Ivriet, Bijbels Hebreeuws, Jiddisj leren? We hebben voor elk wat wils en op verschillende niveaus!

Deze week onder meer: een tentoonstelling in Groningen, een podcast over Joods eten, een indrukwekkende lezing en acteur Mandy Patinkin en zijn hond.

Welke boeken – religieus of seculier – zijn in jouw ogen belangrijk voor je Joodse identiteit?

Deze week onder meer: Israëlische atleten in Tokio, Joodse hoofddeksels, virtueel reizen door Israël, de ophef over Ben & Jerry's en de woede van journalist Chris Klomp.

Ongemakkelijke kunst van de Israëlisch-Oekraïense Zoya Cherkassky in een online expositie.

Een inspirerende verfilming van de gelijknamige voorstelling over Mohamed El Bachiri, die in 2016 zijn vrouw Loubna verloor bij de terreuraanslag in de Brusselse metro, gespeeld door George en Eran.

Een feest van Jiddisje muziek, taal en cultuur in een virtueel concert!

Het verhaal van de Joodse literatuur bezien als door een kaleidoscoop.

Deze week: nieuw van Max Gross en Maarten Asscher en uit het archief: Helga Ruebsamen, plus een video over Ida Simons.

Wat als een stadje door de geschiedenis is overgeslagen en wordt geconfronteerd met de moderne wereld?

Op ingenieuze wijze construeert Philippe Claudel uit verschillende verhaallijnen een fabel over de condition humaine. Wie is slachtoffer, wie is dader?

Ontroering, kippenvel en grote vreugde!

Een indringend portret van de Duitse bezetting van het getto van Warschau, door Szczepan Twardoch verteld in schitterend, ijskoud proza. De zwaarste beproeving: mens blijven.

Entertainment én een boeiende lezing over de Joodse mama in de media.

Ivriet op verschillende niveaus, Jiddisj met Ruben Verhasselt én bijbels Hebreeuws!

Apriës ging een verbond aan met Sedekia, de laatste koning van het Joodse koninkrijk Juda en stuurde in 588 een leger om het door de Babylonische koning Nebukadnezar II belegerde Jeruzalem te verdedigen.

Kosjer koken is, zeker voor wie er niet mee is opgegroeid, een behoorlijke uitdaging. Met dit boek kom je al snel een heel eind!

Iets met eten, een bijzondere kijk op Jiddisj, Elvis Presley, muziek en reisverhalen.

Een virtual reality-ervaring voor jong en oud, voor iedereen die eens door een VR-bril naar de wereld wil kijken en ook nog eens een mooi verhaal wil horen.

Chapter 3: The Brutal Journey of the Heart, het laatste deel van The Love Cycle-trilogie van Guy Behar en Sharon Eyal

Afscheid en verlies vervat in een intieme, persoonlijke dansvoorstelling van Keren Levi.

Scènes uit een modern Amerikaans huwelijk waarin toch niet alles is wat het op het eerste gezicht lijkt te zijn.

Nieuwe boeken van Clarissa Jacobi, Daniel Kahneman en Floris Cohen plus een radio-optreden en een blog.

Deze week onder meer: tentoonstellingen in Coevorden en Amsterdam, een debat en een gesprek.

Hoe (en waarom) een nazaat van een *melamed* (Joodse godsdienstonderwijzer) werd aangewezen als opvolger van de beruchte kampcommandant Gemmeker.

De indrukwekkende opmaat tot de Tage der Jüdisch Muslimischen Leitkultur 2020. Luister, kijk en huiver.

Veertig jaar nadat Gerhard Durlacher in mei 1945 werd bevrijd door de Russen, kon hij spreken over de verschrikkingen die hij in de concentratiekampen had meegemaakt.

De website van The Idan Raichel Project, met nieuws, tourneedata en vooral heel veel muziek!

Het Sefer Jetsira, het Boek der Schepping, is een oeroude Hebreeuwse kosmologisch-mystieke tekst. ...

Talmoedgeleerde Jakob de Leeuwe vertelt in twee lezingen wat het Boek der Schepping is, en waarom deze geheimzinnige tekst generaties van kabbalisten heeft geïnspireerd.

Een nieuwe song van Idan Raichel, in alles zó'n echte Raichel, beetje melancholiek, maar je wordt er ook blij van. Beeldend kunstenaar Avi Ohayon tekent voor de vormgeving. ...

