Graz

Anne-Maria van Hilst

vrijdag 16 augustus 2019

In de paar maanden dat u voor het laatst van mij heeft gehoord, is er veel gebeurd. Ik ben getrouwd, op huwelijksreis geweest in Hawaii en heeeel veel werk. Al met al was het dus een tijd met bijzondere momenten. Hoogte punt was mijn choepa, omringd door al mijn lieve vrienden en familie. Je kan zo lang naar iets toewerken, maar op het moment dat het zo ver is, is het toch anders.

Dit geldt ook voor een andere belangrijke gebeurtenis de afgelopen maanden. Al jaren ben ik op zoek naar de geschiedenis van de familie van mijn vader. De vader van mijn vader is al in 1946 overleden en mijn oma in 1984. Beide heb ik dus nooit gekend. Zeker mijn oma heeft mij altijd geïntrigeerd, mede omdat ik vaak hoor dat ik op haar lijk. Ik ben close met de familie van mijn moeder, maar die zijn allemaal lang en blond, dus daar herken ik weinig in van mijzelf.

De moeder van mijn vader, Hermine Grillenberger, werd in 1904 geboren in Graz, Oostenrijk. Zij kwam voor werk naar Nederland in de jaren twintig van de vorige eeuw. Hier ontmoette zij mijn opa en samen kregen ze vier kinderen. Veel meer dan dit is er bij mij niet bekend. Al jaren wilde ik daarom naar Graz, om meer van haar leven te ontdekken. Omdat ik weinig informatie had wist ik niet goed wat ik moest doen. Een paar weken geleden hakte ik de knoop door en besloot ik alsnog te gaan, alleen. Ik wilde het zelf ervaren, zelf rondlopen in haar stad.

Vanaf het moment dat ik de eerste torens van Graz zag, kwam er een bijzonder gevoel bij mij op. Had mijn oma ook deze straten belopen? Had zij ook deze kerk bezocht? Wat vond zij van de oude klokkentoren op de berg? Hoewel het een vreemde stad was, voelde ik mij meteen thuis.

Aan de andere kant merkte ik dat de Joodse historica in mij het erg lastig had. Op een tentoonstelling in een museum en wat Stolpersteine na was er niks terug te vinden over de oorlog. Veel aandacht was er echter voor de bezetting ná de oorlog door de Russen. Iets wat bij onze geschiedenisboeken weer amper is terug te vinden. Toen ik een oud antiekwinkeltje binnenstapte en leuk aan de praat raakte met een oudere man daar kon ik het niet helpen me af te vragen: wat zou hij ervan vinden als hij wist dat ik Joods ben? Wat deed hij in de oorlog?

Ook na mijn bezoek zijn nog veel vragen onbeantwoord gebleven. Wie is daar nog van mijn familie bijvoorbeeld? Wat voor rol speelden zij in de oorlog? En nog veel meer. Maar een eerste kennismaking is er nu geweest.

8 + 3 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.