Boekennieuws
Van alles over boeken van Joodse schrijvers, boekpresentaties en ander nieuws uit boekenland.
Gepubliceerd op: 27 januari 2022
Portret van een onbekende man - Felix Nussbaum, 1941
Een man zit naast een tafel, zijn hoofd in één hand. In de andere hand ligt een verdord blad en op de tafel ligt een gesloten boek. Uit de uitdrukking van de man spreekt een gevoel van wanhoop en verlatenheid. Het verdorde blad symboliseert het verstrijken van de tijd, de zinloosheid van het leven en de meedogenloze nadering van de dood, en bovenal de broosheid van het bestaan van de man. De donkere tinten van de afbeelding, overheerst door bruin en grijs, accentueren de melancholische sfeer. Het gesloten boek staat voor het onvermogen van de cultuur om de kunstenaar te helpen in zijn hopeloze en wanhopige situatie.
het verhaal van een overlevende
Takis Würger
Amsterdam: Uitgeverij Signatuur, 2021
Aantal blz.: 168
ISBN: 9789056727017 Dr
Ook als e-book verkrijgbaar
Vertaald door: Goverdien Hauth-Grubben
Oorsponkelijke titel: Noah. Von einem, der überlebte
Noah Klieger was dertien jaar toen hij zich aansloot bij een Joodse ondergrondse organisatie die Joodse kinderen vanuit België naar Zwitserland smokkelde. Op zijn zestiende kwam hij alsnog in Auschwitz terecht. Hoewel hij nog nooit had gebokst, meldde hij zich aan voor het boksteam, en de extra portie soep die de boksers kregen, zorgde ervoor dat hij op zijn twintigste de bevrijding van het vernietigingskamp meemaakte. Noah overleefde vier concentratiekampen en drie dodenmarsen. Zelfs in de donkere, ijskoude uren, vond hij hoop en geluk en de kracht om anderen te redden.
Takis Würger (1985) is redacteur bij Der Spiegel. Hij studeerde geschiedenis, sociale en politieke wetenschappen aan de universiteit van Cambridge. Nu wordt hij gezien als een van de dertig topjournalisten onder de dertig en heeft zijn werk hem op vele plekken op de wereld gebracht.
8 verhalen, 8 mensen, 8 oorlogen
Louisa J. Peeters
Antwerpen: Standaard Uitgeverij/Manteau, 2022
Aantal blz.: 128
ISBN: 9789022338353
"Een Duitse soldaat die de verveling en de weerzin aan het Franse front bevecht met de pen. Een Joods jong meisje dat van Duitsland naar het veilige Nederland verhuist, niet wetende dat ze een retourbiljet op zak heeft. Een Engelse officier-arts die gekazerneerd is in de Club Med. Een Oostenrijkse femme fatale die door haar huwelijk met een Jood verplicht wordt tot een odyssee door Europa. Een dappere Brusselse vrouw die een levenslijn uitgooit. Een Duitse tegenstander van Hitler voor wie de grond onder de voeten te heet wordt. Een Kempense ambtenaar in de Kamer van volksvertegenwoordigers die de Duitse inval in België als een bevrijding ervaart. En ten slotte mijn vader, verplicht tewerkgesteld in Duitsland om er de oorlogsindustrie draaiende te houden."
In acht verhalen van acht heel verschillende mensen, gebaseerd op egodocumenten, laat Louisa J. Peeters zien hoe ze stuk voor stuk een heel andere oorlog beleefden. Maar voor elk van hen, sommigen bekend, anderen nobele onbekenden, gooide de Tweede Wereldoorlog hun leven helemaal overhoop.
De Belgische Louisa J. Peeters (Herentals, 1953) is onderwijspedagoge. Ze publiceerde eerder vakliteratuur. Met Ieder zijn oorlog brengt ze het verhaal van haar vader dat wordt gespiegeld aan zeven andere perspectieven op de Tweede Wereldoorlog.
