Koken op sjabbat

Leo Mock z”l

vrijdag 10 januari 2014

‘Voetbal is oorlog’, schijnt Rinus Michels gezegd te hebben. Ik zeg ‘schijnt’ omdat langere tijd onduidelijk was of hij dat nu wel of niet gezegd heeft. Zelf kon hij het zich namelijk niet meer herinneren. Maar vooruit, de NRC dook erin en kwam in 2005 onomstotelijk tot de conclusie: Michels heeft het gezegd, althans bij benadering. En wel in 1971 in een interview in het Algemeen Dagblad waarin hij zegt: “Topvoetbal is zoiets als oorlog. Wie netjes blijft, is verloren.” Waarom schrijf ik dit? Uiteraard vanwege de Vitesse-perikelen rond speler Dan Mori en de weigering van Abu Dhabi om deze jongen toe te laten. Gewoon omdat hij Israëli is. Moet kunnen, vindt Vitesse. Nou ja, eigenlijk niet, maar polderen is hier een must. Evenals zwakke knieën, want er staat te veel op het veld / spel. Iedereen bemoeit zich er ondertussen mee, maar ik moet zeggen dat je het CJO hier nu weer niet over hoort. Terwijl ik dat nu nou juist wèl zou verwachten.

Het raarste is nog dat de VAE ontkennen dat er een visumaanvraag is ingediend. Ook curieus was de uitspraak dat de ambassade ‘de ophef rond de Israëlische voetballer naar eigen zeggen met interesse volgt. Volgens Vitesse-woordvoerder Ester Bal (what’s in a name …) is er wèl een visum aangevraagd. Arme Dan Mori. Ondertussen liggen Vitesse, de KNVB, het Kabinet, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Israëlische ambassade en de ambassade van de Verenigde Arabische Emiraten met elkaar in de clinch over deze affaire. Bizar is ook dat het ministerie van Buitenlandse Zaken het verhaal van de VAE met betrekking tot het visum lijkt te ondersteunen.

Maar Vitesse – wat is dat eigenlijk, vroeg ik mijn niet-Joodse gesprekspartner tijdens een gesprek over deze affaire. “Waren dat geen Tukkers,” zei ik peinzend. “Welnee,” weet deze tegen te werpen, “Vitesse komt uit Brabant – of was het nou Limburg?” Tja, Vitesse klinkt Latijn, zal wel uit het Nederland van onder de grote rivieren komen, geef ik toe. Uiteraard heb ik geen telefoon met internet, anders had ik mijn gesprekspartner meteen de oren kunnen wassen. Mensen, Vitesse komt uit Arnhem. Maar wacht eens. Ligt Arnhem dan niet in Twente? Nee, niet volgens de Wikipedische jesjiva. Maar, is het dan misschien de Achterhoek? Ja, toch? Helaas Arnhem ligt ook niet in de Achterhoek. Tja, Arnhem, denk ik nog even stiekem, dat ligt toch in een gebied dat zo dicht tegen onze Oosterburen aanligt en zo … (de NSB kreeg 9.3 % stemmen bij de Provinciale Verkiezingen in 1935). Maar dat heeft er natuurlijk niets mee te maken.

Verder was ik u nog een update schuldig over Limmoed 2013 in Engeland. Zoals ik eerder schreef, was daar een heel gedoe over omdat voor het eerst ultra-orthodoxe rabbijnen opriepen om het evenement te boycotten. Hoofdrolspelers hierin waren Dayan Ehrentreu – hoofd van het Europese Beth Dien – en rabbijn Shraga Zimmerman, hoofd van de prestigieuze ultra-orthodoxe Gateshead gemeenschap. Heeft dit invloed gehad op Limmoed 2013? Zo te zien niet, want er kwamen dit jaar circa 2500 mensen naar Coventry toe. Voor de gemiddelde bezoeker van een orthodoxe sjoel had de boycot geen effect, integendeel. Enkele rabbijnen bleven wel weg op persoonlijke titel. Wel schreef rabbijn Shraga Zimmerman een artikel in de Jewish Tribune waarin hij zijn ideeën helder en duidelijk uiteenzet. Je hoeft het er niet mee eens te zijn natuurlijk. En wat gebeurt er ondertussen in Nederland op Limmoed? Heeft de Engelse ban invloed op wat er hier gebeurt? Zo te zien op de website niet. Sterker nog, er zijn dit jaar meer rabbijnen dan ooit op Limmoed, althans zo lijkt het. Wie goed kijkt kan daar de equipe Vorst (2x!) - Katzman vinden en Opperrabbijn B. Jacobs. En natuurlijk de onafhankelijke rabbijn Wim van Dijk. Eventjes was het spannend of rabbijn Evers er zou zijn, maar die lijkt inmiddels sinds deze week ook op Limmoed op te treden, althans volgens het programma in wording. En verbazend genoeg ook rabbijn Groenewoud. Rest nog de vraag waarom de titel rabbijn bij Vorst, Katzman en Jacobs ontbreekt, maar bij Evers en Groenewoud wel aanwezig is. En zelfs in de vrome vorm van Rav en niet rabbijn. Overigens vraag je je af wat de nieuwwaarde is van deze sprekers die je in de sjoelen in de regio Amstelveen-Amsterdam geregeld kan horen spreken …

En in Israël? Daar is nu de kasjroet-politie in opkomst, compleet met uniform en badges. Volgens een nieuw plan krijgen ambtenaren bepaalde opsporingsbevoegdheden om in – naar alle waarschijnlijkheid – hotels, restaurants, fabrieken en winkels te komen controleren. Dit om fraude tegen te gaan op het gebied van kasjroet – zo wordt het plan nu verkocht. Ter geruststelling wordt er gezegd dat er geen nieuwe kasjroet-regels bijkomen, zodat sprake zou zijn van strengere controle. De kasjroet-politie kan spullen in beslag nemen, mensen om legitimatie vragen en mensen ondervragen. Tja, wat moet je daarmee? Gaan mensen nu meer gevoel krijgen voor kosjer eten? Ik denk het niet. Wel zal het bijdragen aan een nog minder verdraagzaam Israël en een nog groter monopolie op het kasjroet. Enfin, lees het zelf maar verder uit …

Terwijl ondertussen anderen een wetsvoorstel voorbereiden dat een rabbijn verplicht om een kasjroet-certificaat af te geven aan een restaurant dat open is op sjabbat, op voorwaarde dat het eten strikt kosjer is en aan alle kasjroeteisen wordt voldaan. Het certificaat geldt uiteraard alleen voor de doordeweekse dagen. Het koken op sjabbat zal gedaan worden met kosjere ingrediënten in speciaal vaatwerk dat alleen op sjabbat gebruikt wordt. Maar dus niet op doordeweekse dagen, omdat volgens sommigen vaatwerk dat op sjabbat wordt gebruikt voor verboden kookwerkzaamheden, de kasjroetstatus aantast van deze potten en pannen wanneer ze hierna nogmaals worden gebruikt op een doordeweekse dag. Maar, voor wie op sjabbat in een restaurant eet waar gewoon gekookt of gebakken wordt, is dat natuurlijk een minor problem (understatement).

Sjabbat sjalom en eet smakelijk …

8 + 2 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.