Boekennieuws

Over Joodse schrijvers, boeken, boekpresentaties en ander nieuws uit de wereld van het boek.

Gepubliceerd op: 9 juni 2022

Het lezende meisje, een doek van  de Joodse kunstenaar Jacob Chapiro (1897-1972). Chapiro werd geboren in Dvinsk, Wit-Rusland. Hij studeerde aan de Academies voor Schone Kunsten in Krakau en Kiev. Hij werkte een tijdlang in St Petersburg (Leningrad)  in het Meyerhold Theater als decorschilder tot hij zich in 1925 in Parijs vestigde. In 1939 vluchtte Chapiro naar het veiligere zuiden van Frankrijk. Na de oorlog keerde hij terug naar Parijs.
Chapiro hield ervan te experimenteren met allerlei stijlen, waardoor zijn schilderijen sterk van elkaar verschillen.

Psalmen
Een Joodse geschiedenis op een Vlaamse zolderkamer

Hirsch Grunstein

Scherpenheuvel-Zichem (B): Uitgeverij Averbode|Erasme Nv, 2012
Aantal blz.: 360
ISBN: 9789031734917
Vertaald door: Mary Bodson
Oorsponkelijke titel: Psalms: A Memoir

De dorpelingen hadden allemaal medelijden met de veertienjarige Henri en de kleine Sylvain: met hun moeder "in een gesticht" en een "flirtende" vader in Antwerpen waren de twee broers naar Belsele gekomen, op het Vlaamse platteland, "voor een broodnodige frisse neus." In feite werd het ingewikkelde verhaal van een ongelukkig gezin verzonnen om de twee Joodse jongens, Hirsch en Salomon, te behoeden voor deportatie terwijl de Duitse bezetting van België op komst was.
Hirsch Grunsteins memoires beschrijven de gebeurtenissen die leidden tot de ontsnapping van de jongens uit Antwerpen, zijn lange onderduikperiode (waarvan een groot deel alleen, in stilte), zijn uiteindelijke gevangenneming door de Vlaamse SS en de dramatische operatie van het Belgische verzet waarbij hij en tientallen andere Joodse kinderen van een wisse dood werden gered.
In het meeslepende verslag van zijn belevenissen verweeft de schrijver, destijds een tiener, hoe hij steun vindt in het boek Psalmen. De oude Joodse teksten krijgen voor hem een diep ingrijpende realiteit, die nog wordt versterkt door de angst om te worden opgepakt.

Hirsch Grunstein werd geboren op 26 mei 1928 in Kolbuszowa, Polen. Toen hij twee jaar oud was, verhuisde zijn familie naar Antwerpen, waar zijn vader in de diamantindustrie werkte. Hirsch' jongere broer Salomon werd geboren in 1933. Het gezin was orthodox en van 1934 tot 1940 ging Hirsch naar de Tachkemoni school waar het Joodse leerplan in modern Hebreeuws werd onderwezen. Van 1940 tot 1942, de eerste twee jaren van de Duitse bezetting, bezocht hij de openbare Vlaamse middelbare jongensschool. In de zomer van 1942, na twee jaar van toenemende antisemitische vervolging, begonnen de nazi's met de deportatie van Belgische Joden. Door de inspanningen van de 22-jarige Alice Van Damme, die tijdens een bezoek aan Antwerpen getuige was geweest van de gewelddadige razzia's op Joden, vonden de Grunsteins een onderduikplek. 
De hele familie Grunstein overleefde de oorlog. In 1958, emigreerde Hirsch naar Amerika, waar hij als ingenieur aan de slag ging. Zijn broer Salomon ging naar Londen, waar hij in de diamanthandel ging..

Nietzsche

Stefan Zweig

Utrecht: Uitgeverij IJzer, 2022
Aantal blz.: 120
ISBN: 9789086842575
Vertaald door: Bart van Kreel
Oorsponkelijke titel: Nietzsche

Nietzsche is een meeslepend portret van een van de grootste filosofen van de negentiende eeuw. In deze levendige biografische studie richt Zweig zich op Nietzsches gewoonten, passies en obsessies. Zweig concentreert zich meer op de man dan op zijn werk en trekt de lezer onverbiddelijk mee in het drama van Nietzsches leven.

Zweig vertelt over een man die bijna volledig blind is, die wordt gekweld door hevige buikpijnen en vreselijke hoofdpijnen. Een man die een eenzaam, afgezonderd bestaan leidt en als een "zwerver van de geest" ronddoolt in anonieme pensions, geobsedeerd door voedsel, tijd en zijn slechte gezondheid. Bij Nietzsche echter zijn de tragiek van zijn bestaan, zijn absolute eenzaamheid en zijn hartstocht voor de waarheid, essentiële feiten die onlosmakelijk zijn verbonden met zijn wervelende intellectuele ontwikkeling en daarom van fundamenteel belang om het unieke van zijn werk en denken te begrijpen. Dit meesterlijke portret van de mens Nietzsche is een indrukwekkend document om het denken van de filosoof grondig te begrijpen.

Er is iets met de Lehmans
Epos

Stefano Massini

Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2018
Aantal blz.: 800
ISBN: 9789028427228

Ook als e-book verkrijgbaar
Vertaald door: Els van der Pluijm
Oorsponkelijke titel: Qualcosa sui Lehman

Halverwege de negentiende eeuw emigreren de drie zoons van een Joodse koehandelaar uit Beieren naar de Verenigde Staten. Henry, Emanuel en Mayer openen in Alabama een textielwinkel, die al snel een succesvolle tussenhandel in katoen wordt. De broers hebben een feilloos gevoel voor zakendoen en brengen die gave over op hun nakomelingen. Het familiebedrijf Lehman Brothers breidt gaandeweg zijn activiteiten uit met investeringen in steenkool, olie, spoorwegen, koffie, tabak en later ook vliegtuigen, televisies en computers.
Zijn de drie broers nog verkopers en handelaren die leven volgens de Joodse familietradities uit Beieren, hun nakomelingen zijn vooral bankiers die geld beschouwen als een middel om nog meer geld te creëren. Ze leiden een genadeloos werelds, kapitalistisch bestaan.

Stefano Massini (1975) is een Italiaanse schrijver, essayist en toneelschrijver. Hij studeerde Literatuur aan de Universiteit van Florence. Zijn theatercarrière begon hij bij het Piccolo Teatro di Milano en het festival Maggio Musicale Fiorentino. Als toneelschrijver maakte hij naam met het theaterstuk The Lehman Trilogy, dat zowel in Londen als op Broadway werd gespeeld en werd genomineerd voor de Tony Award voor Beste Toneelstuk. De prijswinnende roman Qualcosa sui Lehman is gebaseerd op het toneelstuk. 

Tablet Magazine is begonnen met een maandelijkse column over poëzie. Voor de eerste aflevering van You Need a Poem koos dichter en schrijver Jake Marmer 'The Jacob’s Ladder' (1961) van de Amerikaanse Denise Levertov (1923-1997) en 'February 20, 2017' (2017) van Rachel Mennies, gedichten waarvoor Sjawoeot de inspiratiebron vormde.

Nieuwsbrief

Volg ons en blijf op de hoogte! Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief en wij zorgen dat je niks mist.

Bekijk nieuws overzicht

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.