Boekennieuws
Van alles over Joodse schrijvers, hun boeken en nieuws uit de wereld van het boek.
Gepubliceerd op: 18 augustus 2022
Vertrouwen in democratie en rechtsstaat herwinnen
Ernst Hirsch Ballin
Amsterdam: Querido, 2022
Aantal blz.: 304
ISBN: 9789021436944
Ook als e-book verkrijgbaar
De coronapandemie maakte ruw en abrupt een einde aan een lange periode van optimisme over menselijke mogelijkheden, hier en in andere landen. Toch is het niet de enige crisis die urgente veranderingen in ons denken en handelen vereist. Al veel langer wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van de klimaatverandering en extreme ongelijkheden, maar zonder afdoend effect. Hoe komt het dat zulke brandende kwesties niet genoeg doorklinken in de democratische besluitvorming? Dat is niet alleen een vraag aan de politiek: het gaat ook om burgerschap en de vraag of dat meer is dan ‘je stem laten horen’.
In Waakzaam burgerschap laat Ernst Hirsch Ballin zien dat de rechtsstaat richting en inhoud geeft aan democratische processen. In het parlement aanvaarde wetten mogen de macht van de meerderheid niet onaantastbaar maken: ze behoren te kunnen worden getoetst aan de Grondwet en aan rechtsbeginselen. Burgers moeten daarvoor een beroep kunnen doen op de rechter, in Nederland en in Europees verband. Mensenrechten moeten de ontwikkeling van persoonlijke en gezamenlijke levensprojecten veiligstellen. Daarbij is solidariteit tussen mensen, met volgende generaties en met de natuur als geheel onmisbaar.
Ernst Hirsch Ballin (1950) is jurist. Tussen 1989 en 2010 vervulde hij politieke ambten, onder meer als minister en lid van de Eerste en Tweede Kamer. Hij is universiteitshoogleraar aan Tilburg University en emeritus hoogleraar rechten van de mens aan de Universiteit van Amsterdam.
Uit de ramsj geplukt
Joodse avant-gardekunstenaars uit Hongarije
Krisztina Passuth, Edward van Voolen, Radu Stern
Amsterdam: Amsterdam University Press, 2017
Aantal blz.: 160
ISBN: 9789462491878.
De Hongaarse avant-garde speelde een grote rol in de ontwikkeling van het modernisme aan het begin van de twintigste eeuw: het kubisme uit Frankrijk, het futurisme uit Italië, het expressionisme uit Duitsland en het constructivisme en de cinema uit de Sovjet-Unie. Door hen ontstond een opvallende synthese tussen Oost en West in de zo typische cultuur van Midden-Europa. Zoals Lajos Vajda, een van de twintig kunstenaars van wie in dit boek werk wordt beschreven, alle verhalen van deze kunstenaars draait om de hoop op een beter land, of die nu voortkwam uit hun jodendom of hun sociale bewogenheid. Van Fauvisme tot Surrealisme laat die hoop zien met behulp van de krachtige, indrukwekkende kunstwerken uit de tentoonstelling. Deze publicatie gaat in op de vraag hoe deze kunstenaars zichzelf op doorslaggevende momenten in de geschiedenis van hun land definieerden en identificeerden onder wisselende politieke regimes en onder een toenemend antisemitisme. Tijdens hun leven en werken werden anti-Joodse wetten ingevoerd en vond de Sjoa plaats. Vele jonge talenten werden vermoord. Een paar avant-gardisten, onder wie Margit Anna en Júlia Vajda, startten kort na de oorlog met ‘De Europese School’ een nieuwe richting op. Hun doel was om na de verschrikkingen en verliezen van de Sjoa hun culturele oriëntatie opnieuw als inherent Europees te definiëren.
Van Fauvisme tot Surrealisme is de catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling die in de zomer van 2017 te zien was in het Joods Historisch Museum in Amsterdam. Er waren ruim negentig schilderijen te zien van merendeels in het Westen onbekende kunstenaars die in grote artistieke vrijheid konden werken.
Wil je Van Fauvisme tot Surrealisme kopen? Klik op de titel!
