Het lot-orakel

Leo Mock z”l

vrijdag 27 juni 2014

Ik schreef al eerder over de Altijdaanwezige. Ik bedoel dan natuurlijk het WK … Dacht ik altijd dat Dracula een legende was, blijkt hij gereïncarneerd als voetballer terug te komen … En hoewel ik me voorgenomen had om niet mee te gaan in de gekte, kijk ik toch af-en-toe. Maar dan wel in verzet: vooral naar minder courante wedstrijden met landen als Ivoorkust, Honduras, Japan en dergelijke. De cultfilms onder de voetbalwedstrijden zal ik maar zeggen. Het nieuws wordt namelijk gedomineerd door de Alomaanwezige. Zo is het veel mensen ontgaan dat we volgens nu.nl ouderen in de zorg tegenwoordig met een vochtig doekje afnemen – als een soort meubel – in plaats van aan de wasbak wassen of, godbewaar, een douche.

Gelukkig heeft het medisch centrum van de Radboud Universiteit in Nijmegen dit allemaal bestudeerd en: “'Wassen zonder water' blijkt iets beter te zijn voor de huid en kost ongeveer hetzelfde als traditioneel wassen.” Niets aan de hand dus. Vooral de conclusie is geruststellend:

Verder blijkt dat het wassen met wegwerpdoekjes tijd scheelt, waardoor de verzorgers de oudere grondiger wassen. Overigens is het niet de bedoeling dat de doekjes een douchebeurt volledig vervangen. Maar vaak wordt een oudere nu ook gewassen bij een wasbak, en blijft het nemen van een douche of bad beperkt tot bijvoorbeeld eenmaal per week.

Ik stel voor dat we het geld voor ontwikkelingshulp inderdaad in onze eigen Derde Wereld-samenleving anno 2014 steken …

En dacht u vrolijk de komende weken in die leuke voetbalshirtjes te lopen van uw favoriete land – je doet ze natuurlijk niet uit tot de finale en wast ze ook niet – blijken die opeens vol gif te zitten. TÜV Rheinland (wie zijn dat?) hebben het uitgezocht en: meer dan 30% van de 90 onderzochte voetbalshirts overschrijden de toegestane grenswaarden voor giftige stoffen! We hebben het dan over weekmakers, kleurstoffen en cadmium die in te hoge concentraties aanwezig waren. Of je in dergelijke shirts gehuld in de verlenging van je leven speelt, is straks dus maar de vraag … Wat me weer bij een voetbalwitz brengt:

Een fervent voetbalfan ontmoet een goede vriend. Deze zegt hem dat hij die nacht een indringende droom over hem heeft gehad. Oh, waar ging die dan over, vraagt de voetbalfan. De vriend vertelt dat hij droomde dat de voetbalfanaat in de hemel een finale mocht spelen met alle topspelers van de laatste 50 jaar. Uiteraard als spits. Fantastisch, zucht de voetbalfan. Nou, zegt de vriend met een iets bedenkelijk gezicht – het probleem is dat je volgens die droom volgende week al moet spelen …

Tja, dromen zijn bedrog – toch? Een rabbi uit de Talmoed had de gewoonte om na het zien van een nare droom te zeggen: “Dromen zijn bedrog!” Maar na een goede droom zei hij altijd: “Zijn dromen bedrog?!” Wat me weer bij de tragische episode brengt van de drie verdwenen tieners in Israël (in eigen land hebben we natuurlijk de tragedie van de twee verdwenen jonge vrouwen in Panama, die mogelijk aldaar verongelukt zijn). Want in de sms-rubriek van rabbijn Aviner in het wekelijkse blaadje Olam Katan (Parsjat Choekat, nr. 454) lees ik het volgende:

Vraag: Is het mogelijk om het lot-orakel van de GRA te doen om te ontdekken waar de ontvoerden zijn?

Antwoord: Een rabbijn heeft inderdaad het lot-orakel van de GRA gedaan om ze te vinden, maar zoals bekend is het lot-orakel van de GRA geen tovenarij (die dus altijd resultaat oplevert), want niet elke rabbijn kan een antwoord krijgen van het lot-orakel van de GRA. Recent toen iemand het lot-orakel van de GRA wilde doen, zei rabbijn Ch. Kanievsky dat daarvoor de Heilige Geest nodig is, en verwees hem naar het hoofd van de Leerschool. Het hoofd - rabbijn Steineman - antwoordde echter: “Heb ik dan de Heilige Geest?!”

Het lot-orakel van de GRA is een orakel dat met behulp van een Hebreeuwse Bijbel of Choemasj (de Vijf Boeken van Mosjé) uitgevoerd wordt, door deze at random te openen en het opengeslagen vers te lezen. In de uitvoering bestaan verschillende variaties, waarbij het getal 7 een grote rol speelt – 7 keer openen, 7 pagina’s verder tellen van de geopende passage, 7 regels tellen, 7 woorden aftellen, 7 letters tellen en dan het eerste woord/vers/of letter lezen. Wel zijn er verhalen bekend over grote rabbijnen die dit orakel gebruiken om een beslissing te nemen in zeldzame gevallen. Het wordt toegeschreven aan de GRA, de Gaon van Vilna (18e eeuw), maar is zeker niet door hem bedacht. Er bestaan al vergelijkbare orakels met Tenach / Choemasj die teruggaan tot de 16e en 17e eeuw. Toch opmerkelijk dat men dit orakel aan deze Talmoedist en tegenstander van het Chassidisme verbindt.

De vraag is natuurlijk of dit allemaal wel kosjer is. Is dit geen magie en zo? Op olamot.net is een zeer goede uiteenzetting hierover te vinden in het Hebreeuws, compleet met Halachische bronnen. De consensus is dat men deze vorm van orakel tolereert, omdat het ook een precedent heeft in Talmoedische bronnen waarbij men een jong kind vroeg: “Welk vers heb je vandaag geleerd?” om een beslissing te nemen. Maar historisch gezien gaat het gebruik van de Tora als orakel mogelijk al terug tot de 2e eeuw vóór de jaartelling. Wel benadrukken veel geleerden dat het altijd het belangrijkste is om in Gods redding te geloven en tot hem te bidden voor oplossingen. Wie meer wil weten kan hier iets over dit orakel lezen in het Engels.

Sjabbat sjalom!

7 + 1 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.