Kort nieuws van heinde en ver
Gepubliceerd op: 26 augustus 2021
Hoe een protestante New Yorker Marc Chagall en Hannah Arendt uit bezet Frankrijk smokkelde…..
In 1994 werd een man die later werkte als leraar Latijn op een High School door Yad Vashem erkend als righteous among the nations. In 1935 reisde de heer Varian Fry naar Berlijn om verslag te doen van maatregelen van de Duitse regering, waaronder het verwijderen van alle niet ariërs uit militaire dienst en het strafbaar stellen van homoseksualiteit. Hij zag hoe Joden in de straten werden mishandeld zonder dat de politie ingreep.
Tijdens de oorlogsjaren wist hij ingenieus meer dan duizend Joden uit het door de nazi's bezette deel van Frankrijk te smokkelen, onder wie Marc Chagall, Hannah Arendt, Marcel Duchamp en Claude Levi-Strauss, dit alles met grote persoonlijke risico's.
Fry zorgde voor een van de eerste berichtgevingen over de wandaden van de nazi's in de Amerikaanse media en werd vervolgens de mede-oprichter van de Emergency Rescue Committee. Deze organisatie nam stelling tegen de Immigration Act van 1924, welk ten doel had het aantal immigranten in de Verenigde Staten drastisch te beperken.
In augustus 1940 vloog Fry naar Marseille waar hij een deelnam aan een missie van dertien maanden om de vervolgden te helpen uit Frankrijk te vluchten. Met hulp van de vice consul van de Verenigde Staten, Hiram Bingahm IV, zorgde Fry voor visa die zowel echt als vervalst waren, samen met andere vormen van hulp voor meer dan voor 4000 mensen.
Bij terugkeer in de VS wachtte Fry geen warme ontvangst. Men wilde de immigratie beperkt houden, door de activiteiten van Fry lukte dit niet.
Als de 'Amerikaanse Schindler' overleed Fry in 1967, 59 jaar oud. Zijn overlijden was kort na de toekenning van Chevalier of the Legion d’Honneur, een onderscheiding van de Franse regering. Enkele jaren later verscheen zijn biografie. Recentelijk heeft de bekroonde schrijfster Julie Orringer haar oog op het verhaal laten vallen. Een halve eeuw na zijn dood is er hernieuwde belangstelling voor het verhaal over Fry.
Joodse kalender: bepaalt door zon én maan
Het ritme van de Joodse tijd wordt zowel door de zon als door de maan bepaald. De basiseenheid van tijd is de dag, een tijdseenheid die wordt bepaald door de hoeveelheid zonlicht die de aarde bereikt terwijl deze om zijn as draait. In de westerse wereld begint een dag midden in de nacht en duurt tot de volgende middernacht. Sinds de standaardisering van de tijd zijn de dagen verdeeld in regelmatige segmenten van 24 uur.
De Joodse dag wordt ook geregeerd door de zon. Hij is echter steviger geworteld in eenvoudig waarneembare verschijnselen dan onze standaarddag. Als we geen klokken en horloges hadden, zouden we nooit kunnen bepalen op welk moment de ene dag eindigt en de volgende begint. In navolging van Genesis 1, waarin "het was avond en het was ochtend" het creatieve werk van elke dag samenvat, meet het jodendom zijn dag van de ene avond op de andere. Natuurlijk rijst de vraag hoe het exacte moment te definiëren waarop de ene dag eindigt en de volgende begint.
Waarom de Joodse dag 's avonds begint
De rabbijnen bepaalden dat de nieuwe dag begint op het moment dat de zon onder de horizon zakt. In tegenstelling tot onze seculiere dag, waarin de daglichturen door de nacht worden ingekaderd, begint de Joodse dag met de nacht en eindigt met de dag.
Dit is de reden waarom alle Joodse feestdagen 's avonds voor de eerste dag van de viering beginnen. In feite is volgens een Joodse tijdrekening de avond voor de dag inderdaad het begin van de nieuwe kalenderdag.
Ari Folmans animatie Waar is Anne Frank? opent Jerusalem Film Festival
Langverwachte functie biedt een fantastisch uitgangspunt op basis van Kitty, de fictieve vriend van de dagboekschrijver.
Het 38ste Jerusalem Film Festival ging 24 augustus jongst leden van start in de Sultan's Pool van de stad met de Israëlische première van Ari Folmans langverwachte animatiefilm Waar is Anne Frank?
Aanwezigen vierden de terugkeer naar de persoonlijke opening van het filmfestival, na de online versie van vorig jaar vanwege de coronapandemie.
De film, waaraan acht jaar werd gewerkt door Folman en zijn Jaffa-animatiestudio (met aanvullend animatiewerk van Jerusalem Studios), is een prachtig geanimeerde speelfilm gebaseerd op een fantastisch uitgangspunt: Anne Franks denkbeeldige vriendin Kitty, het publiek voor haar dagboekaantekeningen, komt tot leven in het huidige Anne Frank Huis in Amsterdam.
Kitty, getekend volgens het dagboek van Anne Frank als een roodharige met sproeten op haar wangen, is zich er niet van bewust dat er 75 jaar zijn verstreken en gaat op zoek naar Anne om te begrijpen wat er met haar is gebeurd.
In het avontuur dat volgt, met flashbacks uit Annes dagboek dat Kitty bij zich draagt, wordt de kijker meegenomen door de geschiedenis van Anne.
Er zijn scènes in de schuilplaats van de familie in het Achterhuis met de medebewoners en een glimp van de gevreesde nazi's - afgebeeld als gigantische, gezichtsloze monsters - die Anne verslaat met ingebeelde veldslagen die worden uitgevochten door haar leger van helden, waaronder draken en Clark Gable.
Ondertussen raakt Kitty bevriend met andere tieners die in de buurt van het Achterhuis wonen, zoals Peter, die een geheime opvang voor vluchtelingen zonder papieren runt.
Kitty's steun aan de vluchtelingen, terwijl ze worstelen om zich aan te passen in een vreemde, nieuwe wereld is een van de overheersende thema's van de film. Folman verbindt Anne Franks boodschap van hoop met de huidige situatie van mensen die hun huis zijn kwijtgeraakt.
De film werd opgedragen aan Annes vader, Otto Frank, wiens stichting, het Anne Frank Fonds, Folman jaren geleden voor het eerst benaderde voor het maken van de film.
"Zijn leven stond in het teken van haar dagboek en liefde, dat was zijn boodschap", zei Folman, die sprak voor de vertoning.
Aanwezig bij de premiére waren president Isaac Herzog, minister van Cultuur Chili Tropper, de burgemeester van Jeruzalem Moshe Lion en de regisseur van de bioscoop van Jeruzalem, Noa Regev, die Folman allen prezen voor de acht jaar dat hij aan de film werkte, die voor het eerst werd vertoond op het filmfestival van Cannes in het voorjaar.
"Ik zag duizenden mensen in Cannes minuten lang staan klappen voor een film over een Joods meisje, gemaakt door een Israëli", zei Tropper.
