Zuur

Leo Mock z”l

vrijdag 16 november 2012

Donderdagochtend – mist. Alsof ik zit te kijken naar een thriller uit Scandinavië. Ooit keek ik naar een dergelijke film op TV waarin ik na 2 uur mist en kliffen gezien te hebben, nóg niet wist wie het gedaan had. De tuinman duidelijk niet ... Na een wandeling in een mistig stukje bos achter ons huis, kwam ik tot de conclusie dat ook mist zijn schoonheid kent; althans in combinatie met herfstbladeren in verschillende fraaie kleuren. Nu maar hopen dat de mist niet te lang duurt. Enkele jaren geleden was onze buurt drie dagen lang in een sluier van mist gehuld. Gewoon zomaar, omdat het kán. Deprimerende mist. En dat terwijl Tenach ‘mist’ - arafél – ziet als één van de drie sluiers waarin het Goddelijke zich hult (duisternis - dichte wolken – mist of nevel, zie Dewariem / Deut. 4:11).

En dan waren er nog de sinaasappels. Daar klopte iets niet. Omdat we twee kilo sinaasappels gekocht hadden, zette ik vrolijk mijn tanden in een heerlijk partje. Helaas, mijn gezicht betrok – pure essig, zuur als citroen. Zouden het perssinaasappels zijn geweest, een foutje van mijn vrouw? Ik keek naar het label: ‘volzoet en sappig’. Niets daarvan. Boos begon ik een langdurend exposé tegen mijn echtgenote te houden over de geschiedenis van de sinaasappelen in de Lage Landen tot op heden, en dat dit veruit de zuurste sinaasappel was die ik ooit had geproefd! Teruggaan, ruilen, geld terugvragen - zei ik. Maar ze bleken in Buitenveldert gekocht te zijn. En ja, de tijd die je erin steekt en de benzine is duurder dan de drie euro die we ervoor betaald hebben, zei mijn vrouw. Tja, daar zat wat in. Maar in zulke gevallen overwinnen mijn eigenwijsheid en koppigheid.

En dus zat ik even later aan de telefoon met de desbetreffende klantenservice van de supermarkt. Ik legde vriendelijk doch kordaat uit dat ik een klacht had. In Nederland is dat immers dè openingszin voor een goed gesprek. Ik vertelde dat we twee kilo sinaasappels hadden gekocht, maar dat die te zuur waren. Sterker nog, zei ik nu wat dreigender, ze waren noch volzoet, noch sappig. Gewoon zuur, als citroen zo zuur, zei ik. Ze hadden ook geen echte oranje kleur, zei ik, maar meer gelig-groen. Jaja, zei de man. Als u morgen even langskomt dan geef ik u of een nieuw netje mee, of uw geld terug – vraag maar naar Henk. Prima, zei ik. In jubelstemming vertelde ik mijn vrouw het goede nieuws. Fan-tas-tisch – zei ik vrolijk, we mogen ze terugbrengen terwijl we niet eens de bon meer hebben! Eén probleem: mijn vrouw had ze net weggegooid in de prullenbak. Met de vinger-in-de-dijk-mentaliteit van een echte Nederlander, viste ik de 7 sinaasappels weer uit de prullenbak en stopte ze in een plastic zak. Uiteraard één met een vignet van de supermarkt waar we ze gekocht hadden. Trots legde ik de plasticzak sinaasappels in de ijskast – er mocht ze deze nacht niets overkomen ...

De volgende dag toog ik met de sinaasappels richting supermarkt. Al snel viel mijn oog op een man van de winkel die tussen de schappen rondliep. Bent u Henk, vroeg ik? Ja, zei hij. In deze coïncidentie zag ik duidelijk een hogere hand die mij bevestigde dat mijn strijd gerechtvaardigd was. Ik ben de man van de sinaasappels, zei ik, van gisteren aan de telefoon. Ah, hier heeft u een nieuw netje – hoop dat die beter zijn. En deze dan vroeg ik, en tilde de plasticzak op – moet u die niet terug? Pers ze thuis maar uit, zei hij. Ondertussen ontdekte ik tijdens het spreken, terwijl ik een steelse blik in de zak had geworpen, dat er aan sommige sinaasappels die ik had teruggenomen naar de winkel, nog rijst kleefde. Een restant van de maaltijd van (eer)gisteren die zich in de prullenbak aan de schil van de zure vruchten gehecht had. Maar goed, ik mocht ze houden – dus die rijst spoelen we er thuis wel af. Thuis persten we de sinaasappelen uit en genoot iedereen van een eerlijk glaasje jus d‘orange. Behalve ikzelf – ik vond het sap nog steeds tè zuur... Ben ik nu de enige die deze opmerkelijke zaken opmerkte? Volgens Henk in ieder geval wèl. Mijn klacht over de zuurtegraad van de vruchten was de enige in het filiaal.

Ondertussen woedt er weer eens een mini-oorlog in Zuid-Israël, hoewel het gebied waar die raketten vallen zich nu inmiddels ook uitbreidt naar centrale steden als Risjon LeZion, maar circa 15 kilometer van Tel Aviv. En mini-oorlogen kunnen grotere gewapende conflicten ontketenen – dat hebben we vaker gezien. Dat die ‘raketjes’ niet zo onschuldig zijn, blijkt wel weer uit de voltreffer in Kirjat Malachi waar een voltreffer op een flat drie doden veroorzaakte. Het is pure mazzel dus dat er niet al veel meer dodelijke slachtoffers zijn gevallen de afgelopen jaren. Geen enkel land zal dagelijkse bombardementen uit een naburig land op zijn burgerbevolking accepteren. Zelfs niet als het tot nu toe relatief kleine raketten betreft (en ook dat verandert). Een cirkel van geweld zal weer opvlammen. Houdt het dan nooit op, vraag je je af. Hoe doorbreek je zoiets?

En verder? Tja, Orka Morgan is écht doof en waarschijnlijk hebben ook veel jongeren gehoorschade door het luisteren naar te harde muziek. En verder blijkt een patiënt in vegetatieve staat tóch in staat te zijn om te communiceren via een MRI-scan – volgens de behandelend arts moeten de medische leerboeken worden herschreven. Al eerder leidde de hersendood verklaarde patiënte Carina Melchior (Joods?) in Denemarken tot paniek omdat deze opgegeven coma-patiënt opeens ontwaakte. Terwijl ze haar organen nog moest doneren! Enfin, kijk hier maar even. Enige bescheidenheid en terughoudendheid is op zijn plaats ...

Tot slot: kunnen functioneren in een groep is belangrijk – zowel voor de gemeenschap als voor het individu. Wat me weer bij aanstaande zondag de 18e brengt, wanneer men in zo’n 100 Joodse gemeenschappen wereldwijd deelneemt aan de Global Day of Jewish Learning, ook in Amsterdam bij Crescas. Samen en gelijktijdig ongeveer dezelfde teksten lezen is een krachtig ritueel. Maar vergeet je eigen seichel en mening niet. Want als je altijd al te veel een meeloper bent geweest, dan is dit de verklaring.

Sjabbat sjalom!

7 + 1 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.