Gescheiden buslijnen

Leo Mock z”l

vrijdag 12 februari 2010

We gaan inmiddels al weer de 8e week van sneeuw in, enkele dagen uitgezonderd waarop de sneeuw wegblubberde of zelfs eventjes geheel wegsmolt. Al met al goede dagen voor een boekenkoopverslaving. Want, alsof de duivel ermee speelt, allerlei boekhandels hebben hun voorraaduitverkoop verlengd tot de maand februari. De mooiste boeken zijn nu te koop voor kleine, soms belachelijke, prijsjes. Goed, je moet al die boeken ook nog lezen, maar je hebt ze toch maar! Een bibliotheek kan daar niet echt tegenop. Ten eerste kost het tijd om naar de bieb te gaan, het boek te zoeken, te lenen en weer terug te brengen. Heb ik wel een tijdje gedaan hoor, tot ik ontdekte dat je soms voor het lenen van een boek, in de parkeergarage van Stadshart Amstelveen, zes euro aan parkeerkosten betaalt. Drie euro bij het lenen en drie euro weer bij het terugbrengen. Want je gaat natuurlijk niet alleen om één boek te lenen, maar kijkt ook even in winkels of drinkt een kop koffie. De parkeermeter tikt echter rustig door. Terwijl je dus in de opruiming boeken voor 6 euro of minder kan krijgen. Inmiddels heb ik zoveel boeken dat het de vraag is of ik ze allemaal nog uitlees in dit leven. Maar ik ben optimistisch – de maximale leeftijd van 120 jaar moet voor mij haalbaar zijn en bovendien wordt de wedstrijd soms verlengd door middel van reïncarnatie.

Een andere verslaving die de kop opsteekt tijdens deze sneeuwtijd is informatie- annex internetverslaving. Behalve een vijftal Nederlandse websites, lees ik dagelijks ook nog eens 3 Israëlische kranten. Dat is niet altijd goed voor mijn religieus-spirituele gezondheid. Zo las ik ruim een week terug op een Israëlische site dat er een positief advies was uitgegeven voor het handhaven van de zogenaamde 'mehadrin buslijnen'. Dit zijn buslijnen in ultra-orthodoxe gebieden waar mannen en vrouwen gescheiden in de bus zitten – de mannen vóór, de vrouwen achter. Hiertegen was bezwaar gemaakt op basis van discriminatie door één of andere organisatie, maar dit bezwaar was blijkbaar verworpen. Ik vind het echt te gek voor woorden – gescheiden buslijnen. Kijk, dat je niet naast je eigen vrouw mag zitten, is nog tot daar aan toe, maar dat je ook niet naast andere vrouwen mag zitten is natuurlijk van de zotte. Je kunt er maar beter om lachen, denk ik dan maar, maar de toestand vind ik vrij ernstig.

Ook schijnt er een titanenstrijd te zijn uitgebarsten tussen de Oriëntaalse partij Shas en haar aanhangers, en de Lithuaanse ultra-orthodoxen. Inzet van de strijd is de toetreding van Shas tot de WZO – de World Zionist Organisation. Een inderdaad best opmerkelijk nieuwsfeit. Immers, zo uitgesproken zionistisch is Shas toch doorgaans ook weer niet ... Vanuit het kamp van de Lithuaanse ultra-orthodoxen is hier furieus op gereageerd, vooral in hun krant de Jeted Ne’eman. In de trant van: hoe kunnen ze in vredesnaam met deze seculiere atheïstische religiehaters samenwerken, vraagt men zich daar af. En dat terwijl de ultra-orthodoxe rabbijnen in het verleden tegen het seculiere zionisme streden. Wat halen die Oriëntaalse Joden en hun leider Ovadija Josef zich wél in het hoofd? Bij Shas was men furieus: wat denken die Asjkenaziem wel, dat ze hun grootste rabbijn – Ovadija – wel even kunnen beledigen? En zo ging het moddergooien nog een beetje door. Afgelopen week kreeg het allemaal een minder fris geurtje toen verhitte Shas-aanhangers duizenden exemplaren van de Jeted Ne’eman in de fik staken. Tja, als diaspora-Jood hou ik niet zo van fikkend Joods drukwerk.

Een oud Middeleeuws verhaal legt een verband tussen het verbranden van de geschriften van Maimonides door diens Joodse tegenstanders en enige tijd later de grote Talmoed-verbranding in Parijs, door de Kerk, in 1241. Andermans boeken of geschriften verbranden leidt vaak tot een weinig heilzaam sociaal klimaat ... Gisteren las ik dat zakenmensen van Shas een boycot proberen door te drukken bij adverteerders, zodat deze niet meer in de Jeted Ne’eman van de Lithuaanse Asjkenaziem zullen adverteren. De verhoudingen tussen Asjkenaziem en Sefardiem in Israël zullen hierdoor niet verbeteren, is mijn inschatting ...

Ook spannend was een bericht van enkele weken geleden waar we zowaar te maken kregen met een oproep om de religieuze ban uit te spreken over zo’n 20 personen, een scherpe reactie van een Chabad-rabbijn in Melbourne, volgens de Ma’ariew van 24 januari jl. Wat was er aan de hand? Een zeer fanatiek groepje messianistische Chabad-chassidiem in Australië vond dat, omdat de messiaanse tijd al aangebroken is, het niet nodig is om nog te vasten op 10 Tewet. Deze vastendag wordt traditioneel gehouden ter herinnering aan het begin van het beleg rond Jeruzalem door Nebukadnezar. Een beleg dat zal uitmonden in de ondergang van Judea en de Tempel in Jeruzalem in 586 vóór de jaartelling, en verbanning naar Babylonië van tienduizenden gevangenen. Rabbijn Telzner uit Melbourne windt er geen doekjes om: “totdat deze individuen zich niet melden voor een gerechtshof van drie en vergiffenis zullen vragen en een remedie (tikkoen) voor hun daden, zijn ze in de ban en verworpen (cherem en niddoei) in onze gemeenschap. Ze tellen niet mee voor het minjan (de benodigde 10 mensen voor een gebedsdienst) of het dankgebed na de maaltijd, men mag geen ‘amen’ zeggen na hun zegen, ze mogen niet voor de Tora geroepen worden en niet geëerd worden door welke mitswa (ritueel of ceremonie) dan ook”.

