Men kon wachten op de aankondiging dat de Europese Unie besloten had tot het labelen van een aantal producten van de Westbank, het door Israël bezette, dan wel geadministreerde gebied dat in 1967 op de Jordaniërs werd veroverd. Het woord ‘bezet’ gebruikt men om afkeuring over de huidige situatie te uiten. ‘Geadministreerd’ gebruikt men om een soort van overgangssituatie aan te duiden in afwachting van een definitieve regeling. In de tussentijd is het politieke debat, zo men wil de ruzie, niet gering. Dat komt simpelweg door het feit dat in essentie de discussie gaat tussen voor- en tegenstanders van de annexatie van de Westbank door Israël. De tegenstanders spreken dan van ‘bezetting’ en de voorstanders duiden het gebied bij voorkeur als Israël aan. Zo is de Europese Unie een tegenstander en behoren de zionistische zeloten van de settlements en hun aanhang in de regering tot degenen die menen dat de Westbank tot Israël behoort, en geheel of gedeeltelijk geannexeerd moet worden. Men kan dus rustig zeggen dat de op het oog semantische discussie over een zeer principieel vraagstuk gaat, dat in en buiten Israël velen verdeeld houdt. Ik denk dat buiten Israël de grote meerderheid van de beschaafde wereld tegen de gedachte is dat de Westbank geannexeerd moet worden, hetgeen ook is vastgelegd in die absurde poule van tegen Israël gerichte politieke uitspraken, van de Verenigde Naties tot verenigingen met tal van naïeve en goedbedoelde doelstellingen.
Nu is het goed om ons nog eens te herinneren hoe dit gebied van de Westbank ooit in 1967 door Israël veroverd is door een domme en foutieve inschatting van Koning Hoessein, die later met Israël op vriendschappelijke voet verkeerde. Deze vriendelijke koning was door Israël aangeraden buiten de oorlog met Egypte en Syrië te blijven, met als Israëlische concessie dat de status quo van de Westbank gehandhaafd zou blijven. Die hield in: voortgaand Jordaans bestuur over de Westbank en Oost-Jeruzalem op voorwaarde van niet-inmenging in de oorlog van 1967. Koning Hoessein heeft een formidabele inschattingsfout gemaakt en heeft zich aangesloten bij de oorlogvoerende Arabieren. Het resultaat is bekend: Jordanië verloor vrijwel in een oogwenk de controle over de Westbank en Oost-Jeruzalem, hetgeen nog steeds de voortdurende situatie is.
Vandaag de dag is het zonder meer veel moeilijker een oplossing te vinden omdat in Israël in de decennia na 1967 de zionistische en vooral religieuze zeloten veel ijveriger zijn geworden en enorm aan politieke invloed in Jeruzalem hebben gewonnen. De annexatie van de Westbank is geen naïef ideaal meer. Integendeel. Het is nu één van de belangrijkste politieke doelstellingen van ongeveer de helft van het Israëlische electoraat.
Na het besluit van de Europese Unie kon men wachten op het gebruikelijke Israëlische kabaal: beschuldigingen van antisemitisme, van discriminatie, van domheid, beschuldiging van boycot en het ontbieden van ambassadeurs. Men heeft dat aardig kunnen voorbereiden, want bekend was dat er wel een wonder zou moeten gebeuren voordat de Europese Unie zou worden weerhouden van de gedachte dat de producten van de Westbank gelabeld zouden moeten worden. Israël gaat woest te keer over deze onbetekenende materiële sanctie, omdat het waarschijnlijk is dat deze sanctie bij mislukking gevolgd zou kunnen worden door zwaardere maatregelen, hoewel ik denk dat deze door de politieke verhoudingen in Europa nog ver weg zijn.
Het gaat natuurlijk ook om een worstelpartij tussen de regering van Israël, die op zijn minst de controle wil houden en handelt op een wijze die de bedoeling van annexatie tenminste doet vermoeden, en anderzijds de Europese Unie die zich verzet tegen annexatie en naar middelen zoekt om Israël onder druk te zetten. En dat in een tijd waarin men in Brussel wel andere zaken aan het hoofd heeft! Die labelingskwestie staat voor veel meer dan een papiertje of etiket met de vermelding waar een product van de Westbank vandaan komt: vanuit Israël / danwel de Westbank of alleen vanaf de Westbank. Dat etiket verraadt een wereld van opvattingen en leidt tot de politieke strijd die nu gaande is.
Een ieder moet maar zeggen waar hij staat: voor of tegen de symboliek van de labeling, oftewel voor of tegen voortgaande annexatie, oftewel voor of tegen het ideaal van de tweestaten-oplossing. De dadels of de olijfolie van de Westbank blijven met en zonder label even smakelijk, hoewel …
