Boekennieuws
Joodse schrijvers en hun boeken, boekpresentaties en ander nieuws uit de wereld van het boek
Gepubliceerd op: 20 oktober 2022

Jewish Child, Reading, van Chana Rivka Burke

Het mysterie van de mens
Yuval Noah Harari
Amsterdam: Leopold & Ploegsma, 2022
Aantal blz.: 168
ISBN: 9789493295001
Vertaald door: Inge Pieters
Oorsponkelijke titel: How Humans Took Over the World (Unstoppable Us, 1)
Ooit was de mens een doodgewone diersoort waar de andere dieren zich niets van aantrokken. Nu is de mens de baas over de wereld … Hoe kan dat?
In dit boek ontdek je welke superkracht ons zo machtig heeft gemaakt. En je ontdekt nog veel meer: bijvoorbeeld hoe het komt dat veel kinderen bang zijn voor monsters onder hun bed en waarom je snoep zo lekker vindt. Maar je komt er ook achter waarom de mammoeten zijn uitgestorven en waarom er nog maar één mensensoort bestaat.
Door onze grote macht zijn er grote problemen gekomen. Maar als je die macht goed gebruikt, kun je er ook heel mooie dingen mee doen. Jij ook!
Yuval Noah Harari (1976) doceert geschiedenis aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Sapiens, zijn kleine geschiedenis van de mensheid, werd in veertig landen vertaald. Wereldwijd werden er meer dan 1 miljoen exemplaren verkocht. Homo Deus is het meesterlijke vervolg en werd in februari 2017 verkozen tot Boek van de Maand bij De Wereld Draait Door.
De fraaie illustraties in het boek zijn van de Spaanse illustrator Ricard Zaplana Ruiz Barcelone, 1973). Hij is gespecialiseerd in het maken van storyboards voor animatieseries, reclames en films. Daarnaast maakt hij illustraties voor tijdschriften en kinderboeken. In zijn werk combineert hij traditionele en digitale tekentechnieken.

I, Jodenbreestraat-Waterlooplein
Amsterdam: Uitgeverij Menno Herzberger, 1926
Aantal blz.: 208
Voor de Maand van de geschiedenis kozen we het boek Kiekjes van theoloog en rabbijn Meijer de Hond (Amsterdam, 1882 – Sobibór, 1943). De Hond was een geleerd man met eigenzinnige opvattingen, die hem in in leidende Joodse kringen in Nederland niet in dank werden afgenomen. Zijn intense betrokkenheid bij de minderbedeelde Joden in Amsterdam bezorgden hem de bijnaam 'Volksrebbe'.
Ook bij het schrijven werd De Hond geïnspireerd door de Jodenhoek en de armoe die daar heerste. In zijn 'Kiekjes', gepubliceerd in Joodse bladen en later gebundeld, schetste hij het leven in de Jodenhoek, door hemzelf in zijn inleiding bij het boek het "ghetto" genoemd.
In De Honds schetsen van het leven in de Jodenhoek krijg je een uniek, liefdevol beeld van de Jodenbreestraat en omstreken. Achterin het boek is een verklarende woordenlijst opgenomen van het Amsterdams-Jiddisj, dat voor lang niet iedereen meteen begrijpelijk zal zijn. De Hond gebruikt de taal als kleurige accenten in zijn bloemrijke, poëtische teksten.
Neem de tijd en lees af en toe een 'Kiekje', dan waardeer je ze het meest in hun innigheid en deel je in de verwondering van de schrijver.
Je kunt Kiekjes - I, Jodenbreestraat-Waterlooplein online lezen of als PDF downloaden naar je eigen computer of tablet.