De Hongaarse Krisztina Passuth (1937) is kunsthistorica en schrijfster.
Kunsthistoicus en rabbijn Edward van Voolen (1948) werkte tot 2013 als conservator bij het Joods Historisch Museum.
Radu Stern (1951) werd geboren in Roemenië. Hij is onafhankelijk conservator en schrijver, met een brede belangstelling voor verschillende kunststromingen, waaronder fotografie en mode.
Uit de Digibieb, de Joodse bibliotheek van Crescas
Clara Asscher-Pinkhoff
Kampen : Kok Voorhoeve, 1952
Aantal blz.: 172
ISBN: 9789029710367
Tirtsa is het verhaal van een Joods meisje dat opgroeit in een kibboets in Israël. Haar leven verschilt sterk van dat in een gezin. Al op jonge leeftijd moet Tirtsa meewerken met de volwassenen, leert zij verantwoordelijkheden te dragen en voor zichzelf op te komen en ontwikkelt ze zich tot een weerbare, zelfstandige vrouw. Maar ondanks alle weerbaarheid wordt zij geen individualiste en wenst ze haar leven te delen met iemand die alles voor haar betekent.
De schrijfster opent het boek met de uitleg wat een kibboets is.
"Om Tirtsa en haar omgeving te begrijpen, moet de lezer eerst vertrouwd raken met het begrip 'kibboets. Héél kort samengevat is het te omschrijven als 'nederzetting op gemeenschappelijke grondslag', maar dat zegt niet genoeg. Het Hebreeuwse woord 'kibboets' is, zoals bijna alle woorden in de Hebreeuwse taal, van een werkwoord afgeleid. Het werkwoord 'kabbéts' betekent 'verzamelen'. De chaweriem (leden) van een kibboets verzamelen, verenigen zich om; door samenvoeging van hun krachten, tot stand te kunnen brengen, wat de éénling nooit zou kunnen. Hun bedrijf, meestal een landbouwbedrijf, — al ontwikkelen zich hier en daar in de kibboetsiem takken van industrie waarin hun eigen producten worden verwerkt, — behoort hun allen toe; geen van hen verdient geld voor het werk dat hij verricht. De verkoop van de producten brengt geld op voor de kibboets als geheel, om in het levensonderhoud van de chaweriem en hun families te voorzien en om de kibboets, als materieel en geestelijk geheel, tot ontplooiing te brengen. Maar de hoofdgedachte die aan het stichten van kibboetsiem ten grondslag ligt, was en is: het land te ontginnen, het tweeduizend jaar verwaarloosde land, dat in gereedheid moest worden gebracht om de thuiskerende ballingen van over de hele wereld te kunnen ontvangen. Eenzame éénlingen, die bovendien nog zouden moeten vechten voor hun eigen bestaan, zouden deze gigantische taak nooit hebben kunnen volbrengen; daarom verzamelden ze zich, sloot zich éénling bij éénling aan, en was
niet eenzaam meer.”
Je kunt Tirtsa lezen in de Joodse Bibliotheek of als pdf gratis downloaden naar je eigen computer of tablet.
De afbeelding is het omslag van het e-book - het boek in de Digibieb heeft een een andere kaft.
Clara Asscher-Pinkhof (1896-1984) was nog geen dertig toen ze als weduwe achterbleef met zes kinderen. Ze verdiende de kost met het geven van lezingen en cursussen. Ook publiceerde ze kinderverhalen en boeken. Tijdens de Duitse overheersing kwam ze terecht in de concentratiekampen Westerbork en Bergen-Belsen. Als door een wonder overleefde ze de oorlog: ze werd uitgewisseld tegen Duitse gevangenen en ging naar Palestina. In Sterrekinderen (1945) beschrijft ze de gebeurtenissen vanuit het perspectief van kinderen. In 1966 publiceerde ze haar indrukwekkende levensverhaal onder de titel Danseres zonder benen.
In de Joodse bibliotheek vind je een uitgebreidere biografie van deze geliefde schrijfster, en een lijst met alle boeken die van haar in de Digibieb aanwezig zijn.