Zondag 20 juni was het dan eindelijk zover: onze online themadag Onze Jiddisje mama. Wie erbij was, kan terugkijken op een middag en avond die ons aan het scherm van computer of tablet gekluisterd hield. ...

Speciaal voor Crescas gaf historicus Bart Wallet in het seizoen 2020-2021 een vijftal lezingen met de titel Klassiekers van de Joodse Studies. Hij koos daarvoor als uitgangspunt een aantal toonaangevende werken uit de Joodse geschiedwetenschap. ...

De Amsterdamse Conrad en Sara Schöffer hebben hun kinderen Lidia, Peter en de latere vooraanstaande historicus Ivo opgevoed met een sterk gevoel van rechtvaardigheid. Het gezin is dan ook niet van plan lijdzaam toe te kijken hoe hun Joodse stadgenoten...

Johnny and Jones maakten als Joods muzikaal duo aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog een grootse carrière. Hun prille loopbaan eindigde in het cabaret van Kamp Westerbork, het voorportaal van de dood, waar ze voor hun leven speelden. Alleen een...

Wie is Ida Simons, geboren als Ida Rosenheimer in 1911 in Antwerpen? Hoe kan een vrouw die de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog aan den lijve heeft ondervonden, zo’n sprankelend boek schrijven? Ze groeide op in een kleurrijk Joods gezin, net...

Scheveningen - Marianne Franken (1884-1945). Aquarel op papier, 1919. Collectie Joods Historisch Museum. Marianne kreeg les van Martin Monnickendam en volgde lessen aan het Internationaal schildersatelier (opgericht door Marie de Jonge) aan het Singel....

Consie keert terug naar Ohio voor een begrafenis, maar wanneer ze bij toeval een oude brief ontdekt waarin de mogelijke ontsnapping van haar oudoom uit Auschwitz wordt beschreven, wil ze alles te weten komen over de vreselijke gebeurtenissen die...

Voor degenen die zich nog niet comfortabel voelen om naar live evenementen te gaan, is er gelukkig nog steeds genoeg te beleven op het virtuele vlak. Deze week kun je bijvoorbeeld een mooi online concert bijwonen waarin sopraansaxofonist en componist ...

De Peridance Contemporary Dance Company, het gezelschap van de Israëlische choreograaf Igal Perry, was twee voorstellingen aan het voorbereiden die in maart 2020 in première zouden gaan. Door corona liep alles natuurlijk anders en kwamen de repetities...

Choreografe Liat Waysbort heeft een eigenzinnige danstaal ontwikkeld die krachtig en explosief is, maar tegelijk breekbaar en bedachtzaam. Ze zet het hele lichaam in, tot aan handen, voeten, vingers, tenen, ogen, tong en oren. Haar werk heeft altijd een...

Moppen, goeie of anderszins, horen bij het leven; ze worden van generatie op generatie doorgegeven of nieuw verzonnen. Een Jóódse grap - of die nu wordt verteld door een Talmoedische wijsgeer, door psychoanalyticus Sigmund Freud, actrice Joan Rivers,...

 Woman in Pink Reclining on a Canape, Theodore Lebrun (French, active ca. 1819), 1819. Watercolor

De lange arm van de Tweede Wereldoorlog reikt tot in 2016 en vermoedelijk ook nog lang hierna. Dat geldt zeker voor de journalist, tekst- en liedjesschrijver Eli Asser (1922-2019) en zijn kinderen Joosje (1947), Hella (1949) en David (1961). Frénk van...

Sefer Evronot, Hebrew Union College Library, Cincinnati, OH, VS, 1779; Ms. 902, blz. 37

De Jiddisje mama: wie kent haar niet? We houden van onze Joodse moeders, maar hebben soms ook moeite met haar door haar (over) beschermende houding. We horen ervaringsdeskundigen al grinniken bij de woorden: ietwat dominant ... Maar Joodse moeders zijn...

Er wordt hard gewerkt aan het nieuwe cursusprogramma 2021-2022. In de komende tijd zullen we af en toe een klein tipje van de sluier oplichten, tot op 27 augustus het programma helemaal klaar is. Omstreeks die datum staat alles online én heb je het...

Hoe kun je schrijven over de mens en God na Auschwitz? Het ‘na’ in de titel verwijst naar het verlies dat Auschwitz veroorzaakte en de uitdaging die het betekende voor het denken over de mens en God, zowel in het werk van de Italiaans-Joodse...