Spannender werd het toen ook in Israël Zimroni Chik – het hoofd van het Chabad-huis in Bat Yam en redacteur van Sichat haGeoela (Gesprek van de Verlossing) – ervan werd beschuldigd, dat hij gezegd zou hebben dat “de dagen van de masjiach aangebroken zijn en het niet nodig is om nog te vasten op de (traditionele) vastendagen” ter herinnering aan de tempel in Jeruzalem. Immers, binnenkort wordt de Derde Tempel al herbouwd, dus waarom nog treuren om eerdere tempels?! Binnen Chabad in Israël bezon men zich op maatregelen tegen Chik, die overigens ontkende iets dergelijks gezegd te hebben. Dit soort uitspraken over het opheffen van vastendagen ter herinnering aan de verwoesting van eerdere tempels ligt zeer gevoelig. Het was immers de pseudo-masjiach Sjabtai Zwi die een kleine 400 jaar geleden 17 Tammoez en mogelijk andere vastendagen wilde afschaffen omdat de masjiach al gekomen was – namelijk hijzelf! Wie vastendagen wil afschaffen uit messianistische optiek laadt sindsdien meteen de verdenking op zich Sabbatist te zijn ... Diboeks, de ban, gescheiden buslijnen – ik ben aan een vakantie in een zonnig land toe... En in Israël is het overigens ook relatief koud ☹

8 + 2 = ?
Beste Leo, Ben het helemaal met je eens, dat de tijd van de boeken- uitverkoop een "goddelijke" tijd is. Het geeft je zo'n heerlijk tevreden gevoel als je weer eens met een tas vol boeken naar huis gaat, waar je verhoudingsgewijs maar een paar cent voor hebt betaald! Vroeger heb ik uiteraard ook heel wat boeken bij de openbare bibliotheek in Den Haag geleend. We waren arm, dus wat wil je. Maar toen ik mijn eerste salaris had verdiend heb ik dat in een keer helemaal uitgegeven aan boeken! Nu nog geniet ik ervan, als ik er aan denk! En of ik alles heb kunnen lezen voor ... ja dat hoop ik maar! Het kan me er in ieder geval niet van weerhouden boeken te kopen! Ik weet niet of je de site van Naomi Ragan kent, zo niet dan kan ik je aanraden je er op te abonneren, als dat woord hier van toepassing is. Ze stuurt je dan regelmatig allerlei nieuws uit Israël. En de "busscheiding" is iets waar zij zich ook hevig over opwindt en tegen strijdt. Meestal zeer de moeite waard. Hartelijke groeten, Roland van Geens
Als Israel liefhebbende nuchtere Hollander ben ik steeds weer verbaast over verhoudingen tussen Joodse groeperingen. Niet lang geleden bij de Joodse omroep zag ik een programma waar de verdeeldheid tussen Asjkenaziem, Sefardiem, Jemenitische en Arabische Joden werd geschilderd. Bij Hineni in Jeruzalem zag ik het tegendeel. In de nood lijken verschillen weg te vallen. Wellicht door het geheim uit Jesh:57:15 "In den hoge en in het heilige woon Ik en bij de verbrijzelde en nederige van geest, om de geest der nederigen en het hart der verbrijzelden te doen opleven." Nu er blijkbaar zoveel mensen de heiligheid willen opeisen; daarom gaat het fout. De Heilige zelf woont er al voor al het menselijk gekrakeel is er daar geen plaats. Maar hier op aarde kun je De Heilige vinden....nee niet tussen het gekrakeel. En hoe waren die eerste woorden van Psalm(Tefilim) 133 ook al weer...Hine ma tov.....Ki sham, ja daar gebied G'd Zijn zegen. Een oud Hollands spreekwoord: Aan Zijn zegen is alles gelegen. Een goede Shabbat
Beste Johan ik denk dat het eigen aan mensen, vooral religiueze, om elkaar te verketteren en zich op te splitsen in kleine groepjes. Kijk naar de Kerk, vooral de R.K.: de volgelingen van Arianus zijn ketters, Jakobijnen en Nestorianen ook halve ketters, de Katharen helemaal ketters, de Grieks-Orthodoxe Kerk ook dwalers, Protestanten - ook ketters et cetera en ja eendracht en het Heilige hangen samen, waar verdeeldheid heerst is het Kwade aanwezig, leren oude joodse bronnen vandaar dat het messianistisceh visioen van de profeten van Israel vaak over eenheid en herstel gaan Leo
Leo, Dank nog voor je reactie. Ik ben het volkomen met je eens. Mijn verbazing is er niet één van verwijt of oordeel maar van een hartezeer. Overigens nog dank voor het schrijven van "In de marge van de Parsje" wat we samen als gezin lezen en overdenken. Dat spoort ons aan om ons geloof en manieren te onderzoeken. Ik hou mezelf aanbevolen voor meer nederlandstalige literatuur rond de parasje van de week. Goede Shabbat

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.