Wie waren de Jiddisje lezers in vroegmodern Asjkenaz?
14 en 21 februari '24
6 maart '24
Het primaire doel van Jiddisje publicaties was om de massa te bereiken, om het geloof van Asjkenazische Joden te koesteren. Hoewel lokale Jiddisje dialecten zich in de loop van de tijd hebben ontwikkeld, bleef het gedrukte Jiddisj tot ver in de achttiende eeuw verschijnen in een standaard, min of meer uniforme stijl - genoemd West-Jiddisj. Boeken in het Jiddisj werden in heel Europa gelezen.
Een belangrijke kracht achter het behoud van het West-Jiddisj waren uitgevers, omdat zij verantwoordelijk waren voor de voortzetting van de internationale markt van het Jiddisj. In de eerste bijeenkomst gaan we de rol van de Amsterdamse uitgevers leren kennen.
Een voorwoord of inleiding kan veel onthullen over een boek, de auteur, ideeën en context. Deze teksten, ook wel 'parateksten' genoemd, hebben een duidelijke structuur en een bepaalde logica, waardoor ze perfect zijn om het lezerspubliek en de culturele omgeving van een boek te onderzoeken. Jiddisj, een taal die in de Asjkenazische diaspora van Europa wordt gesproken, is in dit opzicht een bijzonder vruchtbaar terrein. De Jiddisje taal was springlevend.
Vroegmoderne Jiddisje parateksten geven inzicht in de status, functie en het belang van boeken in de Asjkenazische samenleving en de Joodse cultuur.
In de tweede bijeenkomst gaan we ons in de parateksten van de Jiddisje boeken verdiepen om hun belang te begrijpen.
Om de talrijke Jiddisje boeken van dichtbij te leren kennen gaan we in de derde bijeenkomst naar de Bibliotheca Rosenthaliana om de boeken echt te bekijken.