Georges Moustaki (1934-2013) kwam ter wereld als Giuseppe (Yussef) Mustacchi, zoon van Sarah en Nessim Mustacchi, Griekse Joden die waren uitgeweken naar Egypte. Het chanson ‘Les mères juives’ kwam uit in 2005. Het is vertederende...

Na zes jaar is het tijd om afscheid te nemen van het Zuiderstrandtheater. Met de naderende verhuizing naar de binnenstad van Den Haag valt het doek voor dit unieke theater aan zee. De ooit zo stille plek aan het havenhoofd veranderde door de komst van het...

Op het Amerikaanse International Festival of Arts & Ideas droomt men van een wereld zonder grenzen; een planeet vol muziek, kunst en theater. Deelnemers verkennen de wereld zoals die zou kúnnen zijn, via een keur aan evenementen en performances. Denk aan...

Maar liefst twee concerten geeft pianist Yonathan Avishai in de Amsterdamse jazztempel het Bimhuis. Dat Avishai kan toveren met melodieën bewees hij overigens al eerder in het Bimhuis, waar hij als pianist grote Israëlische jazzhelden zoals Omer Avital...

"Muziek is een gebed zonder woorden", schrijft My Jewish Learning in het artikel Why Music is Fundamental to Jewish Prayer. In het Hebreeuwse numerologische systeem dat bekend staat als gematria, is de numerieke waarde van de woorden voor gebed, tefilla...

In Red Rock Baby Candy schildert Spector in de meest letterlijk zin een levendig portret van de meest bewogen tien jaar van haar leven, inclusief haar hardnekkige strijd om zwanger te worden, de emotionele roller coaster waar ze in belandde toen haar...

De Russische kunstenares Jelena Nikolajevna Fljorova (1943-2020) liet zich voor haar werk graag inspireren door scenes en tradities uit het Joodse leven. Dat leverde ruim 500 werken op. Van 1991 tot 2005 was ze artist in residence van de Leviim Jewish...

De Joodse bankiersfamilie Camondo vestigde zich in de jaren 1870 in Parijs. Ze betrokken een spectaculair stadspaleis aan het Parc Monceau, enkele deuren verwijderd van het huis van de familie Ephrussi – bekend uit De haas met ogen van barnsteen. De...

Jewish Mother cartoon 521

Al vanaf de tijd dat er werd gevist op haring en walvis trokken Nederlanders en Vlamingen met behulp van goede zeekaarten steeds verder de wereldzeeën op. Op hun reizen kwamen de zeevaarders in aanraking met grote en gevaarlijke land- en zeedieren zoals...

Een paar weken geleden zond de VPRO de bejubelde, speciaal voor televisie gemaakte bewerking uit van het theaterstuk George & Eran worden racisten. In dit actuele theaterstuk belichten de vrienden George en Eran samen met het zangduo Nordgrond de...

De Nederlandse musea zijn afgelopen week weer opengegaan! En het Joods Historisch Museum opent meteen met de prachtige tentoonstelling Forget & Remember van het kunstenaarsduo Gil & Moti. In deze tentoonstelling onderzoekt het koppel de achtergrond en...

Het is een droom voor mening fan van Israëlische films en tv-series: een online, on demand platform waar je uitsluitend de allerbeste Israëlische producties vindt. Een soort Netflix voor Israëlische film en tv dus. Het goede nieuws: dit platform...

Ludwig Meidner - Expressionism, Religion, Exile, in het Joods Museum Frankfurt/Kunst im Exil.

CiJO, de jongerenafdeling van het CIDI, heeft zich afgelopen periode beziggehouden met het produceren van verschillende video’s, gericht op het wegnemen van stereotypering en het opzetten van dialoog. CIJO ziet de verdeeldheid in Nederland tussen...

De Australische chef en kookboekschrijfster Maeve O'Meara maakte voor de Australische televisiezender SBS TV Australia de serie Food Safari. In de laatste aflevering onderzoekt ze de verrukkingen en complexiteiten van de Joodse keuken en ontdekt de...

Dat het menselijk lichaam niet alleen het onderwerp kan zijn van biologische studie maar ook van historische beschouwing en culturele kritiek, wordt nu algemeen aanvaard. Maar waarom, vraagt Robert Jütte zich af, moet een historicus zich juist...

In dit boek komen de onderzoekers van het NIOD zelf aan het woord en wordt de complexiteit van de manier waarop we omgaan met de oorlog beschreven. Het NIOD doet sinds 75 jaar wetenschappelijk onderzoek naar oorlogsgeweld. Op 8 mei 1945, drie dagen na de...

