Met de paplepel
Beeldvorming over Joden in Nederlandstalige jeugdverhalen, 1782-heden
Gepubliceerd op: 17 november 2022
Beeldvorming over Joden in Nederlandstalige jeugdverhalen, 1782-heden
Ewout Sanders
Amsterdam: Walburg Pers, 2022
Aantal blz.: 272
ISBN: 9789462499492
Ook als e-book verkrijgbaar
Joden zien er vreemd uit en ruiken vies. Ze maken veel kabaal, praten raar en kunnen vreselijk vloeken. Bij uitzondering zijn ze eerlijk en betrouwbaar, vaker zijn ze dieven en oplichters. Bovendien haten de meeste Joden Jezus en ‘christenhonden’, zoals zij ze noemen.
Ziedaar het beeld dat kinderen – vanaf de kleuterleeftijd – eeuwenlang met de paplepel ingegoten hebben gekregen. In dit rijk geïllustreerde boek analyseert Ewoud Sanders ruim 350 jeugdverhalen met Joodse personages uit de periode 1782 tot heden. Dit levert, in woord en beeld, een onthutsende inventarisatie op van schokkende stereotyperingen. Stereotyperingen die nog eens worden versterkt door woorden en uitdrukkingen waar Joden in voorkomen: want ook onze taal wemelt van de antisemitische vooroordelen.
Ewoud Sanders (1958) is journalist en historicus. In de rubriek WoordHoek (twintig jaar lang in NRC Handelsblad, nu op de website van het Instituut voor de Nederlandse Taal) schrijft hij over de geschiedenis van woorden en uitdrukkingen. In 2017 promoveerde hij op een geruchtmakende studie naar jeugdverhalen over jodenbekering; in 2021 ontving hij de Groenman-taalprijs. Recent verscheen van hem Lachen om Levie. Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930).