Geneeskunst

Eldad Kisch

vrijdag 19 mei 2023

Al jaren ligt op mijn rommelige werktafel een kort berichtje uit het Israëlische tijdschrift voor geneeskunde, en elke keer als ik het tegen kom ben ik ontroerd en kan ik het niet weggooien.

Het is geschreven door een oudere, gevestigde kinderarts die een vormende belevenis uit het begin van zijn opleiding beschrijft: een jongetje van anderhalf jaar, dat aan een slepende ziekt leed, bij wie alles was geprobeerd, en dat zojuist in zijn handen was overleden. De arts in opleiding riep zijn senior erbij, die in een moment de situatie overzag, zich vooroverboog en een kus drukte op het voorhoofd van het patiëntje. De stagiair volgde zonder verder nadenken dit voorbeeld, uit het diepst van zijn ziel en zijn wezen.

Hij beschrijft dit als een totaal normaal gebaar, een uitdrukking van afscheid, eerbied, ootmoed voor het leven, liefde voor zijn patiëntjes en zijn vak. Een onvergetelijke gebeurtenis, die zijn hele verdere medische loopbaan heeft getekend. Een onuitwisbaar voorbeeld van wat geneeskunst is.

8 + 3 = ?
Ik had ook zo'n arts, Julius Roos, internist en na zijn pensionering afgestudeerd in Latijnse taal en cultuur en wondermooi vertaler in het Latijn van drie verhalen van zijn goede vriend Harry Mulisch Tres Fabellae.
In onze familie hadden we 'oom Bram', getrouwd met mijn moeder's oudste zuster Rachel de Wilde. Hij was kinderarts, in Oegstgeest, verbonden aan de Leidse universiteit. Hij was net zo'n arts, die ontzettend verdrietig was als een van zijn jonge patientjes het niet redde. Toen mijn jongste broertje als baby maar bleef krijsen - ik herinner me als vijfjarige nog zijn roodaangelopen hoofdje - veranderde oom Bram de door Zuigelingenzorg voorgeschreven voeding g en kleine Brammetje groeide daarna gezond op.
Een ontroerend verslag over een dokter met een sterk karakter. Toch een kleine kanttekening, opdat lezers niet te snel oordelen over andere artsen. Ik ken een orthopedisch chirurg die onder collega's zijn patiënten niet bij naam noemt, maar bij het nummer van hun dossier. Gevraagd naar deze depersonalisatie antwoordde hij anders te zeer emotioneel betrokken te raken, wat de kwaliteit van zijn nachtrust en daarmee zijn werk ondermijnde. Afstandelijkheid uit zelfbescherming. Overigens een uitstekende arts met een warm hart!
Verschuiving van naam naar nummer. Vreemd, maar hier zeker goed bedoeld. Ik ken het verschijnsel uit mijn vroege jeugd onder zeer andere omstandigheden en uw bericht gaf mij een nachtmerrie.

Columns 2024

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.