Boeken en ander nieuws voor lezers en boekenwurmen

Deze week: boeken van Santiago Amigorena, Beatrice de Graaf en Peter Delpeut, en ander boeiends uit boekenland

Gepubliceerd op: 22 april 2021

Het innerlijk getto

Santiago Amigorena

Amsterdam: De Arbeiderspers, 2021
Aantal blz.: 180
ISBN: 9789029542500
Vertaald door: Floor Borsboom
Oorsponkelijke titel: Le Ghetto intérieur (2019)

Buenos Aires, 1940. Een groep vrienden, Joodse ballingen, ontmoet elkaar dagelijks in Café Tortoni. Wat hen tussen alle prietpraat door vooral bezighoudt: wat er gebeurt in het Europa dat ze nog maar net ontvlucht zijn. En wie heeft de meest Joodse aller moeders?
Een van die vrienden – Vicente Rosenberg, getrouwd met Rosita en vader van drie kinderen – heeft zijn moeder in Polen achtergelaten. Zij schrijft hem mooie brieven. Maar zij die bleven, keerden nooit terug. Vicente’s moeder werd door de nazi’s gedeporteerd en kwam om in concentratiekamp Treblinka. Zij was de overgrootmoeder van Santiago Amigorena.

Santiago Amigorena (1962) werd geboren in Argentinië. In 1973 week hij met zijn ouders uit naar Frankrijk. Amorigena maakte naam als scenarioschrijver, filmproducent, filmregisseur en acteur. Hij heeft enkele tientallen filmscenario's op zijn naam staan. Daarnaast verschenen sinds 1998 van zijn hand negen autobiografische romans.

Radicale verlossing
Wat terroristen geloven

Beatrice de Graaf

Amsterdam: Prometheus, 2021
Aantal blz.: 384
ISBN: 9789044646573

Wat geloven veroordeelde terroristen eigenlijk echt wanneer ze aangeven hun daad in naam van een hogere instantie te plegen? Beatrice de Graaf is hier als eerste over in de gevangenissen met de huidige generatie terrorismegedetineerden in gesprek gegaan. Ze heeft geluisterd naar hun verhalen over frustratie met het eigen leven, woede om aangedaan onrecht en het besluit zich te mengen in de strijd. Uit die verhalen blijkt hoe cruciaal de actuele, geleefde en geloofde praktijk van radicale verlossing is voor het begrijpen van hun daden.

Op basis van interviews met terrorismegedetineerden uit Nederland, Syrië, Pakistan en Indonesië – jihadisten en enkele rechts-extremisten – reconstrueert ze hun verhalen van overgave, strijd, opoffering en gehoopte beloning, en ontwikkelt ze een manier om de samenhang van geloofsbeleving en terroristische activiteiten beter te begrijpen. Wanneer en hoe inspireren religieuze en ideologische overtuigingen jongeren nu tot een heilige strijd? En wat gebeurt er wanneer die verlangde verlossing uitblijft?
Daarmee is dit boek een geschiedenis van de meest recente periode van terroristisch geweld, maar biedt het ook een nieuw en verrassend inzicht in de even bijzondere als schokkende levensverhalen van terrorismeveroordeelden.

Beatrice A. de Graaf (1976) is historicus en faculteitshoogleraar Geesteswetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Ze onderzoekt de geschiedenis van terrorisme, oorlog en geweld – en is vooral geïnteresseerd in de strijd daartegen. Ze is fellow in het ISIS Files Project/Program on Extremism van de George Washington University, treedt regelmatig op als terrorisme-expert en publiceerde eerder onder meer Gevaarlijke vrouwen, Theater van de angst, Terrorists on Trial en Tegen de terreur. In 2018 werd haar werk bekroond met de hoogste Nederlandse wetenschappelijke onderscheiding, de Stevinpremie.

