Boeken en ander nieuws voor lezers en boekenwurmen

Gepubliceerd op: 3 juni 2021

Mijn nachten met Spinoza
Roman

Els Moors

Amsterdam: Arbeiderspers, 2021
Aantal blz.: 344

Ook als e-book verkrijgbaar

In Mijn nachten met Spinoza brengt Els Moors gedurende exact 48 dagen aan de hand van de 48 door Spinoza gedefinieerde affecten (impulsen tot handelen, zoals begeerte, hoop, afgunst, medeleven, wellust) getrouw verslag uit van alle gebeurtenissen in haar eigen leven. Het resultaat is een rauw en openhartig zelfonderzoek; het verslag van een zomer vol oude en nieuwe liefde, verwachtingen, ontgoochelingen, dagdromen en onverwachte ontmoetingen. De realiteit in deze roman overtreft moeiteloos de fictie.
Wat beklijft is het verlangen om de essentie van het mens-zijn in woorden te vatten.

De Vlaamse dichteres en prozaschrijfster Els Moors (1976) debuteerde in 2016 met de dichtbundel Er hangt een hoge lucht boven ons, gevolgd door de roman Het verlangen naar een eiland (2008), Vliegtijd (drie verhalen en een brief, 2010) en Liederen van een kapseizend paard (gedichten, 2013).

Zilveren meesterwerken uit de Zaanstreek

Jeanne Douwes en Arno Bruitsman

Harderwijk: Gopher, 2018
Aantal blz.: 208
ISBN: 9789492984845

Zilveren meesterwerken uit de Zaanstreek is een historische biografie van de Joodse zilversmedenfamilie S.I. Vet & Zn. uit Zaandam.

Nog slechts een handvol hoogbejaarde mensen heeft herinneringen aan de firma S.I. Vet & Zn.. Hun indrukwekkende zilverwinkel op de Gedempte Gracht 16 in Zaandam deed volgens ooggetuigen niet onder voor de winkels in de Amsterdamse Kalverstraat.
Vader Salomon Izak Vet en zijn zonen Wolf en Arnold hebben tussen 1902 en 1940 meer dan twintig unieke zilveren meesterwerken vervaardigd. Dat waren modellen van kerken, een Zaanse molen,bedrijfsgebouwen en andere objecten, zoals een gashouder en een sproeiwagen. Deze kostbare objecten werden geschonken aan gekroonde hoofden als koningin Wilhelmina en tsaar Nicolaas II en aan directeuren van belangrijke Zaanse bedrijven als Honig en Albert Heijn.

Op de website van de Vereniging Zaanse Zilversmeden wordt het boek uitvoerig besproken. Daar wordt ook vermeld dat Zilveren meesterwerken uit de Zaanstreek door de Bredenhof Stichting was genomineerd voor de Bredenhofprijs voor het beste boek over Zaanse geschiedenis. Het boek werd bekroond met een oorkonde. 
Ter gelegenheid daarvan sprak Freek de Jonge met de beide auteurs.


Freek de Jonge interviewt Arno Bruitsman en Jeanne Douwes
Sprekende stenen
Stolpersteine in de Schilderswijk Groningen

Onder redactie van historicus Marleen Dohle en uitgever/atlassenmaker Peter Vroege

Assen: Koninklijke van Gorcum B.V. , 2021
Aantal blz.: 256
ISBN: 9789023257646

Levensverhalen van 263 nazi-slachtoffers In de Schilderswijk in Groningen zijn 263 mensen omgekomen door naziterreur: Joden, verzetsstrijders, studenten en anderen die voor nazi’s moesten werken of dat juist weigerden. Voor bijna al deze mensen is een Stolperstein voor hun voormalig woonhuis gelegd. Sprekende stenen vertelt de verhalen bij deze stenen. Er zijn nabestaanden overal in de wereld opgespoord en verhalen opgetekend die nog niet eerder zijn vastgelegd. Over mensen met dromen en idealen: uitvinders van puddingpoeder of splintervrije brillenglazen, vluchtelingen die zich in leven houden met een kraam op de markt, een parketmedewerker die vermomd als zuster Jo per ambulance verzetsdaden pleegt, een meisje dat opeens niet meer naar school mag. Verhalen die duidelijk maken hoe mensen in moeilijke omstandigheden veerkrachtig blijven: de behangwinkelier die verduisteringspapier gaat verkopen, mensen die hun baan of bedrijf kwijtraken en vervolgens een pension beginnen, de buurman van de foute hoofdcommissaris van politie die onderduikers helpt. De Tweede Wereldoorlog wordt daarmee heel concreet binnen de grenzen van een wijk: vluchtelingenproblematiek, collaboratie en verzet, het doorgaan van het dagelijks leven, Arbeitseinsatz, Jodenvervolging, onderduiken, een vergissingsbombardement, zware gevechten bij de bevrijding. Dat geeft het boek een extra dimensie. Sprekende stenen roept ook de vraag op: Wat had ik gedaan? Had ik onderdak durven bieden, verzet durven plegen?

De uitgever zette het begin van het boek online.

en met medewerking van Mart Coenders en Matteke Winkel, bestuursleden van de Stichting .Stolpersteine Schildersbuurt en samen met vrijwilliger Van Maanen en bewoners van de Schildersbuurt. 

Omslag van de eerste druk van Ruth van Laar, uit 1951. Illustratie door Nans van Leeuwen (1900-1995)

Voor Neerlandistiek, het elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur, beschrijft de Nederlandse taalhistoricus en journalist Ewoud Sanders (1958) een reeks artikelen over jeugdverhalen over Joden. De artikelen zijn het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen.

Ruth van Laar verscheen in 1951 bij de christelijke uitgeverij G.F. Callenbach in Nijkerk. Het verhaal over het elfjarige meisje dat opgroeit op het platteland en te horen krijgt dat ze tijdens de oorlog te vondeling was gelegd, moet een gevoelige snaar geraakt hebben, want in 1955 en 1961 werd het boek herdrukt. Lees meer over de herkomst, de drukgeschiedenis, de doelgroep en de receptie van het boek op Neerlandistiek, online tijdschrift voor taal en letterkunde.

  • Het literaire weblog Tzum meldt verheugd dat VPRO's boekenprogramma Brommer op zee op de zondagavond eindelijk in de lift zit. Zondag 30 mei was ondermeer schrijver Lammert Voos te gast, nu Gannef, het laatste deel van de trilogie over zijn Groningse familiegeschiedenis vol armoede, alcoholisme en geweld (en een flinke snuf Joods) is verschenen. Terug te kijken op NPO Start.
  • Binnenkort verschijnt bij uitgeverij Nijgh&Van Ditmar Vrolijk verval, Hedy d’Ancona's kijk op de huidige samenleving.

Nieuwsbrief

Volg ons en blijf op de hoogte! Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief en wij zorgen dat je niks mist.

Bekijk nieuws overzicht

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.