Lag Be'omer

Leo Mock z”l

vrijdag 30 april 2010

Hectische weken waren het. Een Jood op de lijsT van Wilders, en nOg wel op vijF! Alles werd breed UITgemeten in de media. LEKKEr daN... Want in het ghetto van Buitenveldert e.o. was men geschrokken. Tot dan was men als raadslid namelijk vooral actief in de VVD... Natuurlijk had de persoon in kwestie ferme uitspraken gedaan die niet echt handig waren, en is Wilders een polariserend figuur. Maar, toCH werd ER – zo lijkt hEt Mij – paniekvoetbal gespeeld. Snel 'moest' de persoon uit de raad – of ging hij zelf? – en werd de te hete aardappel snel doorgegeven. Na twee weken overbelichting in de media was het politieke avontuur (voorlopig?) alweer voorbij. Niets Is Helemaal Slecht, dus laten we er lering uit trekken. Is het handig dat raadsleden politiek actief zijn? Misschien wel niet. Tot nu toe GOLD STatutair Overigens dat er geen beletsel is, iN principE. Misschien moeten men daar dus noG eens naar kIjken, wanneer De commotIe weer over is. Tot beSLuit: ECHT handig was dit niet van alle partijen en er is BEST dUUR leergeld betaald door iedereen ... Overigens geloof ik niet in die Bijbelcodes, waarin zogenaamd allerlei sleutelwoorden, codes, in de Toratekst verborgen zouden zitten. Quatsch allemaal ...

Even iets anders. Aanstaande zondag is het Lag Be'omer, hèt feest bij uitstek voor Joodse pyromanen. Eén van de gebruiken op deze mysterieuze feestdag is namelijk het bouwen van een kampvuur. Hiervoor steekt men de fik in van te voren verzameld hout, dat men in een mooie piramideachtige vorm heeft gebouwd – vaak soms meters hoog. Door heel Israël heen worden natuurlijk duizenden van die dingen in brand gestoken. Wanneer je van boven kijkt zie je een grote sluier van rook over Israël liggen. In de laatste jaren was dit dan ook reden voor milieubewuste traditionele Israëli's (en ja die bestaan ...) om de vraag op te werpen of dit allemaal wel goed is voor de luchtkwaliteit en zo. Mensen met aandoeningen aan de luchtwegen krijgen namelijk vaak problemen door de rook en roetdeeltjes – vaak ook door het verbranden van plastic (o.a. van wegwerpbestek en borden). Moet dit echt op deze schaal, dat iedereen zijn eigen vuur bouwt? Misschien gewoon één groter vuur per buurt of zo? Maar alle kinderen willen natuurlijk hun eigen vuur dat ze samen met pa (of ma – ik wil niet gender-bevestigend overkomen ...) hebben gebouwd. Bovendien ontstaan er elk jaar weer kleine bosbrandjes en – vervelender – persoonlijke ongelukken doordat kinderen te dicht bij het vuur staan, domme dingen doen, of gewoon een ongeluk: een instortend kampvuur bijvoorbeeld. Ook weer zo'n feest dat je alleen in Israël echt beleeft, doordat de hele openbare ruimte meeviert (de scholen zijn dicht). Doordat de kampvuren overal te zien zijn, het gezang van de kinderen – 'Bar Jochai, je werd gezalfd en onderscheidde je van je vrienden, jij gelukkige, met blijmakende olie' – en volwassenen overal te horen is, en de geur van vuur en het vlees op de barbecues overal te ruiken is.

Waar komt dat Lag Be'omer – de 33ste dag van de Omer – eigenlijk vandaan? In de Talmoed is het nog helemaal geen feestdag. In de Middeleeuwen krijgt de dag al een link met Sjimon bar Jochai – de held van dit feest en vermeend auteur van de Zohar. Het is de Joodse mystiek die de dag het bijzondere karakter zal geven. Het is immers de geboortedag, de trouwdag en de sterfdag van Sjimon bar Jochai – leerling van Rabbi Akiva en net als zijn leraar (terecht) zeer anti-Romeins. Zijn leermeester Akiva wordt doodgemarteld door de Romeinen vanwege diens steun aan de anti-Romeinse Bar-Kochba opstand, en hijzelf moet vluchten en woont volgens een verhaal 12 jaar lang in een grot samen met zijn zoon. Daar leren ze 12 jaar lang Tora, gevoed door een waterbeekje en een Johannesbroodboom. En dan wordt het wennen bij hun reïntegratie in de gewone wereld. Ze zijn zo heilig geworden dat als Rabbi Sjimon ergens naar kijkt met een negatieve blik, het spontaan ontvlamt! Ze moeten leren om weer tot de gewone wereld terug te keren, waar het aardse centraal staat: het lichaam met zijn behoeftes en de sleur van het normale leven. Iets heel anders dan hun verspiritualiseerde bestaan in die grot, waar ze volgens de traditie in het zand – naakt en zonder kleren – alleen maar leerden. Het afleggen van de kleren symboliseert het afwerpen van het aardse, lichamelijke en de terugkeer naar de pure oerstaat van de eerste mens die ook naakt was.

Waarom dan het feestje? Volgens de mystiek is de jaarlijkse sterfdag van een groot mens geen reden tot treuren maar juist een feest! De ziel is immers gedurende weer een jaar opnieuw dichter bij God gekomen in haar reis door de spirituele en goddelijke werelden. Vandaar dat men een vuur aansteekt – als symbool voor de ziel en de spirituele wereld. Bovendien zou er op de laatste dag van het leven van Rabbi Sjimon een vuur te zien zijn, dat uit de hemel kwam, en dat hem en zijn leerlingen op deze laatste dag van zijn leven omringde – als een ondoordringbare muur. Daar leerde hij op deze laatste dag zijn grote geheimen aan zijn leerlingen.
Tot slot zou volgens de traditie door de Joden in Jeruzalem op deze dag in het jaar 363 begonnen zijn aan de bouw van een Derde Tempel, met toestemming en steun van de Romeinse Keizer Julius de Apostaat (Ketter). Door een zware aardbeving werd de bouw gestaakt. Even later werd bekend dat de keizer werd vermoord en de toestemming ingetrokken.

8 + 3 = ?
Beste Leo Mock, alleen maar even om te schrijven dat ik vanuit Jeruzalem steeds geniet van je relativerende columns. En een kleine opmerking bij deze laatste: hier in Jeruzalem zie ik op La beOmer van alles in het vuur geroosterd worden, vooral marshmallows, maar ook aardappels in folie, stukken groentes in folie maar geen vlees!
Beste Eva je wijst op het oude meningsverschil tussen de Karnivorer-Chassidiem - uit het Poolse plaatsje Carnjev - en de Vegataritsjer Rebbe, R. Menachem Mendel Zemach. De mensen die jij ziet volgen blijkbaar d emening van Menachem Mendel uit Zemach. De mensen die ik zag behoorden overduidelijk tot de Karnivorer-Chassidiem vr gr Leo

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.