Poeriem Puber-tijd

Leo Mock z”l

vrijdag 13 februari 2015

Nu op Toe Bisjwat het jonge boompje geplant is, is het afwachten hoe het stekje zal uitgroeien tot een echte volwassen boom op Pesach – het begin van de echte lente en verlossing: een nieuw begin. Natuurlijk hebben we precies daar tussenin dat andere opmerkelijke feest: Poeriem. Want zowel Toe Bisjwat, Poeriem als Pesach worden op dezelfde dag van de maand gevierd – de 15e, wanneer de maan op zijn volst is. Op Poeriem gaan we gek doen en bekijken we de dingen even door een andere bril – alsof niets meer vastligt of vanzelfsprekend is. Een soort puberperiode of tussenfase van de jonge boom waarin hij kan experimenteren met zijn leven. Op die manier wen je aan de echte volwassen bevrijding van Pesach, die straks plaats vindt. Poeriem is ook precies het scharniermoment tussen het einde van het jaar en het begin van het jaar. Pesach is immers in Nisan, de 1e maand, en Poeriem in de 12e maand, het eind van het jaar. Begin en eind komen bij elkaar en keren om …

Afgelopen week stond bij ons vooral in het teken van gesnotter en gehoest. Eerst begon mijn vrouw vorige week, toen begon ook mijn dochter uit solidariteit mee te doen. Tja, als loyale echtgenoot liep ik even later ook met hoofdpijn en gehoest rond. Ik hield het nog even vol tot na maandag, de grote dag van de OJEC-Pardes conferentie over de religieuze dialoog die in de Nieuwe Poort aan de Zuidas werd gehouden. Ruim honderd mensen – Christenen, Joden en Moslims – kwamen samen om naar lezingen te luisteren en workshops te volgen. Onder anderen Joep de Hart – hoogleraar Kerk & Wereld aan de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam – hield een lezing. Een goede sfeer en een bijzondere gebeurtenis vanwege het trialogische karakter ervan (Joden, Christenen, Moslims). Na de middag stortte ik een beetje in en liep rond met knallende hoofdpijn, die al snel uitgroeide tot gekuch.

En toch. Het blijft altijd een beetje preken voor eigen parochie, hoe belangrijk een dergelijke conferentie ook is. De ruim honderd aanwezigen zijn allemaal overtuigd van de gematigdheid en openheid in de ontmoeting met de ander. Hoe verspreid je deze boodschap echter over een publiek dat daar minder van overtuigd is? Is het niet zo dat degenen die je eigenlijk wilt bereiken per definitie niet aanwezig zijn op zo'n evenement? Zo’n rapper Appa bijvoorbeeld, die laat zich toch niet zien op zo’n bijeenkomst. Jammer, want dan kon hij gelijk zijn kennis over het jodendom en de Talmoed beginnen bij te spijkeren – Pardes bezit een prachtige bibliotheek op de eerste verdieping van de Nieuwe Poort. Kan ik hem ook gelijk een cursus Talmoedisch media-begrijpen geven, zodat hij niet alles uit de media klakkeloos en zonder vragen te stellen tot zich neemt (zeker niet als het over jodendom en Joden gaat …).

Een voorbeeldje. LED-lampen. Leuk, goedkoop. Maar nu word je opeens op de mogelijke gezondheidsrisico’s gewezen. Al eerder wees men op de invloed van blauw LED-licht op de biologische klok van de mens, en mogelijk remmende werking op de aanmaak van melatonine, waardoor dus de slaap wordt verstoord. Nu is daar volgens nu.nl ook mogelijke oogschade bijgekomen. Raar, om aan iets dat mogelijk schadelijk is een prijs toe te kennen zou je zeggen. Maar verdraaid, was niet pas de Nobelprijs uitgereikt aan de uitvinder van de blauwe LED-lamp? Zitten we straks met een hele generatie beeldscherm-mensen met oogschade?

Dan even naar Israël – daar tiert het religieuze extremisme ook welig in sommige kringen in Beth Shemesh. Een nieuw streng ingetogenheids-protocol is opgesteld voor advertenties in de ultra-orthodoxe media waar allerlei dingen niet mogen – zoals verwijzingen naar zwangerschap, borstvoeding, rijlessen voor vrouwen en mannenparfums. Een opzichter van het kuisheidsfront zal moeten beslissen wat wel en niet mag in de Haredische kranten. Lees het zelf in de Engelse uitgave van de Jediot.

Enfin, wat moet je hier verder op zeggen? Laat ik positief eindigen met een SMS-vraag aan rabbijn Aviner in het blaadje Jisraeli van deze week (nr. 685). Het gaat om de vraag wie een kosjere getuige is op een choepa, een bruiloft. In de orthodoxe wereld worden hoge eisen aan zo'n getuige gesteld. Meestal formalistische: Sjabbat houden tot in de kleinste details, strikt kosjer eten, et cetera:

Vraag: Iemand die de bus neemt zonder te betalen, of het (mannen)mikwe gebruikt zonder betaling - mag zo iemand een getuige zijn op een bruiloft?
Antwoord: uiteraard niet, een dief.

Sjabbat sjalom!

7 + 1 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.