Altijd online: Geschiedenis van het Joodse boek

Een visuele boekenkast vol met de meest bijzondere boeken

Gepubliceerd op: 30 juni 2022

Vanaf het eind van de zeventiende eeuw tot eind achttiende eeuw was Amsterdam het centrum van Hebreeuwse boekdrukkunst. Voordien was Venetië de belangrijkste stad voor drukwerk in het Hebreeuws.

Een van de bijzondere Joodse boeken waarover Emile Schrijver vertelt in de online videocursus Geschiedenis van het Joodse boek is de beroemde Amsterdamse Haggada. Dit rijk geïllustreerde werk dateert uit 1695, en wordt tot op de dag van vandaag gezien als een mijlpaal in de geschiedenis van de Hebreeuwse boekdrukkunst.

De Amsterdamse Haggada werd door kopergraveur Abraham Ben Jacob (circa 1669-1730) van afbeeldingen voorzien. Jacob was Joods geworden maar kende uit zijn 'christelijke tijd' het werk van Matthäus Merian de Oudere (1593-1650), een protestantse kunstenaar die tekende voor Bijbels en geschiedenisboeken die in heel Europa bekend waren. Jacobs illustraties werden zo geliefd dat ze op hun beurt keer op keer werden gekopieerd. Zelfs de lay-out van dit ruim 500 jaar oude boek dient nog altijd als voorbeeld voor moderne haggadot.

De Amsterdamse Haggada kon zowel in de Asjkenazische als in de Sefardische gemeenschap worden gebruikt - dat alleen al maakt dit boek uniek, want veel van de boeken die door de Amsterdamse drukkerijen werden gemaakt waren, zeker in het begin, gericht op de Spaans- en Portugeestalige Joden die vanaf het Iberisch schiereiland naar het vrije Amsterdam waren gekomen.

Achterin het boek bevindt zich een uitvouwbare kaart van het Land Jisraeel. Wie een beetje Hebreeuws kan lezen vindt moeiteloos het Meer van Kineret en de Dode Zee, en de locaties van de 12 stammen van Israël.

Alleen al over de Amsterdamse Haggada is nog zoveel meer te vertellen. En Emile laat je nog veel meer verbluffend mooie voorbeelden van Hebreeuwse boekdrukkunst zien in zijn lessen.

Je kunt deze cursus aanschaffen en op elk door jou gewenst tijdstip bekijken.

Nieuwsbrief

Volg ons en blijf op de hoogte! Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief en wij zorgen dat je niks mist.

Bekijk nieuws overzicht

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.