Boeken en ander nieuws voor lezers en boekenwurmen

Het spinnenweb is het duistere, visionaire debuut van Joseph Roth, een van de grootste literaire genieën van de twintigste eeuw.

In het middelpunt van de roman staat Theodor Lohse, een luitenant die teleurgesteld is teruggekeerd uit de Eerste Wereldoorlog. In Berlijn raakt hij betrokken bij de activiteiten van een rechts-radicale, geheime organisatie die haar hoofdkwartier in München heeft en in contact staat met Hitler en Ludendorff. Als gedesillusioneerde, laffe meeloper belichaamt Lohse het fascistische gevaar in de eerste helft van de vorige eeuw. Met Het spinnenweb schetst Joseph Roth een huiveringwekkend realistisch beeld van de samenzweringen van radicaal-rechts die de Weimarrepubliek zouden ondermijnen en de weg zouden effenen voor Hitler en het nationaalsocialisme.

Tevje de melkboer is wellicht het beroemdste personage van de Jiddisje literatuur: de viool spelende, uit de Bijbel citerende vader van zeven dochters die de inspiratie vormde voor de musical Fiddler on the Roof.
Door over de wederwaardigheden van zijn dochters te vertellen – en over hun in zijn ogen wisselende successen op de huwelijksmarkt – geeft Tevje indirect een inkijkje in de rijke tradities van de Oost-Europese sjtetl, maar ook in het oprukkende antisemitisme en de teloorgang van de Joodse leefwereld.

Het boek is een herdruk van de vertaling door Willy Brill uit 2008, de eerste die rechtstreeks uit het Jiddisj werd gemaakt.

Na bijna vijftig jaar in ballingschap keert voormalig SS-officier Harald Lauritzen terug uit Argentinië. Zijn terugkeer zet het leven van de familie Lauritzen op zijn kop. Oom Harald is nog steeds een nazi, maar hij doet de familie een aanbod dat onmogelijk te weerstaan is. Er heerst opnieuw paniek in het advocatenkantoor van Eric Letang. Dit keer leidt de angst voor pedofielen tot een ware heksenjacht. De jaren negentig worden getekend door economische crisis en de ondergang van de sociaaldemocratie. Tegelijkertijd maken xenofobie en rechtse partijen hun opmars, een omwenteling die door velen wordt onderschat. Met het eindigen van de jaren negentig breekt er een heel nieuw tijdperk aan. Een tijdperk dat laat zien dat we niets hebben geleerd van onze geschiedenis.

Het einde van het verhaal is het tiende en laatste deel van De grote eeuw-reeks van Jan Guillou: de jaren 1901 – 2001 van de familie Lauritzen, verteld in tien schitterende romans in tien jaren.