Welkom in sjoel: de Grote Synagoge in Amsterdam
Gepubliceerd op: 9 februari 2023
Ben je nog nooit in een synagoge geweest? Op 3 maart kun je onder leiding van museumdocent Gaby Schrijver een bezoek brengen aan de Grote Synagoge van Amsterdam.
De zogenoemde Grote Synagoge was in 1671 de eerste synagoge die al bij de bouw zichtbaar in het stadsbeeld aanwezig was. Niet verscholen voor de buitenwereld, maar langs de straat in het drukke centrum vlakbij de toenmalige Deventer Houtmarkt (tegenwoordig het Jonas Daniël Meijerplein). Een teken van de Nederlandse gastvrijheid en tolerantie. In de zeventiende eeuw was dat hoogst opmerkelijk en in West-Europa ondenkbaar. In deze synagoge hielden de Asjkenazische of Hoogduitse Joden hun eredienst.
Het oorspronkelijke huis van samenkomst was door de grote toestroom van Joodse vluchtelingen uit verschillende delen van Europa al snel te klein. In de jaren daarna kwamen de Obbene Sjoel, de Dritt Sjoel en de Nieuwe Synagoge naast het hoofdgebouw te staan.
Joods Museum
In de Tweede Wereldoorlog werd het complex nagenoeg compleet geplunderd en onbruikbaar gemaakt. Na de oorlog stond het gebouw lange tijd leeg, tot de gemeente Amsterdam het beheer overnam. Vanaf 1966 volgde een aantal grootschalige renovaties en verbouwingen. Sinds 1987 biedt de Grote Synagoge onderdak aan het Joods Museum, met een grote collectie Joodse voorwerpen en een tentoonstelling over de Nederlands-Joodse geschiedenis.
Het gebouw is verbonden met een tweede synagoge. Ook dit moest na de Tweede Wereldoorlog worden gerestaureerd. Hier is de vaste tentoonstelling over de twintigste eeuw. In het gebouw is ook een zeventiende-eeuws mikve, een ritueel bad, te zien.
Nieuwsgierig geworden? Meld je aan voor dit bijzondere bezoek.
