Levinas: het rund en de voorbijganger
Lezingenreeks Joodse filosofie: De Moderne tijd
Gepubliceerd op: 20 april 2023
De Frans-Joodse filosoof Emmanuel Levinas (1906-1995) was een Frans-Joodse filosoof, geboren in Litouwen. Hij geldt als een van de belangrijkste denkers van de twintigste eeuw.
In de Tweede Wereldoorlog diende Levinas in het Franse leger en bracht een deel van die periode door in Duitse krijgsgevangenschap. Vermoedelijk heeft hij dankzij zijn enorme talenkennis en zijn ervaring als tolk-vertaler de oorlog overleefd. Levinas beheerste onder meer Litouws, Russisch, Duits, Frans, Jiddisj, Hebreeuws en Grieks.
Zijn oorlogservaringen vormden mede de basis voor zijn status als een der vooraanstaande twintigste-eeuwse denkers over mensenrechten, humaniteit en vervolging. Levinas legde in zijn denken de nadruk op ‘de Ander’ als bron van taal, ethiek en politiek. Dit in tegenstelling tot het centraal stellen van ‘het Ik’. Volgens hem is iemand die de Ander echt ziet, zonder oordeel of vooroordeel, een goed mens. Alleen in die relaties kunnen mensen zich ontwikkelen.
Talmoedlezingen
Naast zijn filosofische werken heeft Emmanuel Levinas ook een aantal Talmoedlezingen op zijn naam staan. Meer dan eens laten die de toehoorder achter in verbijstering. Want wat heeft een rund dat een voorbijganger verwondt, te maken met mijn relatie tot de Ander? En welke rol speelt de geniale clochard-Talmoedist Chouchani? Deze kenner van zestig talen zwierf zonder vaste woon- of verblijfplaats door de wereld was leraar van zowel Elie Wiesel als Levinas.
In zijn lezing Levinas en de Talmoed gaat theoloog Marcel Poorthuis dieper in op de werken van Levinas. Dit is de tweede lezing in een serie. Ook als je de eerste bijeenkomst hebt gemist, is deze lezing goed te volgen.
Beeld: Emmanuel Levinas, via YouTube
