Argentina of Palestina?
Of: Was Herzl een zionist?
Gepubliceerd op: 14 oktober 2021
'New insights in Zionism' is meer dan een serie lezingen waarbij je kennis maakt met het ontstaan van het zionisme. De serie geeft inzicht in het debat dat binnen het jodendom speelde, en nog steeds speelt, over het vormen van een onafhankelijk Joods bestaan.
Tijdens deze zes bijeenkomsten maakt u kennis met verschillende standpunten van Joden die het zionisme hebben vormgegeven, hun literaire werk en de oplossingen die ze hebben aangeboden voor vele vragen die binnen het jodendom speelden: hebben Joden een politiek thuisland nodig? Onder welke omstandigheden zijn Joden daar veiliger? Wat moeten ze hiervoor doen? en welke overtuiging is ervoor nodig?
De eerste lezing gaat over de bedenker en grondlegger van het zionisme: Theodor (Benjamin-Zeev) Herzl.
Herzl groeide op in een welgestelde, geëmancipeerde familie in de Donau-monarchie. Hoewel hun ouders niet orthodox waren, kregen de kinderen een Joodse opvoeding. Herzl werd gestimuleerd om vooral zijn talenten te benutten en goede prestaties te leveren. Als student maakte hij enkele antisemitische incidenten mee. Na zijn studie begon Herzl een journalistieke loopbaan bij de Oostenrijkse krant Neue Freie Presse. Voor dit blad werkte hij eerst in Wenen en later in Parijs. In beide steden raakte hij onder de indruk van het felle antisemitisme dat er heerste.
De Dreyfus-affaire had een grote uitwerking op Herzl. Toen Dreyfus werd gedegradeerd, schreeuwde een menigte voor de hekken: À mort, à mort les juifs! (Dood aan de Joden). Herzl, in die tijd in Parijs als correspondent voor de Neue Freie Presse, was zo geschokt dat hij naar huis ging en de eerste zinnen schreef van zijn traktaat Der Judenstaat.
Het kleine boek werd gepubliceerd op 14 februari 1896 en het heeft als ondertitel: Versuch einer modernen Lösung der Judenfrage (Poging tot een moderne oplossing voor het Joodse vraagstuk). Hij schrijft: "De Joden die het echt willen, zullen hun eigen staat krijgen. Zo zullen wij tenminste leven als vrije mensen op onze eigen grond en vredig sterven in onze eigen woningen. De wereld zal bevrijd worden door onze vrijheid, verrijkt worden door onze rijkdom en versterkt worden door grootheid…" En hij stelt voor: "Twee gebieden komen in aanmerking: Palestina en Argentinië (…) Palestina is ons onvergetelijk historisch thuisland …" Maar hoe kwam hij bij Argentinië?!
Dr. rabbijn Rani Jaeger, a research fellow bij het Shalom Hartman Institute, licht de ideeën van Herzl toe aan de hand van Herzls bekendste werken: De Joodse Staat en Altneuland.
De lezing is in het Engels.
