Onder het naziregime bepaalde je Joodse afkomst het verschil tussen leven en dood. Daarom begonnen Portugese Joden in Nederland een grootschalige operatie om te bewijzen dat zij niet tot het Joodse, maar tot het mediterrane ‘ras’ behoorden.

Ze stelden dat hun voorouders zich eeuwen terug op het Iberisch Schiereiland met christenen hadden vermengd. Met hun verfijnde uiterlijke kenmerken, hoogstaande culturele ontwikkeling en ‘waardige en statige’ gedrag vonden ze zichzelf bovendien superieur aan de uit Oost-Europa afkomstige Asjkenazische Joden. De rassenwetten van de nazi’s zouden hen niet moeten treffen.

In zijn lezing zal historicus Jaap Cohen ingaan op het verloop en de achtergronden van deze ‘Actie Portugesia’ aan de hand van het verhaal van schrijver en psycholoog Eli d’Oliveira.

Hadden de Portugese Joden zich inderdaad altijd afzijdig gehouden van Asjkenazische Joden? En hoe werd hun afkomst hen toch nog fataal?