Boekennieuws
Recent verschenen en verwachte Nederlandstalige of vertaalde boeken van Joodse schrijvers, boekpresentaties en ander nieuws
Gepubliceerd op: 10 november 2022

Joodse vrouw leest op sjabbat in Tze'ena Oere'ena (1920). Het boek bevat teksten uit Tora en Haftara in het Jiddisj en werd met name gebruikt door vrouwen.
Yehuda Pen (1854-1937), ook bekend als Joeri Pen, was een Russische, later Sovjet-Joodse schilder en kunstleraar. Hij was een belangrijke figuur in de Joodse Renaissance in de Russische en Wit-Russische kunst aan het begin van de twintigste eeuw. Pens beroemdste leerling was de grote Joodse schilder Marc Chagall.

Joods leven in het oude Rome
Leonard Rutgers
Amsterdam: Balans, 2022
Aantal blz.: 256
ISBN: 9789463822282
Leonard Rutgers vertelt het fascinerende verhaal van een migrantengemeenschap die er 2000 jaar geleden in Rome in slaagde om te integreren, zonder compromissen te doen aan de eigen, Joodse identiteit.
Roma non basta una vita. Voor Rome is een enkel leven niet genoeg, een mens heeft meer nodig om de Eeuwige Stad met zijn rijke geschiedenis in alle facetten te kunnen doorgronden. Archeoloog Leonard Rutgers kent de stad als geen ander. In dit boek neemt hij de lezer mee onder de grond, op zoek naar een unieke collectie kunstwerken die zelfs ter plekke bijna niemand kent: de Joodse catacomben van Rome. Rome is bekend vanwege de vroegchristelijke catacomben. Maar ook de Joodse gemeenschap in de diaspora legde zijn doden in ondergrondse begraafplaatsen te ruste, niet zelden vergezeld van prachtig versierde grafstenen, sarcofagen, inscripties en grafgiften. Terwijl Rutgers ons door de duistere krochten gidst, vertelt hij aan de hand van vaak ontroerende vondsten het fascinerende verhaal van een migrantengemeenschap die er tweeduizend jaar geleden in slaagde te integreren in het nieuwe thuisland, zonder compromissen te doen aan de eigen, Joodse identiteit. Verrijkt met een keur aan nooit eerder gepubliceerde illustraties, afkomstig uit Rutgers’ eigen baanbrekende onderzoek, beleeft de lezer de hele zoektocht naar deze verborgen geschiedenis mee: van onverwachte archeologische ontdekkingen en verwondering over de tijdloze schoonheid van de Romeins-Joodse kunst, tot reflectie over het zelfvertrouwen waarmee men lang geleden de last van het menselijk bestaan een diepere betekenis wist te geven.
Leonard Rutgers (1964) is hoogleraar Antieke Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Internationaal bekend en gelauwerd om zijn baanbrekende onderzoek in de catacomben van Rome, publiceerde hij zijn ontdekkingen onder andere in het toonaangevende tijdschrift Nature. Rutgers was columnist bij het Financieele Dagblad.

Ido Abram
Kampen: Uitgeversmaatschappij J.H. Kok, 1986
Aantal blz.: 347
ISBN: 9789024246342
He t voortdurende ontstaan van nieuwe inzichten en het toenemende verlangen naar menselijke ontplooiing hebben vanaf de jaren zestig geleid tot de gedachte aan een 'éducation permanente', een leven lang leren. Over de vraag hoe dat permanente leren gestalte zou moeten krijgen, heerst echter nog veel onzekerheid. Vaak worden onderwijsprogramma's - met de beste bedoelingen - zo onzorgvuldig opgezet dat ze juist ten koste gaan van waardevolle cultuurvormen. In deze situatie heeft het zin te rade te gaan bij de Joodse traditie, waar het permanente leren al eeuwenlang, zowel individueel als gemeenschappelijk, intensief wordt beoefend.
Binnen het jodendom neemt het levenslang leren niet 'een', maar zelfs 'de' centrale plaats in: "Van alle voorschriften is er niet één zo belangrijk als de studie van de Tora. Sterker nog: de studie van de Tora is belangrijker dan alle voorschriften tezamen. Want leren leidt tot doen." Aldus vat de Joodse wijsgeer Maimonides rond 1200 de visie op leren samen zoals die tot uitdrukking komt in de Talmoed.
In zijn onderwijsfilosofische dissertatie Joodse traditie als permanent leren maakt de auteur de lezer vertrouwd met de wereld van het Joodse 'lernen' en de ontwikkelingen daarin. Iets wat niet alleen van belang is voor wie geïnteresseerd is in de. Joodse traditie, maar ook en vooral voor pedagogen, psychologen, onderwijsfilosofen en anderen die zich bezighouden met 'éducation permanente'.
Je kunt Joodse traditie als permanent leren online lezen in de Joodse Bbliotheek van Crescas of als pdf downloaden naar je eigen tablet op computer.
Dr. I.B.H. Abram (1940-2019) studeerde wiskunde en filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij deed onderzoek, publiceerde, gaf lezingen, workshops en adviezen, initieerde projecten en ontwierp educatieve programma’s. Vier thema’s hadden zijn speciale belangstelling: leerprocessen, Joodse identiteit, 'opvoeding na Auschwitz' en intercultureel leren. Van 1990 tot en met 1997 was hij bijzonder hoogleraar holocausteducatie aan de Universiteit van Amsterdam. In 1996 werd hij directeur van de Stichting Leren.
Abram publiceerde over onder meer Joden in Nederlands-Indië aan de hand van de belevenissen van zijn vader Isidoor Abram (1900-1986).
In 1980 promoveerde hij cum laude op het proefschrift Joodse traditie als permanent leren. Abram heeft meerdere boektitels op zijn naam staan. Zijn laatste boek was 80 plus Joden, dat in 2017 uitkwam. In het foto- en interviewboek wordt aandacht besteed aan Joodse Nederlanders die de tachtig zijn gepasseerd.

Jessica Meijer
Amsterdam: Prometheus, 2013
Aantal blz.: 294
ISBN: 9789044618174
Ook als e-book verkrijgbaar
"Iedereen treurde om zijn dood en het laatste woord over zijn leven zou nog lang niet zijn gezegd en geschreven.
Ik was toen tien en zat in groep zes."
De vader van Jessica Meijer overleed op zijn 52ste verjaardag plotseling aan een hartaanval. Een ouder verliezen is op zichzelf al een aangrijpende gebeurtenis, maar omdat haar vader - Ischa Meijer - een bekende Nederlander was, bemoeide iedereen zich met zijn verleden en was er geen ruimte voor Jessica's verdriet. Boulimia werd het masker waarachter zij de gevoelens verborg die het gevolg waren van haar onthechte, Joodse achtergrond, de kritische stem van haar moeder en de mediagekte rond de dood van haar vader.
Niemand had iets in de gaten. Nu, achttien jaar later, vertelt Jessica haar verhaal.
Wil je Een blik Jodenkoeken kopen? Klik op de titel!
Jessica Meijer (1984) studeerde Nederlandse taal en cultuur en Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam.

Het NPO boekenprogramma Brommer op zee stopt aan het einde van het seizoen, een mededeling die bij lezers toch als een schok kwam. Maar niet getreurd: boeken blijven in de aandacht, want Özcan Akyol komt terug met zijn programma Eus' Boekenclub, dat tijdens de Boekenweek dagelijks op de buis was en veel kijkers trok. Lees verder in het literaire weblog Tzum.