Een van onze digitale paradepaardjes is de cursus Geschiedenis van het Joodse boek, waarin prof. dr Emile Schrijver zijn grote kennis van en liefde voor Joodse boeken deelt en met hart en ziel vertelt over de achtergronden en betekenis van de vroegste Europese incunabelen tot een 19e-eeuwse Indiase Estherrol en de 17e-eeuwse Amsterdamse Haggada.
Emile Schrijver werd in maart 2014 aangesteld als bijzonder hoogleraar Geschiedenis van het Joodse boek aan de Universiteit van Amsterdam, en is sinds oktober 2015 algemeen directeur van het Joods Cultureel Kwartier. Ergens tussen zijn drukke werkzaamheden vond hij ook nog tijd om voor Crescas deze digitale cursus op te nemen.
Op onze website is het interview te zien dat Karen de Jager in 2014 maakte met Emile Schrijver.
U kunt de cursus Geschiedenis van het Joodse boek tijdelijk tegen gereduceerd tarief online volgen. Ga daarvoor naar onze website en volg de aanwijzingen op het scherm.
Wist u trouwens dat we inmiddels al elf digitale lespakketten hebben? U vindt ze allemaal op op joods.net.
Crescas attendeert u op recent verschenen en verwachte Nederlandstalige of vertaalde boeken van Joodse schrijvers, al of niet met een Joods thema.
Deze week drie Nederlandse boeken, vers van de pers: Het voorgesprek van Simon Hammelburg, waarover prof. Klaas Smelik schreef: een oergeestig boek (…) waarin [de schrijver] de spot drijft met de huidige (televisie)journalistiek en de oneindige stroom van praatprogramma's op de beeldbuis. Door zijn uitgebreide ervaring op dit gebied en zijn in humor omgezette ergernis over het dilettantisme van het huidige journaille is dit een boek om in één ruk uit te lezen. Van Marion de Ras verscheen eind 2016 Lea Dasberg, historica en pedagoog, een biografie over de spraakmakende pedagoge die met haar visie op opvoeding vele voor- en tegenstanders kreeg.
En de nieuwste van Leon de Winter: De dood van Europa, een ijzingwekkende roman over de gevaarlijke cocktail van maatschappelijke onvrede en migratie, waarin de schrijver aantoont hoe een schijnbaar onbeduidend incident kan uitgroeien tot een nationale revolutie.
Engelstalig: The Story of Hebrew van professor Lewis Glinert (Dartmouth College, NH) vertelt op meeslepende wijze het verhaal van de taal van de Joden, van Beresjiet 1:1 tot de wedergeboorte van het Hebreeuws als nationale taal van de Joodse staat. Het omslag is door de Jewish Book Council uitgeroepen tot nu al de mooiste van 2017.
Vers uit de ramsj geplukt: Hitler and Churchill: secrets of leadership van historicus Andrew Roberts (1963) verscheen in 2003, en is vandaag de dag, nu leiderschap in het brandpunt van de aandacht staat, actueler dan ooit. Van cultuurfilosofe Claudia Schmölders de fascinerende studie Hitler's Face. The Biography of an Image. De schrijfster volgt de levensloop van Hitler aan de hand van de talloze foto's die geleidelijk het gewenste beeld van de man in het bewustzijn van de mensen implanteerden. Francis Bacon and Nazi Propaganda, waarin Martin Hammer laat zien hoe de gruwelijke werkelijkheid van het Derde Rijk het werk van deze Britse beeldend kunstenaar beïnvloedde.
En verder:
- Omdat op 17 december 2016, honderd jaar geleden, de Nederlandse tekenares Fiep Westendorp (Jip en Janneke) werd geboren, zijn er in 2017 tal van evenementen en tentoonstellingen te zien met voor velen ongetwijfeld zeer dierbare herinneringen. Op 100jaarfiepwestendorp.nl vindt u ze allemaal, waaronder het Kindermuseum van het JHM met het Fieptheater.
- Moedervlekken van Arnon Grunberg staat op de longlist van de Libris literatuurprijs. De zes titels op de shortlist worden 20 maart bekendgemaakt, waarna op 8 mei de winnaar wordt bepaald.
