Laatste kans: Klassiekers van de Joodse studies
Komende woensdag begint een nieuwe lezingenreeks van prof. dr. Bart Wallet
Gepubliceerd op: 4 november 2021
In de derde serie van vijf lezingen rond het thema Klassiekers van de Joodse Studies behandelt historicus Bart Wallet boeken waarin vanuit verschillende invalshoeken wordt gekeken naar Joden in de Arabische wereld.
10 nov. 2021: In de eerste lezing staat het boek De Joden van de Islam van Bernard Lewis centraal.
Lange tijd ging Joodse geschiedenis vooral over het lot van Europese Joden. Bernard Lewis geldt als een van de pioniers van de academische studie van de Joden van de islam. Hoe ontwikkelden de Joodse gemeenschappen in het Midden-Oosten zich? Wat was de houding van de islam en van moslims ten opzichte van Joden? Was het ‘huis van de islam’ voor Joden een veilig, vertrouwd thuis, of was ook hier sprake van discriminatie en vervolging? Lewis’ studie groeide uit tot een klassieker die nog altijd zijn stempel drukt op het debat over de ‘Joden van de islam’.
17 nov. 2021: In de tweede lezing: het boek Ottomaanse Joden en de moderniteit.
Betekende de opkomst van de moderniteit ook dat het lot van de Sefardische Joden in het Ottomaanse rijk verbeterde? Aron Rodrigue verrichte pionierswerk door als eerste de negentiende- en twintigste-eeuwse Joodse gemeenschappen in het huidige Turkije grondig te bestuderen. Daarbij had hij zowel aandacht voor de Ottomaanse politiek ten aanzien van de Joden als voor de interne ontwikkelingen van deze grotendeels Sefardische gemeenschappen. Zijn conclusies zijn verrassend en dragen bij tot een beter begrip van de nog altijd moeizame positie van Joden in Turkije.
24 nov. 2021: De derde lezing gaat over Op zoek naar de identiteit van Mizrachiem.
Een meerderheid van de Joodse Israëli’s stamt af van Joden afkomstig uit de Arabische en islamitische landen in het Midden-Oosten. Sinds de jaren 1970 worden zij Mizrachiem genoemd.
De wetenschappelijke studie van Mizrachiem is nauw verweven met activisme, waarbij wordt gestreden voor een betere maatschappelijke positie in de Israëlische samenleving. Die beide lijnen komen samen in het werk van Ella Shohat, de ‘godmother’ van Mizrachi studies. Haar verzamelde essays zijn scherp en kritisch en zijn onverminderd uitdagend. In deze lezing analyseren we Shohats inzet en het debat dat zij heeft losgemaakt.
1 dec. 2021: De vierde lezing, over De wortels van Joods religieus radicalisme
De opkomst van het zionisme stelde het orthodoxe jodendom voor stevige vragen. Was dit een seculiere beweging die de continuïteit van het jodendom bedreigde? Of kon het zionisme worden beschouwd als een religieus fenomeen, dat moest worden bezien vanuit de traditie van Joods messianisme? In zijn klassieke studie brengt Ravitzky met brille de orthodoxe reacties op het zionisme in kaart en laat hij zien hoe messianisme in het jodendom van de twintigste eeuw een enorme comeback beleefde. Wie de wereld van de Israëlische orthodoxie beter wil leren kennen, kan nog altijd niet om Ravitzky’s hoofdwerk heen.
8 dec. 2021: De laatste lezing gaat over De Shoah en de Israëlische samenleving
In zijn geruchtmakende boek gaat Tom Segev op zoek naar de vraag hoe de Israëlische samenleving zich tot de Sjoa heeft verhouden. Wat wisten de Joden in Palestina tijdens de Tweede Wereldoorlog van wat er in Europa gebeurde? Heeft de zionistische beweging wel alles gedaan om zoveel mogelijk Joden te redden? En hoe werd er na 1948 tegen de overlevenden van de Sjoa aangekeken?
The Seventh Million. The Israelis and the Holocaust veroorzaakte veel opschudding in Israël en geldt nog altijd als een scherpe analyse van de paradoxen van Israëls houding ten opzichte van de Sjoa en Sjoa-overlevenden.
Inschrijving per lezing is mogelijk
