Anne Frank: Weet je nog?
Gepubliceerd op: 26 juni 2020
In de Joodse Bibliotheek bevindt zich het bijzondere en vrijwel onbekende boekje Weet je nog?, verhalen en sprookjes van de hand van Anne Frank. Inderdaad, dé Anne Frank.
Schrijven was Annes lievelingsbezigheid, ver voor ze in 1944 op het onderduikadres aan de Prinsengracht begon aan wat Het achterhuis zou worden. Haar kleine verhaaltjes, waarvan er acht zijn opgenomen in het boekje dat in 1949 met illustraties van Kees Kelfkens bij uitgeverij Contact verscheen, begon ze in 1943.
Op de flaptekst (die helaas aan het exemplaar in onze Digibieb ontbreekt) lezen we: "Anne was, toen zij dit als het ware voor haar jonge vriendjes en vriendinnetjes neerschreef, tijdens de oorlog ondergedoken in een stadskamertje, van waaruit zij van de wereld alleen de toppen van de bomen en de hemel kon zien. Maar in haar verhalen kon ze heerlijk dwalen door een wereld waar bloemen bloeien en geuren, elven en kabouters in het bos leven, het beertje Blurry zijn avontuurlijke ontdekkingsreis ondernam naar de wereld van de mensen en waar een beschermengel en een goede fee een meisje, zoals Anne zelf was, hielpen een goed mensenkind te worden."
Kinderboekenschrijfster en journaliste Annie Winkler-Vonk (1909-1993) schreef een nawoord bij die eerste (en enige) uitgave van Weet je nog?.
"De verschijning van deze verhalen en sprookjes is eigenlijk iets ongewoons. Het gebeurt immers zelden of nooit, dat men de producten van een veertienjarige geest en een veertienjarig hart publicatie waardig keurt. Een veertienjarige kan veelbelovend en begaafd zijn, uitermate gevoelig, intelligent en vol warme liefde en begrip, maar zelden of nooit zijn de artistieke uitingen van een zo jeugdige mens — tenzij het om een wonderkind gaat — rijp en gaaf genoeg om aan de openbaarheid te worden prijsgegeven.
Ware Anne Frank in leven gebleven, dan zou ze deze eerste moeizaam gewrochte geesteskinderen ergens in een laatje hebben gesloten en er zo nu en dan met een vertederde glimlach naar hebben gekeken. Het zou ermee gegaan zijn als met alle eerstelingen van begaafde mensen; ze zouden zijn geworden herinneringen aan een tijd, waarin de opgroeiende mens hevig leeft en waarneemt, diep voelt en lijdt, afscheid moet nemen van het kind-zijn, maar nog niet genoeg heeft ervaren en doorleefd om zich onder de volwassenen te scharen. Het bittere lot heeft gewild, dat Anne Franks eerstelingen tevens haar zwanezang waren."
Je kunt Weet je nog? online lezen of als pdf downloaden naar je eigen computer of tablet.
