Klein beginnen

Leo Mock z”l

vrijdag 9 november 2018

Ruim een maand na Soekot zien de etrog en loelav er maar verlept en zielig uit. Het lijkt wel alsof die in vergelijking met vroeger elk jaar steeds sneller verwelken en krimpen. In ieder geval moet je zeker geen jam meer maken van de etrog, zegt men, want die zit zo vol met pesticiden dat het eten ervan niet echt verantwoord is. Raar eigenlijk. We willen zo graag een mooie etrog dat we deze daarom zó volpompen met gif – want geen beestjes – dat je de vrucht niet meer kunt eten. Maar kan je daar dan nog wel de zegen over uitspreken en er het ritueel mee uitvoeren? Wat zou het trouwens lollig zijn als de etrog en loelav een keer helemaal fris bleven tot het volgende jaar, opnieuw gereed voor gebruik. Kent iemand een dergelijk wonderverhaal? Het blijft vooralsnog behelpen in ons ondermaanse bestaan …

Dan waren er nog de gemeenteraadsverkiezingen in Israël. Echt volgen deed ik het niet. Wel hoorde ik van iemand die net uit Israël terug kwam dat er overal immens grote verkiezingsposters van kandidaten hingen. Wat zou God daar nou van vinden, vroeg ik hem. Zou dat beeldverbod in de Tora er zomaar, voor niets, in staan en geen relevantie meer hebben voor onze tijd? Ik houd niet van levensgrote posters die overal in de publieke ruimte hangen – krijg er een beetje unheimisch gevoel van. Het NIW weet trots het volgende te melden: “De uitslag leverde nog een primeur op: de eerste vrouwelijke burgemeester voor een grote stad. Einat Kalisch-Rotem wordt de burgermoeder van Haifa. Ook tien kleinere gemeenten krijgen een vrouw aan de leiding.

Politiek is in Israël blijkbaar nog vooral een mannending. Maar ook in Nederland is slechts een vijfde van de burgemeesters vrouw, niet ongeveer vijftig procent, zoals je zou verwachten.

Dan was er verder de verkiezing voor de burgemeester van Kfar Jonah – een klein stadje (circa 20.000 inwoners) in de buurt van Netanja. Daar werd Efraïm Deri verslagen door een vrouw, Shoshi Kachlon Kidor. Deri was ‘maar’ veertig jaar burgemeester van Kfar Jonah geweest en moest nu dus het veld ruimen voor mevrouw Shoshi. Deri schijnt best een toffe peer te zijn en het stadje met hart en ziel te hebben bestuurd, maar veertig jaar lang burgemeester van dezelfde plaats blijven? De niet onsympathieke Deri vind overigens zelf ook dat de functie van burgemeester beperkt moet blijven tot drie ambtstermijnen – de ideale duur van het burgemeesterschap volgens Deri. Hij wilde deze verkiezingen eigenlijk helemaal niet meedoen, maar er waren geen andere kandidaten uit zijn kringen. Voor de Hebreeuws sprekenden een interview met de man die begon toen Kfar Jonah nog maar 3.000 inwoners had.

Nog opmerkelijker was echter het nieuws dat een vliegend object dat recent ons zonnestelsel doorkruiste, misschien tóch van aliens afkomstig is. We hebben het dan over een soort vliegende stenen sigaar van 400 meter bij 40 meter – een asteroïde zo dacht men – die de naam Oumuamua draagt en zich anders gedroeg dan je zou verwachten. Zo vond men de afmetingen al raar (de verhouding 1:10) en bovendien lijkt de ‘steen’ opeens te versnellen. Het object zou van buiten ons zonnestelsel komen en dus eigenlijk een ruimteschip zijn. Enfin lees het artikel in Scientias maar. Hoe serieus moeten we dit nu nemen? Ik weet het niet. Maar vooralsnog gaan er belachelijk veel mensen in Europa dood aan luchtverontreiniging. Alleen in Nederland al bijna 10.000 per jaar! Er is dus nog genoeg te doen – of er nu wel of niet aliens bestaan.

We kunnen ons bezighouden met zo’n beetje alles dat er op aarde en in het heelal gebeurt – van de verkiezingen in Israël, Brazilië en de VS, tot het plastic in de oceanen en een ruimteobject dat ergens in ons zonnestelsel of daar buiten rondvliegt. Of we vanuit Nederland veel invloed hebben op de processen is de vraag. Wat dat betreft neemt de parasja van deze week – Toledot – ons mee naar de microwereld van de onze relaties met anderen. Juist met de mensen die ons nabij zijn, kunnen conflicten ontstaan. En wat is dan wijsheid, en hoe los je dat dan op? Tenach en de Joodse traditie geven daar geen eenduidig antwoord op – het leven is nu eenmaal complex en elk individu uniek. Veel oplossingen beginnen in het klein – met hoe ik me zélf gedraag in een bepaalde context. Tegelijkertijd moeten we de hoop op een betere samenleving, milieu en aarde niet opgeven. Vanuit onze zorg voor een goede micro-omgeving, dat wel …

7 + 2 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.