De aanraking
Gepubliceerd op: 6 mei 2021
Frans Pointl
Amsterdam: Nihjg & Van Ditmar, 2013
Aantal blz.: 160
ISBN: 9789038895895
Ook als e-book verkrijgbaar
In 1990 verscheen deze tweedelige autobiografie in verhalen. In boekvorm is De aanraking alleen nog antiquarisch te vinden, in 2013 werd het boek als ebook uitgegeven.
Het eerste deel omvat zes korte verhalen waarin de verteller voorvallen uit zijn jeugd neerzet; het tweede deel bestaat uit zeven verhalen die aan zijn leven als volwassene zijn ontleend.
Pointl put ook ditmaal uit zijn herinneringen als een Joodse zoon, opgegroeid bij een moeder die hem klein houdt. Ook deze verhalen spelen zich in hetzelfde Amsterdamse stratendécor af, vol benauwenis en isolement, al zijn de pogingen om daar in schaarse contacten met een vriend of een meisje aan te ontsnappen niet zonder humor.
Op het literaire weblog Tzum de recensie van De aanraking zoals die in het Algemeen Dagblad van 6 december 1990 verscheen.
Frans Pointl werd op 1 augustus 1933 in Amsterdam geboren als zoon van een Joodse moeder, Rebecca van Dam, en een Oostenrijkse vader, de kunstschilder, cineast, fotograaf en muzikant Christian Pointl. Frans groeide op in Heemstede. Zijn ouders scheidden toen hij vijf jaar was.
In 1942 ging Rebecca van Dam bij familie in Amsterdam wonen, aan de Waalstraat. Frans werd bij een pleeggezin in Krommenie ondergebracht. Later verhuisde hij naar een kindertehuis. Meteen na de oorlog werd Frans herenigd met zijn moeder, die bijna haar gehele familie verloren had. Samen betrokken zij een eenvoudige huurkamer aan de Stalinlaan, de latere Vrijheidslaan. Frans begon aan een mulo-opleiding en bleef na het behaalde examen bij zijn moeder wonen. Rebecca overleed op 5 januari 1958 aan de gevolgen van de ziekte van Parkinson.
Na haar dood zwierf Frans door Amsterdam – van hospita naar hospita. Hij had allerlei kantoorbaantjes, maar hield het nergens lang uit. Ook zijn pogingen om als schrijver aan de bak te komen haalden weinig uit. Wel verschenen er twee kleine dichtbundels bij uitgeverij De Beuk.
Pas toen hij al halverwege de vijftig was, kreeg hij succes. Het tijdschrift De Tweede Ronde drukte zijn verhalen af. En daarna verscheen in het voorjaar van 1989 bij Nijgh & Van Ditmar zijn prozadebuut De kip die over de soep vloog. Deze verhalenbundel, over een jongen die op moet groeien met een getraumatiseerde Joodse moeder, kreeg uitstekende kritieken maar behaalde pas na een interview door Frits Abrahams in het kerstnummer van NRC Handelsblad een tweede druk. Het boek werd vervolgens genomineerd voor de AKO Literatuurprijs, waarna Adriaan van Dis de schuchtere auteur uitnodigde in zijn televisieprogramma. In een paar weken tijd verkocht De kip die over de soep vloog meer dan honderdduizend exemplaren.
In de jaren daarna publiceerde Pointl verhalenbundels als De aanraking, Rijke mensen hebben moeilijke maten, De hospita’s en De Heer slaapt met watjes in zijn oren. Voorts publiceerde hij gedichten en kattenverhalen, zoals Poelie de Verschrikkelijke. Zijn meest recente bundel is getiteld De laatste kamer en verhaalt onder andere over zijn belevenissen in het verpleeghuis waar hij sinds 2009 woonde. Hij overleed op 1 oktober 2015.
