Van tulband tot keppel

Renée Citroen

vrijdag 23 augustus 2019

Ik lees over cultural appropiation, culturele toe-eigening. Het is in het nieuws, want het gebeurt veel. Of liever, er wordt meer op gelet, want het bestaat natuurlijk al eeuwen. De Engelse definitie vind ik heel duidelijk, alles staat er in: the unacknowledged or inappropriate adoption of the customs, practices, ideas, etc. of one people or society by members of another and typically more dominant people or society.

Het gebeurt door iemand die bewust of onbewust dingen overneemt van een minderheidsgroep.

Net als met zwarte piet moet je eerst door hebben wat er aan de hand is. Een rastakapsel overnemen, is dat erg? Ik zag een blonde vrouw met rastavlechtjes, vreemd genoeg alleen van voren, van achteren had ze los geblondeerd haar. Stoort iemand zich daaraan?

The Guardian heeft er een interessant artikel over. De grens tussen wat kan en wat niet is vaag, blijkt.

Er was gedoe over het modemerk Kimono van Kim Kardashian, dat stoorde Japanners. Bij ons heten badjassen ook kimono, is dat ook erg? Een Sikh-tulband als mode-item van Gucci (voor € 790!) voor vrouwen, kan dat? Het is een religieus symbool. Maar een keppel ook, terwijl de paus en zijn personeel er al eeuwen een dragen.

In Israël (en ook hier wel) zie je christelijke vrouwen met een grote mageen Davied om hun nek, groter dan ik ooit een Jood heb zien dragen. Toe-eigening? Meer een teken van filosemitisme, lijkt me. Ik vind het alleen raar, ik stoor me er niet aan. Ze doen maar.

's Zomers draag ik espadrilles, van oorsprong schoenen uit Zuid Europa voor mensen die geen leren schoenen konden betalen. Hoe zit dat dan? In Volendam en Marken betalen toeristen om zich te laten fotograferen in klederdracht. Vinden de bewoners dat erg, die vreemdelingen in hun oorspronkelijke kleding? Ze profiteren er van, het is commercie geworden.

Zo'n feest als Halloween, overgenomen uit Amerika, wordt hier steeds populairder, dat is blijkbaar oké, maar je mag je niet meer als indiaan, sorry native American, verkleden. De kleding van de cowboys komt trouwens uit Zuid Amerika.

Vakantiesouvenirs uit verre landen, ook weer commercie, is het dan dus wel oké? En als het over eten gaat, is er geen beginnen aan, de nasi uit Indonesië, de pizza uit Italië, de bouillabaisse uit Marseille, allemaal armeluis eten, maar geen mens die zich eraan stoort.

Best moeilijk dit. Is het dus overgevoeligheid van de Japanners? Daar heb je het al, zodra je iemand overgevoelig noemt, weet je dat je fout zit. Iemand voelt zich gekwetst, wie ben ik om dat denigrerend af te doen? Zwarte piet is kwetsend, want een vernederend cliché. Een dure tulband op een modeshow, is een heilig voorwerp onteren. Simone de Beauvoir droeg er altijd een, omdat ze eerst geen geld en later geen zin had om naar de kapper te gaan. Dat kan dus niet meer.

De keppel is ingepikt door de katholieken, dat is eigenlijk ook niet zo leuk. Maar als ik er eentje opzet als vrouw, is dat dan hetzelfde? Eigen ik me ook iets toe van een andere groep? Ja, maar wel eentje die altijd dominant was en de regels bepaalde. Die regels volg ik niet, dus houd ik lekker mijn keppel op. Niet overal, als ik te gast ben in een sjoel waar dat niet gebruikelijk is, laat ik hem weg.

Tot slot de boerka. Dat is een ‘klederdracht’ die ik niet zo gauw overgenomen zie worden.

8 + 3 = ?

Columns 2024

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.