In de Joodse traditie zijn Pesach en Sjawoeot onlosmakelijk met elkaar verbonden. Beide feestdagen vertegenwoordigen het idee maar elk op een andere manier: "… wanneer u (Mosjé, lm) het volk uit Egypte hebt geleid, zullen jullie God dienen op deze berg" (Sjemot 3:12). Het ontvangen van de Tora (Openbaring) en Exodus (Bevrijding) zijn dus intrinsiek met elkaar vervlochten. Pesach is de ...

Was het de overwinning op het kwaad toen in 2019 bij een herdenking in Auschwitz, de plaats waar hij werd vermoord, de zuivere tonen klonken uit de viool die de opa van emeritus professor Uri Kupferschmidt van de Universiteit van Haifa had gebouwd? Voor Uri was dit een emotioneel gebeuren. Een bekroning van zijn jarenlange zoektocht naar de geschiedenis van zijn grootvader Jacques Wolfgang Hakkert, ...

Ik heb het even druk met mijn belastingen. Weliswaar heb ik een dure accountant die zogenaamd al het werk doet, maar ik moet wel eerst zelf al het nodige materiaal verzamelen. Dat is niet zo eenvoudig als het lijkt. Je kunt tegenwoordig niet gewoon een mailtje sturen naar je bank en pensioenfonds met een beleefd verzoek om de bewuste paperassen thuisgestuurd te krijgen, nee, het gaat allemaal ...

Natuurlijk zat ik lange tijd aan de tv gekluisterd toen het parlementaire debat in Den Haag over “de functie elders” werd gevoerd. We wonen weliswaar al enige jaren niet meer in Nederland, maar de band met het lage land aan de Noordzee is nog steeds zeer innig. Bovendien kan ik zo’n debat in de Tweede Kamer tenminste van A tot Z volgen, terwijl in Israël zoiets vanwege het taalproble ...

Abdelkader Benali krijgt een hele pagina in NRC om wéér uit te leggen dat hij een grap maakte en dat hij geen excuses maakt voor iets dat hij ironisch heeft bedoeld en niet meende. Hoe leg je zo iemand uit dat het niet om hém gaat, maar om degenen bij wie de 'grap' hard aankomt? Natuurlijk ligt de verantwoordelijkheid bij het 4 en 5 mei-comité, dat hem een geschikte spreker vond voor de 4 ...

Woody Allen, a keen but unusual observer of our world, once remarked: “More than any other time in history, mankind faces a crossroads. One path leads to despair and utter hopelessness; the other to total extinction. Let us pray we have the wisdom to choose correctly” (1). Many people will agree with this observation. Our lives seem to be surrounded by war, destruction, hunger and ...

Dit jaar had ik een bijzondere sedermaaltijd, dankzij S., een sympathiek lid van Kol Haneshama, die zeven alleenstaande leden van de sjoel had uitgenodigd voor een potluck seder bij hem thuis. Iedereen bracht een gerecht voor acht personen mee, ofwel een aantal flessen wijn. Ik koos voor een grote schotel in de oven geroosterde groentes van velerlei kleur. Helaas brandde de eerste schotel aan ...

De Frans-Joodse filosoof Levinas wordt er wel erg makkelijk voor van alles en nog wat bij gehaald als het maar een beetje ethisch klinkt. Verheugend natuurlijk, dat mijn favoriete denker een grote bekendheid lijkt te genieten, maar het doet niet altijd recht aan zijn bedoelingen. Dat zal te maken hebben met de centrale plaats in het werk van Levinas van ‘Het Gelaat’. Gelaat bij Levinas ...

Een paar dagen geleden was ik op bezoek bij een vriendinnetje van mij en haar vriend. Al snel waren wij druk in gesprek over mijn werk. Ik vertelde dat ik een paar weken eerder op een middelbare school een gastles over antisemitisme had gegeven. De school had dit aangevraagd omdat er een Joodse jongen in de klas zat die werd gepest met zijn jodendom. De vriend reageerde verbaasd: antisemitisme? Nu ...