- Af en toe geeft het Historisch Nieuwsblad een artikel weg dat van de website is te downloaden, zoals het belangwekkende stuk dat laat zien dat Adolf Hitler wel degelijk zelf op de Holocaust aanstuurde.
Toneelgezelschap De Nieuw Amsterdam brengt in Salaam Jeruzalem een ode aan het leven en werk van Jacob Israël de Haan, de dichter, romanschrijver, journalist, getrouwde homoseksueel, jurist en verlichte Jood die op 30 juni 1924 in opdracht van de zionistische Hagana werd vermoord.
Regisseur Gerardjan Rijnders maakte zijn 'rebelse muziektheatervoorstelling' op basis van Onrust (2015), de veelgeprezen biografie die Jan Fontijn over De Haan schreef. De gedichten van De Haan lopen als een rode draad door de voorstelling.
Begenadigd schrijver en dichter. Rusteloos in zijn verlangen naar harmonie, tegelijkertijd een rebel in hart en nieren, oproerkraaier van het eerste uur. Een man van tegenstrijdigheden, ‘een hevig hater’ en ‘een minnaar mild’. Een gepassioneerd prediker van het vrije woord, die zich niet liet beteugelen, maar zijn mening openlijk verkondigde en zijn tijdgenoten aanspoorde over grenzen heen te kijken, schrijft DNA op de website, en citeert De Haan zelf: Maar lees de woorden van mijn liederen niet. Lees het onleesbare achter de woorden.
Salaam Jeruzalem gaat vrijdag 17 februari in première in theater Frascati in Amsterdam, na drie try-outs. Na afloop van de tweede try-out op woensdag 15 februari is er een nagesprek tussen biograaf Jan Fontijn, emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde Marita Mathijsen, DNA-leider en acteur Sabri Saad el Hamus en regisseur Gerard Jan Rijnders.
Voor de volledige speellijst: zie denieuwamsterdam.nl.
In de hal van het Stadsarchief in Amsterdam zijn vanaf 17 februari foto’s te zien die de visuele geschiedenis vertellen van Amsterdam en de Amsterdammers in de jaren van oorlog en bezetting.
De foto's, geen van alle ooit eerder getoond, zijn gevonden in de collecties van het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies NIOD en het Stadsarchief Amsterdam.
In officiële en persfoto's van Nederlandse en Duitse fotografen, amateurfoto's, soms gemaakt met gevaar voor eigen leven (en dat van anderen), opdat nooit vergeten zou worden hoe het leven was ten tijde van de bezetting.
Bij de tentoonstelling verschijnt het boek Stad in oorlog | Amsterdam 1940-1945 in foto’s van René Kok en Erik Somers, de onderzoekers die de foto's wisten op te diepen.
Te zien van 17 februari tot en met 14 mei 2017, en gratis toegankelijk. Lees meer op amsterdam.nl/stadsarchief.
Het Centrum Informatie Documentatie Israel (CIDI) organiseert voor de tweede keer een masterclass communicatie voor jongeren van Joodse komaf die al actief zijn binnen de gemeenschap en die bereid zijn hun mening over Israël en Joodse zaken in het openbaar te uiten.
Eenieder tussen 19 en 40 jaar die het belang inziet van effectieve woordvoerders uit de Joodse gemeenschap en namens de Joodse gemeenschap met de media wil communiceren, wordt met klem uitgenodigd zich te melden.
De training wordt verzorgd door een gerenommeerd communicatiebureau en vindt plaats op vijf zondagen van 10.00 tot 17.00 uur, afwisselend in Den Haag en Amsterdam. De data: 5 maart, 26 maart, 23 april, 21 mei en 18 juni.
LET OP: de inschrijvingsdatum is eenmalig verlengd tot en met 13 februari!
Lees meer op cidi.nl/masterclass-voor-joodse-jongeren. Daar vind je ook de spelregels, voorwaarden en andere informatie.
Deze week een kleine greep uit tentoonstellingen door heel Nederland.
Onze wekelijkse selectie uit recente opmerkelijke berichten uit binnen- maar vooral buitenlandse media.