Achter de coulissen van het voetbal
Willem Vissers
Amsterdam: Uitgeverij Inside - Overamstel Uitgevers, 2021
Aantal blz.: 352
ISBN: 9789048855001
Ook als e-book verkrijgbaar
Michael van Praag (1947) is de belangrijkste voetbalbestuurder van Nederland in de laatste dertig jaar. Hij was veertien jaar voorzitter van Ajax en elf jaar preses van de KNVB. In het voorjaar van 2021 nam hij afscheid als bestuurslid van de UEFA.
Als kind van de Joodse onderduiker Jaap van Praag beleefde hij een bewogen jeugd die leidde tot zwijgzaamheid thuis over de verschrikkingen van de oorlog. Vader Jaap verloor zijn ouders en zusje in de gaskamers. De relatie met Jaap van Praag, die in een vechtscheiding belandde met zijn moeder Hendrika - roepnaam Joep -, was moeizaam.
Tussen vader en zoon ontstonden ook opvallende parallellen. Ze waren bijvoorbeeld allebei voorzitter van Ajax. Michael van Praag, zakelijk geslaagd door een aantal winkels met elektronica op Schiphol en andere vliegvelden, beleefde bij Ajax de grote successen met Louis van Gaal als trainer. Tijdens een strandwandeling in Turkije behield hij de ambitieuze Van Gaal in 1991 zelfs voor Ajax, want de trainer kon als assistent weinig geduld opbrengen om te wachten op zijn kans.
Van Praag is charmant en gastvrij. Hij heeft de naam soms wat naïef te zijn, al wist hij menig deur te openen door zijn grote wens om te verbinden. Hij stond in 2014 als enige bestuurder op tegen Sepp Blatter, omdat hij vond dat de voorzitter van de FIFA zich niet meer herkiesbaar mocht stellen. Toen dat toch gebeurde, stelde hij zich zelf kandidaat. Uiteindelijk trok hij zich terug. Later legde hij het na het gedwongen vertrek van Michel Platini af tegen Aleksander Ceferin, bij de verkiezingen voor het voorzitterschap van de UEFA.
In de biografie Van Praag beschrijft Willem Vissers het soms turbulente leven van een echte bestuurder, "een van de laatste der Mohikanen", zoals hij ergens wordt genoemd, daterend uit een tijd dat voorzitters nog onbezoldigde boegbeelden van clubs waren. Een boek met talloze herinneringen aan Ajax en de KNVB, alsmede berichten en verwikkelingen vanuit de FIFA en UEFA.
Willem Vissers (1964) is voetbaljournalist bij de Volkskrant. Hij schreef onder meer de boeken De wereld is een bal, Voetbal is liefde en de biografie over Piet de Visser, Voetbal als medicijn.
Herman van Praag heeft een indrukwekkende carrière als psychiater achter de rug. De inmiddels 92-jarige blijft echter actief. De laatste jaren verschenen er tal van publicaties van zijn hand waarin zijn fascinatie voor godsdienst en zingeving tot uitdrukking komt, waaronder het recentelijk verschenen Mozes’ nalatenschap, mensenrechten in historisch perspectief. Lees in NieuwWij een prachtige bespreking.
Toen fotografe Saskia Aukema hoorde dat haar oudtante Annie met haar vriend Hans getrouwd is in Kamp Westerbork, was ze verbijsterd. Dat dat kon: trouwen in een doorgangskamp ... Ze wilde alles over die huwelijken weten, maar er bleek nog nooit iets structureel over te zijn uitgezocht, dus dat is ze zelf gaan doen. Haar familieleden bleken lang niet de enigen. Maar liefst 261 stellen zijn in het kamp in de echt verbonden. Maandenlang is ze de archieven ingedoken en vond veel nooit eerder gepubliceerd materiaal: trouwfoto’s, bruidsmenu’s, felicitatiekaarten, oude brieven, memoires. Daarnaast heeft ze zelf beelden gemaakt van het kampterrein, waarbij ze zich probeert te verhouden tot die beladen plek – en schreef met Tot de dood ons scheidt een bescheiden reconstructie. Meer op Saskia Aukema's website.