Toen Gustaaf Vogel in de dealing room hoorde dat zijn zusje was verdronken, wist hij dat het tijd was om de geldhandel vaarwel te zeggen. Wat hij nog niet wist was dat hij terecht zou komen in een afgelegen huis aan de rand van een duinlandschap. Op...

Toonaangevend psycholoog Edith Eva Eger – bekend als de ballerina van Auschwitz – begeleidt lezers op een universele reis naar vrijheid en genezing. Wat er met ons gebeurt, is uiteindelijk niet het belangrijkste. Het gaat erom wat we ermee dóen.We...

Wanneer Josef K. op een morgen "zonder dat hij iets slechts had gedaan" wordt gearresteerd, begint een vreemde en ellendige procesgang. K. raakt verstrikt in een ondoorgrondelijk rechtssysteem en verzeilt in een verwarrende wereld van armoedige...

De verf op dit nieuwe doek van de Israëlische kunstschilder en beeldhouwer Chaim Oren (1948) is nog nat. Op Facebook.com/chaim.oren.12 deelde hij de afgelopen week de voortgang van het schilderij. Meer over Chaim Oren op chaimoren.com.

Crescas ontving een bijna-noodkreet van de Stichting Judaïca Zwolle. In 1987 is de Stichting Judaica Zwolle opgericht met als doelstelling het verspreiden van kennis over de Joodse godsdienst, geschiedenis, taal en cultuur. De stichting verricht haar...

Psycholoog en psychotherapeut Iki Freud geeft de plenaire openingslezing van onze online themadag Onze Jiddisje Mama, op zondag 20 juni. Over haar verhaal 'Dominante Joodse moeders: mythe en werkelijkheid' zegt Freud: "De 'Jiddisje mama' is een cliché,...

Schrijfworkshop: Een brief aan moederIedereen heeft een moeder. Iedereen kan schrijven. Maar niet iedereen durft dat. In de schrijfworkshop Een brief aan moeder ga je met Hetty van Emden aan de slag met een onderwerp dat je aan het begin van de workshop...

"De Westerborkfilm is een filmdocumentaire uit 1944 over het doorgangskamp Westerbork in Midden-Drenthe. De film bevat zeldzame beelden van deportaties naar de vernietigingskampen." Aldus Wikipedia. Achter deze zakelijke woorden blijven veel verborgen,...

Op Jonet.nl schrijft communicatiespecialist Ya'akov Almor (1957), die woont in het Israëlische woestijndorp Mitzpe Ramon, columns over de dagelijkse besognes. In zijn meest recente column gaat het ondanks de titel, níet over de gewraakte hete...

Bij Babi Yar, het ravijn in (destijds Sovjet)-Oekraïne aan de rand van Kiev, waar in september 1941 van twee dagen bijna 34.000 Joden door de nazi’s werden vermoord, bevinden zich tussen de metershoge populieren al meerdere gedenktekens. Daar is er nu...

Hoe beschrijf je de ervaring dat je je moeder ziet sterven aan kanker en hoe je omgaat met het verdriet om haar dood? Tyler Feder gebruikt wat haar het meest vertrouwd is: haar tekenkunst, en vindt de woorden om dat alles in te vatten in haar getekende...

In Mijn nachten met Spinoza brengt Els Moors gedurende exact 48 dagen aan de hand van de 48 door Spinoza gedefinieerde affecten (impulsen tot handelen, zoals begeerte, hoop, afgunst, medeleven, wellust) getrouw verslag uit van alle gebeurtenissen in haar...

In 1944 werden in kamp Westerbork op uitgebreide schaal filmopnamen gemaakt. Dit materiaal is uniek; het zijn voor zover bekend de enige filmbeelden uit de nazi-kampen in oorlogstijd. Wereldberoemd zijn de fragmenten geworden van het angstig uit een wagon...

De Watertoren van Menko in het nieuwe Roombeek is geïntegreerd in woningbouw (foto: J. Brantjes)

Ya'ara Keydar is modehistorica en museumconservator. Momenteel promoveert ze in het vak Culturele Studies aan de Hebrew Univeristy van Jeruzalem. Eerder behaalde ze haar Bachelor cum laude aan het Shenkar College in Tel Aviv en een Master in Costume...

Wat gebeurt er als een gevierd choreograaf en een gelauwerd auteur elkaar ontmoeten? In het geval van Ohad Naharin en Nicole Krauss smeedden de twee kunstenaars een dynamische, trans-Atlantische vriendschap vol beweging en dialoog. Tijdens zijn periode...

