De ene gids is de andere niet

Leo Mock z”l

vrijdag 2 maart 2018

Nederland gidsland. We mogen ons dan ook gelukkig prijzen met gidsen als Johan Derksen die ons samen met zijn maatjes in ‘Voetbal Inside’ toont wat normaal is en wat niet (“We moeten niet net doen alsof dit normaal is"). En als deze “jongen uit de provincie” (met bijbehorend perifeer salaris) iets raar vindt, dan is dat gewoon zo! Deze uiterst getalenteerde man is dan ook een meester van de satire (“zonder kwade bedoelingen” – uiteraard), en een begenadigd zangexpert, die daarnaast ook nog het nodige van voetbal af weet!

Bij Johan Derksen vinden we de echte, zuivere moraal terug: “Wat zou voor Heineken leuker zijn”, vraagt hij, “700.000 drinkende mannen die kijken, of hun oren laten hangen naar drie transgenders die op hun teentjes getrapt zijn?”

Derksen toont ons tot slot wat Nederlands verzet en glorie in spannende tijden inhoudt: “We zijn financieel niet onafhankelijk, maar geestelijk wel. Niemand snoert ons ooit de mond.” Niets minder dan dat. Laat ze maar komen!

Behalve de perikelen rond Derksen waren er natuurlijk ook nog wat andere zaken in ons eigen landje en in het buitenland. Zo hadden we nog het pijnlijke aftreden van minister Halbe Zijlstra. Lubach heeft daar al het nodige over gezegd. Maar veel belangrijker waren natuurlijk de Olympische Winterspelen, waar Nederland al snel allerlei medailles wist te vergaren. Je kan tijdens de spelen overigens makkelijk zien wie ’s nachts ook nog naar de pisten en parcours staart, door de steeds dieper wordende wallen onder ogen en schorre stemmen. In onze eigen wijk kunnen de mensen de spelen volgen in het buurtcentrum De Bolder. Nee, sport verbroedert, maar dat weten we natuurlijk al sinds de spelen van 1936.

In Israël is men ondertussen druk bezig met andere zaken. Onrust in het noorden en aan de grens met Gaza bijvoorbeeld. Maar ook de verwikkelingen rond de minister-president, die voor een buitenstaander moeilijk in te schatten zijn, want politiek ligt overal op de loer … Verder houdt ook rabbijn Kelner de gemoederen al enkele weken bezig. Deze rabbijn uit de pre-militaire academie in de nederzetting Eli deed tijdens een les opmerkelijke uitspraken over vrouwen. Die zouden maar beperkt spiritueel zijn en minder intelligent zijn dan mannen. Want vrouwen winnen uiteraard weinig door betere opleidingen aan de universiteit. Bovendien door de huidige tijdsgeest verliezen ze hun vrouwelijkheid – bachorilot noemde hij hen, een samentrekking van het woord gorilla en het Hebreeuwse woord voor jonge vrouw, bachoera. U kunt de les met de rare uitspraken over vrouwen hier horen. Altijd lachen met die Kelner.

Nu kwam de pre-militaire academie in Eli door een andere rabbijn al eerder in opspraak, namelijk door rabbijn Levinstein, die tegen de dienstplicht voor vrouwen preekte en de LHBT-gemeenschap een veeg uit de pan gaf. Volgens de Times of Israel zei de rabbijn onder andere dat het leger de vrouwen gek maakt en hun Jodendom afneemt.

Ondertussen is de controverse rond de rabbijnen Levinstein en Kelner uitgegroeid tot een richtingenstrijd binnen de religieus-zionistische beweging. Op de websites van Kipaen Srugim gaan voor- en tegenstanders met elkaar de strijd aan …

Interessant was ook een antwoord van rabbijn Aviner op de website Srugim op de vraag of jongeren naar Polen mogen reizen om over de Sjoa te leren door een bezoek aan een concentratiekamp. Nu bestaan zulke reizen vanuit Israël al decennia, maar met het oog op de nieuwe Sjoa-wet in Polen worden de zaken blijkbaar wat op scherp gezet. Rabbijn Aviner geeft vijf redenen waarom het niet wenselijk, dan wel verboden is.

Ten eerste mag men volgens Maimonides Israël alleen verlaten om een vrouw te huwen of Tora te leren. Hoewel er andere meningen zijn die vertrek toestaan om een mitswa, valt een bezoek aan een concentratiekamp daar niet onder. Men kan beter over de Sjoa lezen vanuit Israël.
Maar misschien is dit de manier om mensen zonder enige band met Israël of Jodendom er weer bij te betrekken? De rabbijn verwerpt ook dit en stelt dat dit dan wel een bijzondere reden van (spiritueel) levensgevaar is, en stelt cynisch dat als dit de enige manier is om mensen met het volk Israël te verbinden, het toegestaan is.
Ten derde is het overbodig, want men kan er boeken over lezen, films zien of Yad Vashem bezoeken.
Ten vierde: Polen heeft een problematische geschiedenis met Joden, dus waarom Israël verlaten om daar toerist te spelen?
Ten vijfde: ook het bezoeken van heilige graven in Polen is geen reden om Israël te verlaten, omdat het bezoeken van heilige graven niet volgens iedereen een echte mitswa is waarvoor men Israël zou mogen verlaten. Bovendien zijn er ook in Israël genoeg heilige graven. Wie de rabbijnen in Polen wil bezoeken kan ook gewoon in Israël hun boeken lezen.

Tot slot – in de aanloop naar Poerim waren er ook weer voorspelbare discussies over verkleden, zoals te lezen op alweer Srugim. Dit keer waren het 35 Oriëntaalse rabbijnen – onder wie ook prominente figuren – die een brief ondertekenden met daarin het verbod je te verkleden als soldaat of agent. Want de overheid probeert de vrome jongens aan te zetten tot dienstplicht of vervangende burgerdienst. Want kleren maken de mind. Vandaar dat de rabbijnen juist adviseerden kinderen te verkleden als vromen (tsaddikiem) en wijze rabbijnen.

Goed Poerim en sjabbat sjalom!

8 + 4 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.