Awoide zorre

Leo Mock z”l

vrijdag 29 juli 2011

Het zal een week of zes geleden zijn geweest. Op een later avonduur keek ik met vermoeide ogen naar één of ander programma. Een bobo van het Ministerie van Landbouw zegt met een ernstig gezicht iets over ‘extreme droogte’ in Nederland. Het drinkwater was nog niet echt in gevaar en nog nèt geen code rood, maar toch ... Ter illustratie van hoe erg de toestand was, somberde de man dat het ongeveer 14 dagen achter elkaar moest regenen om het watertekort aan te vullen. Wel, we hebben inmiddels twee weken herfst achter de rug, waarin het af-en-toe ook nog eens droog was. Wanneer dit in Israël gebeurd zou zijn, was deze man ongetwijfeld uitgeroepen tot wonderdoener, profeet of heilig man. Was het ècht zo dramatisch droog in Nederland? Of doen enge verhalen het gewoon altijd goed op de buis? Goed nieuws is geen nieuws, zal ik maar zeggen. En dat terwijl er ondertussen in Afrika veel mensen – vooral kinderen – sterven door gebrek aan water in één van de droogste periodes van de afgelopen 60 jaar.

Gelukkig zijn er altijd mensen die ook uit dit soort leed een religieus slaatje (variant van andere linkse- of rechtsslaatjes) proberen te slaan ... Neem nu de website van bijbelactueel. Na een zielig verhaaltje over de droogte in Somalië is er gelukkig ook goed nieuws: het staat allemaal zo voorspeld in de Bijbel, het Nieuwe Testament, als teken dat de eindtijd in zicht is. Joepiedepoepie! (Jammer alleen van al die dode kinderen ...) Kijk zelf maar op de website van bijbelactueel.

Overigens denken ook sommige Joden zo. Ik hoorde van een orthodoxe Jood enkele maanden geleden, met de tsunami in Japan, dat de Verlossing nu ècht op handen was. In de Zohar zou staan dat wanneer de Masjiach komt, God de aarde met water straft (of iets dergelijks) en dat er allerlei overstromingen komen ...
Nu komen dit soort vervelende eindtijd-verhalen ook al voor in Tenach. Ik vind dat altijd vervelende stukken om te lezen. Kan een betere wereld alleen maar aanbreken over een berg lijken heen? Zou het misschien daarom zijn dat de rabbijnen als ultieme test voor de ware profeet, het uitkomen van diens goede en positieve visioenen namen? Wie profeteert dat iets goed zal gebeuren en het gebeurt dan niet, díe is een valse profeet, zeggen de rabbijnen. Maar wie zegt dat er iets vervelends gaat gebeuren – een straf van God – en het blijft uiteindelijk uit, dan is dat nog geen teken dat de man een valse profeet is. God kan medelijden hebben met de mens en de straf uiteindelijk opheffen of uitstellen. Maar een belofte met een positieve inhoud wordt door God nooit herroepen, aldus de rabbijnen.

Enkele dagen geleden las ik overigens in De Telegraaf dat Nederland één van de meest depressieve landen ter wereld is:

Een op de zeven mensen (15 procent) in landen met hoge inkomens krijgt waarschijnlijk een depressie. Frankrijk (21 procent), de Verenigde Staten (19,2 procent) en Nederland (17,9 procent) vormen de top drie.

Waarom is men in Nederland nou depressiever dan in India, China, Japan of Mexico? Volgens het vage artikel komt het hoge aantal depressieven in Nederland o.a. door “inkomensongelijkheid, leeftijd en burgerlijke staat”. Hoe precies wordt niet uitgelegd. Verder weet men ook nog te vertellen dat “in arme landen (...) familiebanden belangrijker zijn, wat de kans op een depressie doet slinken”. Tja, sommigen vinden die grote sociale controle nu juist verstikkend en worden dààr weer depressief van.