Jonkheer O.J.A. Repelaer van Driel (1759-1832) en Samuel Israel Mulder (1792 -1862), het zijn twee namen die u vermoedelijk niets zeggen. Maar de dragers van deze namen zijn van groot belang geweest voor de emancipatie van Joden binnen de Nederlandse samenleving. Laatstgenoemde was een tot onderwijsinspecteur benoemde Hebraïcus en een vooraanstaand figuur in Joods Nederland begin 19e eeuw, de eerste was commissaris-generaal en de latere onderwijsminister die het Onderwijsbesluit van 10 mei 1817 moest uitvoeren.
De jonkheer was van mening dat Joden hun positie als gelijkberechtigde burgers pas ten volle zouden kunnen ontwikkelen indien ze fatsoenlijk Nederlands zouden spreken. Het Jiddisj, de lingua franca onder de Joodse bevolking, vond hij een ellendig, verbasterd hoogduitsch, ’t geen meer dan eenige andere oorzaak heeft medegewerkt om de Israelieten als leden der burgerlijke maatschappij van alle andere Ingezetenen der Nederlanden geheel te isoleren. In landen toch, waar deze wartaal niet in gebruik is, vindt men ook deze voor de beschaving zoo nadeelige afzondering in veel mindere graad. Met andere woorden: weg met het Jiddisj, en voortaan zal het onderwijs in het zuiver hebreeuwsch en hollandsch, met uitsluiting van de basterd joodsche taal, moeten worden gegeven.
Samuel Israel Mulder werd in 1837 benoemd tot hoofdinspecteur voor het Joods onderwijs. Op hem rustte de taak de praktijk van het Joodse onderwijs volgens de nieuwe wet vorm te geven en voor Nederlandstalige Joodse schoolboeken te zorgen, en omdat die er niet waren, schreef hij ze zelf.
Dat de taalpolitiek van de jonkheer wel degelijk effect had, leest u in het lemma Onderwijsbesluit: Joden moeten Nederlands leren in de Canon van Joods Nederland.
De Israëlische kunsthistorica en mozaïekkunstenares Diklah Zohar presenteert op haar website vrouwenmetstandpunt.nl haar project Vrouwen met standpunt: portretten van vrouwen in de Tweede Kamer.
Begin deze website met de tab Over de kunstenares, en ga dan door naar Over het project, waar Zohar uit de doeken doet wat haar beweegt om dertien vrouwelijke politici in mozaïek te portretteren.
Als u dat helemaal hebt gelezen, gaat u terug naar de startpagina, en klikt u op de tien thumbnails om de portretten beter te bekijken en de toelichting te lezen. Vier van de portretten zijn hier alleen als schets weergegeven.
De nu voltooide portretten zijn tot en met 10 maart te zien in de Statenpromenade van de Tweede Kamer aan de Lange Poten 4. Een zorgvuldig gekozen datum, waarover Diklah Zohar zegt: 'Dit project eindigt niet met de huidige presentatie. Met elke nieuwe verkiezingen hoop ik dit project verder uit te breiden om de artistieke discussie over de plaats van de vrouw binnen de hedendaagse maatschappij verder te behandelen'.
Een knap gemaakte mash-up van een stel jonge mannen in een Jemenitische dans met een dansende Laurel en Hardy. Gevonden op Israel Video Network, en té leuk om niet te delen!
De dansende Dikke en Dunne komen uit Way Out West, een western-komedie uit 1937. Het origineel is zien op youtube.
Weekoverzicht van interessante programma’s op televisie en radio. Meer informatie is te vinden onder de weblink in de titel.
Op mezzo.tv vrijdag 17 februari verschillende concerten van het Israëlisch Filharmonisch Orkest onder leiding van Zubin Mehta, die in 2018 na 55 jaar het orkest verlaat. Zondagmiddag op NPO 2 de herhaling van Een rest keert weer, een programma van de Joodse Omroep uit 2014.
vrijdag 10 februari
zaterdag 11 februari
zondag 12 februari
maandag 13 februari
dinsdag 14 februari
woensdag 15 februari
donderdag 16 februari
vrijdag 17 februari