Franz Kafka (1883-1924)
De natalenschap van een sleutelfiguur in de annalen van de moderne wereldliteratuur
Gepubliceerd op: 24 november 2022
Franz Kafka werd geboren in een geassimileerde Joodse familie in Praag, destijds een van de belangrijkste steden in het Oostenrijks-Hongaarse Rijk. Hij studeerde rechten aan de Duitse Universiteit in Praag. Daar ontmoette hij de schrijver Max Brod, die zijn goede vriend zou worden.
Tijdens zijn academische studie ontwikkelde Kafka een intense belangstelling voor literatuur en filosofie, en al snel begon hij zelf te schrijven. Kafka stierf op 41-jarige leeftijd aan tuberculose.
Tijdens zijn korte leven twijfelde Kafka voortdurend aan zijn literaire kwaliteit als schrijver en aarzelde hij om zijn werk te publiceren. Als gevolg daarvan kreeg hij als literaire figuur tijdens zijn leven weinig erkenning. Dankzij Brod, die Kafka aanmoedigde zijn werk te voltooien en te publiceren, is Kafka's werk opgenomen in de canon van de westerse literatuur. Uitgeverij Schocken heeft ook bijgedragen aan Kafka's wereldwijde erkenning: in 1934 stemde de uitgeverij, met bemiddeling van Brod, in met het drukken van een complete uitgave van Kafka's geschriften. De eerste delen verschenen in Duitsland en later in Tsjechoslowakije en de Verenigde Staten. Shocken publiceerde Kafka's werken ook in Hebreeuwse vertaling.
Kafka's nalatenschap
In 1921 en 1922 schreef Kafka twee briefjes aan Brod met het verzoek al zijn manuscripten, schilderijen en brieven na zijn dood te vernietigen. In weerwil van deze duidelijke richtlijn verzamelde Brod vanaf juni 1924 al het materiaal, onderzocht het en begon veel van wat Kafka tijdens zijn leven buiten beeld had gehouden te publiceren.
De drie onvoltooide romans Het proces, Amerika en Het kasteel behoren tot de bekendste van deze werken. Toen Brod in maart 1939, enkele uren voordat de nazi's het land binnenvielen, zijn geboorteland Tsjechoslowakije ontvluchtte en op weg ging naar Palestina had hij alle manuscripten van Kafka in zijn bagage. Begin jaren zestig gaf hij de meeste daarvan terug aan Kafka's erfgenamen.
Dit materiaal wordt tegenwoordig bewaard in de Bodleian Library in Oxford, maar honderden brieven, een aantal korte manuscripten en zelfs veel van Kafka's tekeningen bleven in Brods bezit. Ze vormen een belangrijk deel van Kafka's literaire nalatenschap.
Tussen 2016 en 2019 werd Brods eigen uitgebreide persoonlijke archief, samen met Kafka's items, in bewaring gegeven aan de Nationale Bibliotheek van Israël. Ook een aantal andere originele items van Kafka, waaronder schriften waarin hij zijn Hebreeuws oefende, bevinden zich nu de Nationale Bibliotheek. Samen vormen deze materialen de op twee na grootste collectie ter wereld van origineel materiaal van de grote schrijver.
Het materiaal werd gedigitaliseerd door fotograaf Ardon Bar-Hama en dat werd mogelijk gemaakt dankzij de genereuze steun van George Blumenthal.