Volgens mij komt het allemaal door het weer. Je moet de invloed van grijze maandagen, verregende vakanties, kleumerige weekends en natte woensdagmiddagen niet bagatelliseren. Zo wist de Volkskrant te vertellen dat Noordelingen grotere hersenen hebben dan mensen die dichter bij de evenaar wonen. In een wat fout aandoend onderzoek bestudeerden “onderzoekers van de Oxford University de oogkassen en hersencapaciteit van 55 schedels, uit 12 populaties over de hele wereld. Wat bleek: hoe verder iemand van de evenaar woont, hoe groter zijn of haar hersenen zijn. Maar, niet omdat ze slimmer zijn, benadrukken de wetenschappers, maar omdat ze meer 'visieruimte' in hun hersenen nodig hebben. Zo kunnen zij omgaan met het weinige licht op hoge breedtegraden. Om diezelfde reden zijn ogen van noordelingen ook groter”. Enfin, lees verder zelf maar.
Nu zeg ik Talmoedisch: álzzz het feit dat je in het Noorden woont – waar het kouder is – al de grootte van je ogen en hersenen bepaalt, kal-we-chomer (= hoeveel te meer) dat je psyche er door beïnvloed wordt. Zoals iedereen zelf kan vaststellen: in de zomer heb je meer energie dan in de winter en voel je je vrolijker!

Ondertussen zat men in Joods Nederland natuurlijk ook niet stil. Zo werden er volgens www.nik.nl maar liefst in Almere, Amsterdam, Groningen, Nijmegen en Bussum ‘Sjechieta-info-avonden’ gehouden, compleet met koe en schaap! Hoeveel mensen zaten daar nou, vraag ik me dan af. En ook een wat rare keuze aan plaatsen: Almere, Nijmegen en Groningen behoren nu niet echt tot het centrum van het Joodse leven. Almere – ik bedoel maar ...

Maar ik mag van enkele vrienden niet meer cynisch zijn. (Maar lees toch even zelf het artikel. Ik stel voor dat ze een sjechita-info-woonwagen aanschaffen waarmee rabbijn Jacobs en Ruben Vis door heel Nederland kunnen trekken, zodat ook de Joden in Brunssum, Zevenhuizen, Epe en Maassluis bediend worden. Wel zo makkelijk!) Dus: goed initiatief!

En dan nog de dood van Amy Winehouse. Schokkend. Zo jong, zo talentvol en zo getroubleerd – helaas. Ooit hoorde ik een ultra-jid zeggen dat popmuziek awoide zorre is. Het asjkenazisch-jiddisj voor awodah zarah, afgodendienst. Destijds vond ik dat uiteraard complete onzin. Nu denk ik: hmmm, wat een r/nare wereld toch, die muziekwereld. Blijkbaar moet je erg sterk in je schoenen staan om niet ten onder te gaan aan allerlei verleidingen, decadentie, wanhoop, mesjogaas en eenzaamheid. Dat Winehouse Joods was, wist ik al jaren. Toch vond ik het wel opmerkelijk dat de familie er zo veel waarde aan hechtte om een plechtigheid in de synagoge te houden met een rabbijn. De foto’s van vrienden en familie met keppels deden opeens vertrouwd aan. Blijkbaar handelde men in de geest van de overledene, die toch iets met haar Joodse achtergrond moet hebben gehad. Had een inspirerende rabbijn haar existentiële pijn misschien wat kunnen verzachten, vroeg ik me af bij het kijken naar de beelden van de begrafenis.

O ja, de EHEC-epidemie is voorbij. Het waren de komkommers – o nee, de rucola, ehhh ik bedoel de tomaten, neee de taugé, sorry – ik bedoelde de rodebietenspruiten, nee ff zonder dollen, het waren de fenegriekzaden uit Egypte. Fenegriek. DUH? Dat wordt toch bijna niet gegeten in West-Europa? Behalve dan in natuurwinkels waar het nog wel eens los wordt verkocht of verwerkt in kaas (brrrr ...). Anders is dat in het Verre-Oosten, Afrika en het Midden-Oosten. Daar wordt fenegriek als kruid in allerlei gerechten gedaan. Jemenitische Joden gebruiken veel fenegriek (chilbeh) in hun soep. Ja, ook in sommige kerriepoeders zit fenegriek – maar hebben al die duizenden mensen die ziek werden, fenegriek gegeten? Allemaal Indische curry’s gegeten in grote hoeveelheden? Het maakt pijnlijk duidelijk dat àls er iets is, ze het gewoon niet op tijd weten op te sporen. Met al dat gesjlep van eten en drinken over de hele wereld is controle bijna niet te doen denk ik ... En hoe kwam die bacterie dan ook alweer in die rivier bij Frankfurt terecht? Van fenegriek-eters die in de rivier pisten?

Enfin, ondertussen is het weer beter geworden en staat er (relatief) mooi weer op het programma – leuk voor de thuisblijvers! Rest mij u een fijne zomer te wensen en een goede sjabbat.

8 + 1 = ?
Leuke Blog, Mock! Compliment, petje af, maar keppel op! Heb maar een fijne zomer en....kom je eens langs in Almere? Groetjes! M.

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.