Het vergeten kwaad
De herinneringen van cineast Jonas Mekas

Peter Delpeut

Amsterdam: AtlasContact, 2021
Aantal blz.: 224

Ook als e-book verkrijgbaar

Peter Delpeut duikt in het verleden van Jonas Mekas in Het vergeten kwaad. Al jaren heeft Delpeut op grijpafstand naast zijn bureau Mekas’ Movie Journal staan. Sinds zijn studententijd is hij een groot bewonderaar van de Litouws-Amerikaanse cineast. Totdat hij in juni 2018 werd opgeschrikt door een artikel in The New York Review of Books. Historicus Michael Casper beweerde daarin dat Mekas bepaalde gebeurtenissen in het Litouwen van de Tweede Wereldoorlog bewust is vergeten of verkeerd heeft voorgesteld. Van de ene dag op de andere werd Mekas de zoveelste gevallen engel in een lange rij van culturele beroemdheden die door hun ‘oorlogsverleden’ werden achtervolgd. Het overkwam Günter Grass, Paul de Man, Emil Nolde en in Nederland de dichter Lucebert. Wat te doen? Het artikel voor waar aannemen en overgaan tot de orde van de dag? Of de beschuldigingen terzijde schuiven – een al even gemakkelijke vluchtweg. Delpeut koos voor onderzoek. Een onderzoek dat resulteerde in een persoonlijk essay over geschiedschrijving versus individuele herinnering waarin hij Mekas, Casper noch zichzelf heeft willen ontzien.

Peter Delpeut (1956) is cineast en schrijver. In 1998 maakte hij de film Felice... Felice... en debuteerde hij met de gelijknamige novelle. Een jaar later maakte hij een compilatiefilm over Italiaanse filmdiva's uit de periode 1913-1920 en publiceerde het essayistisch reisboek Diva Dolorosa. Reis naar het einde van de eeuw. In 2003 verscheen De grote bocht. Kleine filosofie van het fietsen en in 2009 In de woestijn fiets je niet. Als romanschrijver debuteerde Delpeut in 2006 met Het vergeten seizoen. Deze roman werd genomineerd met de Gerard Walschapprijs 2007 en bekroond met de Halewijnprijs 2007. In 2010 verscheen Pleidooi voor het treuzelen, essays over de genoegens van de verbeelding, in 2012 de roman Kruisverhoor en in 2018 In het zwart van de spiegel.

Anne-Ruth Wertheim en Rudi Künzel schreven met Drie joodse herkomsten het fascinerende verhaal op rond het toneelstuk Ghetto van Herman Heijermans, dat begin twintigste eeuw in Russische vertaling werd opgevoerd in Odessa, destijds het toneel van virulent antisemitisme. Voor Uitgeverij Verloren vertellen zij erover in AUTEUR AAN HET WOORD #19.

  • Philip Roth, een van de grootste Amerikaanse schrijvers, overleed in 2018 op 85-jarige leeftijd. Zelden werd in (zeker) de Engelstalige wereld zo naar een schrijversbiografie uitgekeken. Dat langverwachte boek is nu verschenen, geschreven door Blake Bailey. Want naast een geprezen schrijver was Philip Roth ook een spraakmakend persoon: hij stond bekend als vrouwenverslinder en narcist. Heeft zijn werk de tijd doorstaan? Of moet Roth worden gecanceld? Voor De Groene Amsterdammer maakte Stephan Sanders de podcast Philip Roth: beroemd en berucht schrijver, die je kunt beluisteren via Spotify en op de website van De Groene.
  • Voor Vrij Nederland sprak Zwaan Lakmaker met oud-VN-redacteur Margalith Kleijwegt over haar nieuwe boek Verdriet en boterkoek. De schrijfster wilde laten zien hoe de verschillende generaties omgaan met hun Joodse identiteit: "Ik schrijf altijd via de verhalen van anderen. Dat is toch makkelijker – en niet minder relevant. Maar nu wilde ik het proberen via mijn eigen familie." Wie geen abonnee is: je kunt VN Online nu tijdelijk een maand gratis lezen en krijgt onbeperkt toegang tot alle artikelen & podcasts.

Voor Canadian Jewish News liet Menachem Kaiser (Plunder, A Memoir of Family Property and Nazi Treasure) zich via Zoom door Yona Krakowsky interviewen over zijn boek.
Het gesprek begint na vijf minuten technisch gedoe.

Nieuwsbrief

Volg ons en blijf op de hoogte! Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief en wij zorgen dat je niks mist.

Bekijk nieuws overzicht

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.