Kunst en cultuur

Crescas maakt een keus uit actueel cultureel en maatschappelijk moois en boeiends.

Gepubliceerd op: 27 mei 2021

Ragtime (2017), van de Canadese kunstenaar Leon Zernitsky (1949).

Strange Bedfellows: Zijn joden wit?

75 jaar na de Sjoa geven Europese Joden steeds vaker aan zich niet veilig te voelen. Maar hoewel begrippen als ‘inclusie’ en ‘intersectionaliteit’ gemeengoed zijn geworden, lijkt jodenhaat geen speerpunt in hedendaagse emancipatiebewegingen. Waar bevinden Joden zich binnen het spectrum van de huidige identiteitspolitiek? Worden Joden gezien als bevoorrecht of benadeeld? Hoe zien zij dat zelf? En hoe zien anderen hen?

Daarover vond op dinsdag 25 mei een debat plaats in de Balie in Amsterdam, waaraan onder meer Emile Schrijver (JCK) en schrijver en journalist Gideon Querido van Frank deelnamen. Het debat is online terug te kijken.


‘DIE ERSTEN MENSCHEN’ Bijbelse broedermoord en moderne erotiek

De Duitse componist Rudi Stephan (1887-1915) koos het toneelstuk Die ersten Menschen van de Duitse schrijver en filosoof Otto Borngräber als libretto voor zijn eerste en enige opera.

Die ersten Menschen vertelt het verhaal van het eerste gezin in de Bijbelse geschiedenis van de mensheid: Adam en Eva en hun zoons Kaïn en Abel.
In Borngräbers beruchte toneeldrama krijgt de Bijbelse broedermoord van Kaïn op Abel een incestueus-erotisch motief: Kaïn koestert erotische verlangens voor zijn eigen moeder, wat hem uiteindelijk drijft tot de moord op zijn broer Abel.

De Nationale Opera brengt de hoogst zelden uitgevoerde opera Die ersten Menschen tijdens het Holland Festival op de planken. In samenwerking met DNO vond op donderdag 27 mei bij Spui25 de lezing ‘DIE ERSTEN MENSCHEN’. Bijbelse broedermoord en moderne erotiek plaats.

We verwijzen je regelmatig naar het weblog van muziekjournaliste Basia Jaworski. Vandaag is de aanleiding dat de ooit wereldberoemde maar nu vrijwel vergeten operazangeres Rosa Raisa op zondag 30 mei 128 zou zijn geworden.

Rosa Raisa werd geboren in Bialystok als Raitza Burchstein, dochter van Herschel en Frieda Leia Krasnatawska. Na de grote pogrom van 1906 wist ze met haar neef en diens familie heelhuids Polen te ontvluchten.

Uiteindelijk kwam ze terecht op het Italiaanse eiland Capri, waar ze Dario Ascarelli ontmoette, een rijke industrieel en leider van de Joodse gemeenschap van Napels. Hij en zijn vrouw Esther ontdekten het grote talent van Raitza en stelden haar in staat om aan het Conservatorium van Napels te gaan studeren.

Lees op Basia con Fuoco 'Rosa Raisa: from the Bialystok Ghetto tot La Scala in Milan', een liefdevol artikel met prachtige foto's en zelfs geluidsopnames.

Jewish Renaissance

In 2001 besloot de Britse marktonderzoekster Janet Levin (1943) een cultureel tijdschrift op te richten voor een Joods lezerspubliek. "The Jewish Chronicle was jarenlang een cliënt van me; daardoor kwam ik erachter dat er juist voor Joodse, identiteitsondersteundende cultuur een gat in de markt was."

Een betrokken netwerk stond Levin bij de voorbereidingen bij, 70.000 flyers werden verspreid, en het aantal abonnees groeide gestaag.
In 2014 gaf Levin het stokje door aan een nieuw team. Het tijdschrift en de website werden ingrijpend vernieuwd, en de toekomst ziet er goed uit. "Wie beweert er dat er geen markt meer is voor print?", zegt Levin in About.

Jewish Renaissance organiseert evenementen, waaronder op zondag 28 juni de online lezing Peh, Peh, Peh: Spitting at the Evil Eye and other Curious 'Kosher' Customs (gratis!). Door de coronapandemie werd het reisprogramma opgeschort, maar dat zal naar verwachting in het najaar weer van start gaan.
JRs gids voor Joodse evenementen in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten wordt bijgehouden onder What's happening.

Minimaal een maal per week verschijnt een vers blog op de website, en eens per maand kun je op JR Outloud een podcast The podcast that Gives a fresh perspective on Jewish Culture beluisteren. Helaas is het tweede seizoen van de Bagel Podcast gespreksserie voorbij, maar alle afleveringen staan nog online.

Jewish Renaissance is te vinden op Facebook/JR, Twitter/JR en Instagram/JR.

Een digitaal jaarabonnement op Jewish Renaissance kost je circa € 28,-.

Nieuwsbrief

Volg ons en blijf op de hoogte! Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief en wij zorgen dat je niks mist.

Bekijk nieuws overzicht

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.