De wetenschappelijke en menselijke integriteit van Arie de Froe onder de bezetting
Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira
Amsterdam: Amsterdam University Press, 2015
Aantal blz.: 222
Ook als e-book verkrijgbaar
Ontjoodst door de wetenschap handelt over de wetenschappelijke en menselijke integriteit van huisarts en fysisch antropoloog Arie de Froe (1907-1992) tijdens de Duitse bezetting. De Froe maakte uitgekiend gebruik van de nationaalsocialistische rassenleer, en heeft, door de vijand met zijn eigen theorieën te bestrijden, tijdens de Tweede Wereldoorlog honderden Joden het leven gered.
Al voor de oorlog was De Froe gespecialiseerd in de rassenkunde, het indelen van volkeren op basis van lichamelijke eigenschappen, in die tijd een geaccepteerde tak van wetenschap binnen de antropologie. Hij promoveerde op de omvang van menselijke schedels als bewijs voor raszuiverheid. Het moet de op raszuiverheid beluste Duitsers vertrouwen hebben gegeven, zeker toen De Froe in 1943 het boek De Joden in Nederland publiceerde, waarvoor hij bij 375 Amsterdamse Portugese Joden metingen had gedaan van onder meer de omtrek van de schedel, de lengte van de neus en de afstand tussen de ogen. Wat de bezetter niet wist, is dat De Froe in zijn rapporten de bezetter een pseudo-theorie voorschotelde die aantoonde dat de door hem opgemetenen onmogelijk Joden konden zijn. De Froe had de schijn tegen, maar gebruikte (en misbruikte), tegen de verdrukking in, zijn wetenschappelijke expertise bewust om mensenlevens te redden.
Om die reden werd de latere rector magnificus postuum geëerd met de Yad Vashem-onderscheiding en door het Holocaustmuseum in Jeruzalem tot ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ verklaard.
Wil je Ontjoodst door de wetenschap kopen? Klik op de titel!
Prof. dr. Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira (1933) bezette leerstoelen aan de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit van Amsterdam en het Europees Universitair Instituut (Florence). Hij doceerde rechtsfilosofie, rechtsvergelijking, internationaal privaatrecht, Europees recht, nationaliteitsrecht en migratierecht. Hij overleefde de bezetting.
Artikelen van Machteld Roede, Jaap Cohen, André J.F. Köbben en Derk Venema vonden onder zijn redactie een plek in het boek. Abraham de Swaam schreef de inleiding.

Het kook- en leesboek TLV Vegan, land zonder melk en honing van Jigal Krant is een hit, en inmiddels toen aan de vierde druk.
En dat is nog niet alles: het boek staat op de longlist van de Kookboekenweek 2022 (4-13 november).
De vakjury, bestaande uit Nadia Zerouali, Casper van Dijk, Sarriel Taus, Jonneke de Zeeuw en Bart van Aken, selecteert op 21 oktober uit de tien titels de vijf meest verrassende kookboeken voor de shortlist: de Zilveren Kookboeken.
Het publiek kan vervolgens stemmen welk van deze vijf boeken de winnaar is.
Op zijn Facebookpagina plaatste Jigal begin oktober een leuke video over de totstandkoming van het omslag van het boek.
Er verschijnen deze maand weer een aantal boeken die voor Crescaslezers interessant kunnen zijn, zoals De stem van mijn vader, waarin de zoon van de geliefde radiopresentator Philip Bloemendal het wonderlijke leven van zijn vader beschrijft.
Van Désanne van Brederode de roman Zielland, een fictieve dagboekroman van/over nazipropagandaminister Joseph Goebbels.
Ook Ian Buruma koos voor zijn roman De fantasten voor bekende namen uit de nazitijd.
Psychiater (en Crescas-bestuurslid) Esther van Fenema probeert in Het verlaten individu een antwoord te formuleren wat de rol is van de zeven hoofdzonden in onze tijd. Ze voegt daar een nieuwe hoofdzonde aan toe die kenmerkend is voor nu: de leegte, veroorzaakt door een gebrek aan zingeving.
Ook om naar uit te kijken: Gerber van de Oostenrijks-Joodse schrijver Friedrich Torberg (1908-1979) en Ruth, A Migrant's Tale van Ilana Pardes.