We kunnen het bijna niet geloven, maar de musea, concertzalen, theaters en andere podia gaan weer open, zij het voor een beperkt publiek! Dat betekent dat er ook weer Israëlische artiesten live kunnen optreden in Nederland. ...

De schamele restanten van de synagoge van Vidin

In de verhalenbundel Feinsteins erfenis ontmoeten we een aantal fascinerende personages. In 'Eet goed' zit Naomi Silberstein, begenadigd violiste bovenin de Martinitoren en overdenkt haar lot. 'Een geschiewes' gaat over wat er na de oorlog gebeurde met...

Intrigerende roman over een handelaar die zijn zusje moest verliezen om zichzelf terug te vinden.

Een jaar lang stonden de activiteiten en evenementen van Crescas in het teken van het thema De levensboom van de Joodse literatuur. We sluiten het seizoen af met een interactief evenement waarin we op een luchtige manier denken en praten over het begrip...

Zondag 6 juni nemen we afscheid van Leo Levie. Vanaf de oprichting in 1983 van het Joods Studiecentrum Leiden heeft Leo zich met hart en ziel ingezet voor het gebouw aan het Levendaal waar het Joodse leven na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog...

Zijn Joden wit? Dat is de vraag die het Joods Historisch Museum zichzelf en ons stelt in een expositie die binnenkort opent in het kunstkabinet van het JHM. Er zijn uiteraard belangrijker vragen, zeker in het licht van de recente clash tussen Israël en...

Het inzicht dat de Bijbel, het belangrijkste boek voor zowel het jodendom als het christendom, toegankelijk moest zijn, heeft al vele eeuwen geleid tot steeds weer nieuwe vertalingen. De complete Bijbel is nu beschikbaar in 692 talen. ...

In 2018 draaide de Britse cineast Paul Frankl Gold Star, een korte film met een bijzonder onderwerp. We zien Joanna, een Joods meisje van 18 die op een feestje een niet-Joodse jongen ontmoet en na een vrijpartij zwanger blijkt te zijn. Om meer controle...

Ragtime (2017), van de Canadese kunstenaar Leon Zernitsky (1949).

Het is een droom voor mening fan van Israëlische films en tv-series: een online, on demand platform waar je uitsluitend de allerbeste Israëlische producties vindt. Een soort Netflix voor Israëlische film en tv dus. Het goede nieuws: dit platform...

De naam Helen Wecker ken je waarschijnlijk al van haar betoverende roman *The Golem and the Djinni* (ISBN 9780007480197). De golem en de djinni vertelt het onvergetelijke verhaal van twee bovennatuurlijke wezens die in 1899 afzonderlijk van elkaar in New...

YAG is de eerste productie van Batsheva Dance Company die speciaal voor het scherm is geadapteerd. Meesterchoreograaf en regisseur Ohad Naharin gebruikt filmische taal om de voorstelling, waarvan de oorspronkelijke versie haar première beleefde in 1996,...

De documentaire Ottolenghi and the Cakes of Versailles volgt de beroemde chef-kok Yotam Ottolenghi tijdens zijn zoektocht om de weelderige kunst en decadentie van Versailles tot leven te brengen in de vorm van een cake. Voor deze monsterklus stelt hij een...

Fans van de legendarische televisieserie Friends weten het al lang: vrijdag 28 mei is Friends: The Reunion op de Nederlandse televisiezender te zien. SBS 6 zendt dit unieke programma uit, dus je hebt er geen abonnement op HBO voor nodig. The Forward...

Een man voor de zomer volgt Renate Rubinstein op een levenslange speurtocht. Van de vroege stukken die de vrijere liefde van de sixties uitbuiten en tegelijk ontleden, via de klassieker Niets te verliezen en toch bang, wanneer ze het monster van de...

De afsluiting van onze online themadag Onze Jiddisje Mama, op zondag 20 juni, wordt verzorgd door Joyce Antler (1942), emeritus hoogleraar Amerikaans-Joodse geschiedenis en cultuur aan Brandeis University in Waltham, MA. Haar bijzondere interesse ging...

Hoogleraar Hebreeuws en Joodse studies Irene Zwiep en de rabbijnen Joram Rookmaaker (liberaal) en Wim van Dijk (orthodox) ontmoeten elkaar op zondag 30 mei via Zoom voor een uniek debat over een tekst uit de Talmoed. Ieder van hen bekijkt de tekst vanuit...